Το καθαρτήριο είναι το Ρωμαιοκαθολικό πουργατόριο που δεν υπάρχει ως μεταθανάτια κατάσταση στην Ανατολικορθόδοξη θεολογία και μεταφυσική. Στον Ρωμαιοκαθολικισμό είναι μια μεταθανάτια μεταβατική κι επομένως πρόσκαιρη κατάσταση/τοποθεσία όπου η ψυχή εξαγνίζεται για να περάσει στον παράδεισο και να μείνει εκεί μόνιμα σε αγαλλίαση στη μακαριότητα του Θεού.
Ο παράδεισος είναι ίδιος σε όλες τις σέχτες του Χριστιανισμού. Η κόλαση επίσης είναι ίδια σε όλες τις σέχτες του Χριστιανισμού, ίδια και στον Μωαμεθανισμό ή Ισλάμ. Εκεί η ψυχή βασανίζεται ποικιλότροπα (σουβλίζεται ή ακοντίζεται, καίγεται σε αναμμένα κάρβουνα ή άλλες πυρές, βράζεται σε καζάνια κλπ.) στην αιωνιότητα!!!
Τώρα γιατί ο πολυεύσπλαχνος και Παντελεήμων Θεός/Αλλάχ καταδικάζει στην αιωνιότητα (!!!) ένα κομμάτι του Εαυτού Του, της Ζωής Του, του Πνεύματός Του, είναι ανεξήγητο μυστήριο που οι θεολόγοι, χριστιανοί και ισλαμιστές παρακάμπτουν με απίστευτη ευκολία και περιφρόνηση προς τη λογική. Δεύτερος παραλογισμός είναι πως αυτά όλα τα βασανιστήρια φαίνονται σαφώς πιο κατάλληλα για το σαρκικό σώμα παρά για την άυλη ψυχή. Δεν υπάρχει νόημα εδώ άλλο από καθαρή σαδιστική εκδικητικότητα.
Μια παράβαση που τιμωρείται με αιώνια διαμονή στην κόλαση είναι η απουσία πίστης προς τον “ένα αληθινό Θεό” της όποιας θρησκείας ή σέχτας με την ιδιαίτερη θεολογία και τελετουργία της. Ο Ισλαμισμός δίνει για την απιστία στον Αλλάχ, τον πιο σκληρό, σαδιστικό βασανισμό από όλες.
Στις πολυποίκιλες σέχτες του Ινδουισμού (με απαρχή τον Βεδισμό, δηλαδή τον πολυθεϊσμό του πανάρχαιου ṚgVeda) υπάρχει ο svar/svarga ‘ουρανός, κόσμος του φωτός’ και naraka που συχνά μεταφράζεται ως ‘κόλαση’ μα είναι στην πράξη μια πρόσκαιρη, μεταβατική κατάσταση, ένα καθαρτήριο ή πουργατόριο. Στον φωτεινό ουρανό πάνε οι ψυχές που έχουν καλό κάρμα, που έκαναν καλές πράξεις για όφελος των άλλων. Μα κι αυτές θα ξαναενσωματωθούν μετά από μεγάλο διάστημα αφού εξαντληθεί “η καλοσύνη” τους, punya ‘αξιοσύνη’. Οι άλλες ψυχές με κακό κάρμα, που έκαναν εγωιστικές πράξεις, pāpa, μόνο για ίδιον όφελος, θα μείνουν εκεί ωσότου εξαντληθεί το κακό κάρμα τους και θα ξαναγεννηθούν στο υλικό σύμπαν.
Και οι μεν και οι δε ενσαρκώνονται ξανά στις ανθρώπινες συνθήκες που είναι οι πιο κατάλληλες σύμφωνα με την προηγούμενη ζωή και τη γνώση/κατανόηση που έφτασαν. Κι έτσι συνεχίζουν στην πορεία τους για τη συγχώνευση με την Πρωταρχή, Πρωταιτία και Πρωτουσία της ύπαρξής τους. Διότι κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, κάθε ψυχή, από εκείνη την Πηγή ξεκίνησε.
Σύμφωνα με την Bhagavad-Gītā, τρεις είναι οι τάσεις που οδηγούν στο καθαρτήριο naraka: πράξεις που προέρχονται από προσωπική/εγωιστική επιθυμία, από οργή που είναι συναισθηματική ματαίωση της επιθυμίας και από απληστία που είναι συνέχιση εγωιστικών επιθυμιών: κεφ. 16.21 :
trividhaṃ narakasyedaṃ dvāraṃ nāśanam ātmanaḥ |
kāmaḥ krodhas tathā lobhas tasmād etat trayaṃ tyajet ||
‘Τριπλή είναι η πύλη που οδηγεί στο καθαρτήριο – εγωιστική επιθυμία, οργή και απληστία: και αυτή βλάπτει την ψυχή. Γι’ αυτό ο άνθρωπος πρέπει να εγκαταλείψει αυτές τις τρεις τάσεις’.
Ο προσεκτικός αναγνώστης βλέπει εδώ πως η πίστη σε κάποιον (αληθινό) Θεό ή η απουσία της δεν παίζει ρόλο. Καμία ψυχή δεν στέλνεται στο καθαρτήριο (ή στην πρόσκαιρη κόλαση) επειδή δεν πιστεύει στον αληθινό Θεό. Διότι κάθε ψυχή πιστεύει σε κάποιον Θεό έστω κι αν αυτός είναι ”υλισμός” ή ”αθεϊσμός”!
Εκείνο που έχει αποφασιστική σημασία είναι το κίνητρο της δράσης του ανθρώπου – εγωισμός ή καλοσύνη ή μεγαλοψυχία και συγχώρεση προς τους άλλους.
Αυτό δεν είναι θεολογικό δόγμα αλλά μια φιλοσοφική-ψυχολογική προσέγγιση για την εκλέπτυνση του ψυχισμού μας.
