1. Το όνομα “νούφαρο” προέρχεται από το nuphar (από τα μεσαιωνικά Λατινικά nenuphar, από τα Αραβικά nīlūfar, από Περσικά nīlūfar, από τη Σανσκριτική nīlōtpala “γαλάζιο νούφαρο”).
Το αρχαίο όνομα “νυμφαία” προέρχεται φυσικά από τη “νύμφη”, διότι, όπως παρατήρησε ο Θεόφραστος το 300 πκε, οι Έλληνες αρέσκονταν να τα αφιερώνουν στις παρθένες των νερών Νύμφες.
Το νούφαρο είναι υδρόβιο και παρουσιάζεται σε λευκό, γαλάζιο, μωβ και κόκκινο χρώμα και άλλες αποχρώσεις. Υπάρχουν 50 είδη. Είναι διαδεδομένο ευρέως στην Αίγυπτο ως και Ινδία ως και Αυστραλία.
2. Ο λωτός που έτρωγαν ο λωτοφάγοι στην Οδύσσεια ενδέχεται να είναι τα νούφαρα (lotus). Διότι το άνθος περιέχει ψυχοδραστικά χημικά που ενεργοποιούνται μόνο όταν τα νούφαρα μουλιάζουν σε κρασί (και τρώγονται μετά) φέρνοντας ηρεμία κι ευφορία.
Αυτός ήταν κι ένας από τους λόγους που θεωρήθηκε ιερό φυτό και του αποδιδόταν πλούσιος συμβολισμός. Αλλά πέραν τούτου, έχει εξαιρετική ομορφιά, οι ρίζες του βυθίζονται σε λάσπη μα το στέλεχος ορθώνεται στο νερό και το άνθος πάνω από το νερό ή πλέει πάνω του μαζί με τα πλατιά φύλλα. Και είναι πάντα στεγνό καθώς το νερό κυλά (όπως στα φτερά της πάπιας, που λέμε). Επίσης μερικά είδη όπως το μπλε ανοίγει τα πέταλά του τη μέρα και τα κλείνει τη νύχτα, ενώ το λευκό τα ανοίγει τη νύχτα και τα κλείνει τη μέρα. Επιπλέον έχει, φαίνεται, έντονη βούληση για επιβίωση: τα σπόρια του μπορούν να αντέξουν χιλιετίες δίχως νερό και μετά να βλαστήσουν για διακόσια έτη!
Δεν είναι αφύσικο, λοιπόν που συμβολίζει την αθανασία.
Στην αρχαία Ινδία, ο θεός Μπραχμά, ο δημιουργός των κόσμων, εγείρεται μέσα από ένα νούφαρο που φυτρώνει από τον αφαλό του θεού Βίσνου, καθώς αυτός είναι ξαπλωμένος πάνω στον όφη Śeṣa στον προαιώνιο ωκεανό. Ο Βούδας, επίσης, πιστεύεται πως όταν πρωτοπερπάτησε μετά τη φώτισή του, άφηνε στα αχνάρια του νούφαρα.
Νωρίτερα από αυτούς τους μύθους, στον Ṛgveda (4η χιλιετία πκε) ένας ύμνος λέει πως ο θεός του πυρός Άγκνη προβάλλει από το νούφαρο του ουρανού (6.16.13). Επίσης, σε άλλο ύμνο, ο μεγάλος σοφός Vasiṣṭha γεννήθηκε από ένα νούφαρο στο οποίο τοποθετήθηκε το σπέρμα των θεών Μίτρα και Βαρούνα με την ιερή δύναμη Brahman (7.33.11).
4. Έχει όμως και άλλους συμβολισμούς αυτός ο πανέμορφος ανθός.
Καθώς δεν βρέχεται και δεν λερώνεται από τις λάσπες στην ρίζα του, συμβολίζει την τέλεια αγνότητα, τη φώτιση και το απάνθισμα στην Αυτογνωσία. Επίσης την επέκταση στη μετενσωμάτωση. Γι’ αυτό είναι το έξοχο σύμβολο της ψυχής στον γεμάτο δυστυχία κόσμο που όμως ανυψώνεται και ανοίγει αναγεννημένη στην απλή πρωτογενή συμπαντικότητα κι αιωνιότητά της.
Έτσι συμβολίζει επιπλέον γαλήνη, σοφία, σταθερότητα και, φυσικά ύψιστο κάλος.
