Φιλ529: Εωσφόρος

Φιλ529: Εωσφόρος

- in Φιλοσοφία
0

1. Η λέξη «Εωσφόρος» παρουσιάζεται πρώτα στον Ησίοδο ως γιος του Αστραίου και της Ηούς (=Εώς=Αυγή): ήταν η προσωποποίηση του Αυγερινού (πλανήτης Αφροδίτη), του άστρου που αναδύεται πριν τη φωτεινή αυγή. Η αυγή γέννησε νωρίτερα ανέμους και άστρα μετά (Θεογονία 378-82).

Στη θρησκεία συναντάμε τον Εωσφόρο, το άστρο που «φέρει την αυγή» στον Ησαΐα 14. 12: “Πώς εξέπεσε από τον ουρανό ο Εωσφόρος, που ανατέλλει το πρωί; Πάνω στη γη συντρίφτηκε εκείνος που έστελνε διαταγές σε όλα τα έθνη”.

Η ελληνική μετάφραση των Εβδομήκοντα της εβραϊκής Παλαιάς Διαθήκης και αργότερα η Λατινική αποδίδουν ως “εωσφόρος” και “luci-fer” αντίστοιχα την εβραϊκή λέξη Lêy-lêl “φωσ-φέρων, λαμπερό άστρο αυγής”.

2. Στη μυθολογία των Χαναναίων ο θεός Attar ήταν ο Αυγερινός. Αυτός προσπάθησε να πάρει τον θρόνο του Βαάλ μα δεν μπόρεσε κι έτσι κατέβηκε και πήρε την εξουσία στον κάτω κόσμο. Υπάρχει μια υπόνοια πως σε έναν παλαιότερο μύθο ο υποδεέστερος θεός He-lel προσπάθησε να εκθρονίσει τον Ελ. Το λαμπρό άστρο αυγερινός ανεβαίνει το πρωί μα σβήνει σύντομα καθώς ανατέλλει ο πολύ λαμπρότερος ήλιος.

Εβραίοι θεολόγοι πολύ αργότερα έφτιαξαν από αυτό το απόσπασμα του Ησαΐα την ιστορία του πολέμου στον Ουρανό (που δεν βρίσκεται σε κανένα βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης). Αλλά βρίσκεται στα Απόκρυφα Ενώχ Α 86-90 και Ενώχ Β 29. 3-4. Αρχικά ο μύθος ήταν η πτώση των πρωτόπλαστων στη Γένεση που ήθελαν να γίνουν ως θεοί! Αυτός συνδέθηκε με τον Σατανά (=διάβολος) στο Παραλειπόμενα 1. 21. 1) και στο Ιώβ 1. 6 και 2. 1. Η λέξη satan σήμαινε «αντίπαλος, κατήγορος, διάβολος» (=που διαβάλλει), κι έτσι γεννήθηκε η ιδέα του Σατανά με τους πειρασμούς και τη μοχθηρία του που παρασέρνει μακριά από τον δρόμο της αρετής και του Θεού. Έτσι και ο πεσμένος Αρχάγγελος.

3. Από αυτό το κράμα πήραν και οι χριστιανοί τον Διάβολό τους και οι Μωαμεθανοί τον Iblis τους (ή Shaitan). Αλλά τα χριστιανικά κείμενα των θεολόγων ανέπτυξαν ακόμα περισσότερο τον μύθο του πεσμένου Αρχαγγέλου περιπλέκοντας αναφορές και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη.

Ο Ιησούς λέει στο Κατά Λουκά 10. 18 “Είδα τον Σατανά ως αστραπή να πέφτει από τον ουρανό”. Εύκολα λοιπόν συνδέεται αυτή η ρήση με το εδάφιο στον Ησαΐα.

Μετά ο Τερτυλλιανός (;160-;220) και ο Ωριγένης (185-254) ανέπτυξαν το θέμα συνδέοντάς το με τον πόλεμο στον ουρανό στην Αποκάλυψη 12. 3-4 (ένας μέγας πυρρός δράκοντας που πετά στη γη με την ουρά του αστέρες) και 12. 7-9 όπου ο αρχάγγελος Μιχαήλ με τους αγγέλους του ρίχνει στη γη τον δράκοντα και τους δικούς του.

Μα όπως στον Ησαΐα δεν υπάρχει αναφορά σε δράκοντα και πόλεμο, έτσι κι εδώ, στην Αποκάλυψη (12. 7-9) δεν υπάρχει αναφορά σε αυγερινό ή άστρο της αυγής. Είναι μόνο ερμηνείες εκκλησιαστικών!

4. Ο προσεκτικός αναγνώστης, όμως, που δεν προσπαθεί να δημιουργήσει νέα μυθολογία περί του Κακού και Διαβόλου, αντιλαμβάνεται πως ο Ησαΐας γράφει για τη Βαβυλώνα και τον βασιλιά της (Ναβουχοδονόσωρ ή τον γιό του Βαλτάσαρ).

Ο προφήτης αναφέρεται σαφώς στην αιχμαλωσία των Εβραίων ή του Ισραήλ: 14. 2: δούλοι και δούλες… αιχμάλωτοι και αυτοί που τους αιχμαλώτισαν θα αιχμαλωτιστούν…

Και συνεχίζει: 14. 3-4: Θα σε ανακουφίσει ο Κύριος από την οδύνη και τον θυμό και τη δουλεία σου και θα εκφέρεις αυτόν τον θρήνο για τον Βαβυλώνιο Βασιλιά! Ακόμα κι εδώ όμως οι θεολόγοι λένε πως πρόκειται για τον Σατανά!

Και παρακάτω: 14. 5-10: Ο Κύριος συνέτριψε τον ζυγό των αμαρτωλών, τον ζυγό των αρχόντων. Με οργή πάταξε κείνο το έθνος με ανίατη πανούκλα… Ξεσηκώθηκαν οι γίγαντες άρχοντες εναντίον σου[Βαβυλώνιε βασιλιά]… λέγοντας “Κι εσύ έχεις κατακτηθεί...”

Νόμιζε ο Βαβυλώνιος (14. 13 κι έπειτα) πως θα έφτανε στον ουρανό, ανώτερος και από τον Θεό μα συντρίφτηκε στη γη όπως όλοι οι αλαζόνες.

Πουθενά δεν φαίνεται πως πρόκειται για τον Σατανά μα έναν υπερφίαλο Βασιλιά.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *