Φιλ732: Νόημα και παράλογο

Φιλ732: Νόημα και παράλογο

- in Φιλοσοφία
0

Δεν γνωρίζουμε στις 5.000 της γνωστής μας Ιστορίας περίπτωση που ο νόμος εγέρθηκε αυτόματα και ατυχηματικά από το α-νομο, το χαοτικό, το τυχαίο – όπως δεν μπορεί να εγερθεί κάτι από το απόλυτο τίποτα ή γάλα από μια πέτρα ή πέρδικα.

1. Το «παράλογο» ήταν της μόδας τις δεκαετίες 1950-1970. Υπήρξε και νωρίτερα μα τώρα περάσαμε τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο (1939-1945) και μερικές φριχτές δικτατορίες σαν του Χίτλερ, του Στάλιν στη Σοβιετική Ένωση, του Φράνκο στην Ισπανία, του Μάο στην Κίνα, του Κάστρο στην Κούβα και μερικές άλλες λιγότερο διάσημες, συνεχίζονταν. Τα εκατομμύρια νεκρών ανθρώπων, άμαχων, γυναικόπαιδων, ηλικιωμένων και αρρώστων σε νοσοκομεία, πιστοποιούσαν πως η ανθρώπινη ύπαρξη δεν είχε πια μεγάλη αξία.

Οι συγγραφείς πρεσβευτές του παραλόγου έθεταν ποικιλότροπα την ανθρώπινη κατάσταση ως απελπιστική αφού ενώ οι άνθρωποι έψαχναν για κάποιο νόημα στην ύπαρξη, στη ζωή τους, δεν έβρισκαν ικανοποιητική λογική απάντηση και το σύμπαν συνέχιζε να μένει σιωπηλό στην κρύα απεραντοσύνη του.

Το «τυχαίο» επίσης έγινε της μόδας. Τυχαία ξεκίνησε η εξελικτική διαδικασίας της εμφάνισης του διευρυμένου σύμπαντος. Τυχαία παρουσιάστηκε ζωή, οι πρώτοι έμβιοι οργανισμοί και, φυσικά, ο άνθρωπος.

Τυχαία και ανεξήγητα ριχνόμαστε σε αυτόν τον κόσμο και δεν βρίσκουμε μια πλήρη νοηματική εικόνα του κόσμου και της θέσης του ανθρώπου μέσα στον κόσμο. Ζούμε τα 60 ή 80 ή 100 έτη μας και πεθαίνουμε. Κανένα νόημα!

Αν είσαι θρησκευόμενος/-μενη έχεις τις εξηγήσεις που δίνει το θρήσκευμα, που ασπάζεσαι. Μα καμιά θρησκεία με τις τελετές και τα θεολογικά δόγματα της δεν έχει αποδείξεις για όσα πρεσβεύει. Απεναντίας κάθε θρησκεία έχει τα δικά της παράλογα, μυθεύματα και θαύματα. «Πίστευε και μη ερεύνα»!

2. Όλα τα παραπάνω περιέχουν κάποια αλήθεια. Μα ως επί το πλείστον περιέχουν και πολλή σαχλαμάρα.

Πρώτα-πρώτα υπάρχουν φυσικοί νόμοι, που είναι όσο ξέρουμε σταθεροί και αμετάβλητοι. Ρίχνεις μια πέτρα ψηλά και αυτή ξαναπέφτει πίσω. Αν τη ρίξεις με μεγάλη υπεράνθρωπη δύναμη θα εξαφανιστεί στο διάστημα. Και τα δύο φαινόμενα λειτουργούν σύμφωνα με νόμο. Όπως πάλι, το νερό βρέχει και μουσκεύει ένα ρούχο ενώ ο ήλιος και ο (ξερός) αέρας το στεγνώνει.

Είναι δυνατόν οι νόμοι να έχουνε εγερθεί ως αποτέλεσμα του «τυχαίου»; Μα δεν γνωρίζουμε στις 5.000 της γνωστής μας Ιστορίας περίπτωση που ο νόμος εγέρθηκε αυτόματα και ατυχηματικά από το α-νομο, το χαοτικό, το τυχαίο – όπως δεν μπορεί να εγερθεί κάτι από το απόλυτο τίποτα ή γάλα από μια πέτρα ή πέρδικα.

Επομένως πρέπει να συμπεράνουμε πως υπάρχει Νοημοσύνη που σχεδίασε την όλη εξέλιξη του σύμπαντος και την παρουσία του ανθρώπου να γίνει σύμφωνα με νόμο. Και αφού νόμοι κυβερνούν, τότε υπάρχει και Δικαιοσύνη.

Αν υπάρχουν, όπως σίγουρα βλέπουμε να υπάρχουν, ατυχήματα (ή δυστυχήματα όπως η σύγκρουση δύο οχημάτων ή θάνατος από κεραυνοπληξία), αυτά είναι φαινόμενα, συμβάντα, όπου δεν γνωρίζουμε τους νόμους που τα κυβερνούν.

3. Ένα δεύτερο στοιχείο που σαχλαμαρίζει είναι ο ισχυρισμός πως «οι άνθρωποι ψάχνουν για νόημα στη ζωή μα το σύμπαν μένει βουβό και αδιάφορο».

Είναι μια λογοτεχνική έκφραση που όμως δεν έχει αντικειμενικότητα μα μόνο μεταφορική έννοια – ότι δηλαδή πουθενά οι άνθρωποι δεν βρίσκουν απάντηση. Διότι, φυσικά, ούτε τα φυτά και τα ζώα, ούτε τα νερά και τα πετρώματα, ούτε οι πλανήτες και τ’ άστρα (= ήλιοι) μπορούν να μιλήσουν και να μας εξηγήσουν. Τέτοια απαίτηση εκ μέρους μας είναι παράλογη!

Παράλογος είναι και ο ισχυρισμός πως οι άνθρωποι ψάχνουν για ένα οριστικό και ικανοποιητικό (αιώνιο, λένε μερικοί) νόημα. Οι άνθρωποι, οι μάζες των κοινών ανθρώπων που είναι τα δισεκατομμύρια, δεν ψάχνουν ακόμα και όταν έχουν μια ευκατάστατη ζωή και αρκετό χρόνο σχόλης. Προτιμούν να αποκτήσουν περισσότερα πλούτη, να επιδοθούν σε διάφορες δραστηριότητες (σπορ, ταξίδια, πολιτική, θρησκεία κ.λπ.) και να έχουν διασκέδαση.

Λίγοι είναι όσοι λένε πως ψάχνουν για νόημα και δεν το βρίσκουν (όπως αυτοί του «παραλόγου» και του «τυχαίου» στο τμήμα §1). Πιστεύω, μάλιστα, πως δεν είναι ειλικρινείς στο ψάξιμο τους, μα αρκούνται εύκολα σε επιπόλαια συμπεράσματα.

Ακόμα λιγότεροι είναι όσοι αναζητούν με ειλικρίνεια και δεν μένουν με τις επιφανειακές απόψεις, με τις πανεπιστημιακές φιλοσοφίες, με τις πολιτικές και με τις επίσημες θρησκευτικές εξαγγελίες. Γνωρίζουν ήδη έστω και ακαθόριστα, πως το νόημα της ζωής είναι ν’ ανελιχθούν σε ανώτερο επίπεδο οντότητας και συνειδησίας και αναζητούν μια πρακτική διδασκαλία που θα τους βοηθήσει να πραγματώσουν τον σκοπό τους. Και συνήθως βρίσκουν μια διδασκαλία ή μια Σχολή.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *