Αυτό που σήμερα εμείς αποκαλούμε «μυθολογία» ήταν θρησκεία για τον λαό που πίστευε σε αυτήν. Εμείς απορρίψαμε, λόγω της «αληθινής πίστης» προς τον «αληθινό θεό» του Χριστιανισμού, τις παγανικές, πολυθεϊστικές, ειδωλολατρίες – και υιοθετήσαμε μια νέα καθόλου καλύτερη!
Η διαφορά, λοιπόν, είναι μεταξύ Φιλοσοφίας και Θρησκείας. Μα να λάβουμε υπόψη μας πως οι σύγχρονοι στοχαστές και κυρίως οι εκκλησιαστικοί βρίσκουν διαφορά μεταξύ θρησκείας και μυθολογίας. Και οι δυο τομείς έχουν θαύματα και όντα μη-παρατηρήσιμα, μα όσα εμπίπτουν στη θρησκεία τους (δηλ. Χριστιανισμό ή Ισλάμ) τα θεωρούν αληθινά ενώ όσα εμπίπτουν στις αρχαίες μυθολογίες (= θρησκείες) θεωρούνται «μύθοι», αφηγήσεις για έναν μη-πραγματικό κόσμο.
Μύθοι είναι ιδιαίτερες ιστορίες για θεούς, δαίμονες, ξωτικά κ.λπ., για βασιλιάδες και ήρωες και δράκους και τέρατα, νεράιδες και μάγισσες. Αυτοί συχνά δίνουν μια συμβολική εικόνα της δημιουργίας του κόσμου και της κατάλυσής του και των περιοδικών κύκλων του σύμπαντος. Μιλούν επίσης και πιο συχνά για την ένταση και τον πόλεμο μεταξύ των δυνάμεων του καλού και της τάξης (θεότητες συνήθως) και των δυνάμεων της α-ταξίας, του χάους και του κακού (δαίμονες, τέρατα κ.λπ.). Υπάρχουν και άλλες διδακτικές έννοιες.
Στην ελληνική μυθολογία βρίσκουμε π.χ. τον μύθο του Σίσυφου, όπου ο Σίσυφος για τιμωρία του σπρώχνει έναν βράχο προς τα πάνω σε μια πλαγιά, μα λίγο πριν φτάσει στην κορυφή, ο βράχος γλιστράει και κατρακυλάει πίσω. Να ο πίνακας του Ιταλού Τισιανού (1485 -1576).
Η τιμωρία του ήταν για τις απάτες που διέπραξε ενάντια στους θεούς (κυρίως τον Δία, καθώς σκότωνε επισκέπτες του καταστρατηγώντας τον ιερό νόμο της φιλοξενίας). Ο μύθος ερμηνεύτηκε στην εποχή μας ως απεικόνιση του Ανθρώπου που αγωνίζεται να φτάσει στο ύψος της τελειότητας μόνο για να καταρριφθεί πίσω στα βάραθρα – λόγω των ποταπών και χυδαίων ιδιοτήτων και κακιών που επίσης τρέφει μέσα του!
Στην Ιουδαϊκή μυθολογία ο μύθος του Πύργου της Βαβέλ (στην Παλαιά Διαθήκη, Γένεσις, 11.1-9) δίνει παρόμοιο δίδαγμα. Οι άνθρωποι χτίζουν τον Πύργο μα λόγω εγωισμού ίσως δεν συμφωνούν και δημιουργείται σύγχυση μεταξύ τους και η εργασία τους σταματά και διασκορπίζονται ατελέσφορα. Να ο πίνακας του Ολλανδού P Bruegel, πατρός (1525 – 1569).
Συχνά, λοιπόν, ένας μύθος μπορεί να μεταδίδει και θρησκευτικό μήνυμα και φιλοσοφικό (ή ψυχολογικό). Θα επανέλθω.
