Ό,τι είναι Ον μοιάζει να κρέμεται στο Τίποτα. Εκείνο το «κάτι» είναι κάτι απερινόητο που κανένα πνεύμα ουράνιο ή γήινο δεν καταλαμβάνει ή ονοματίζει. Εκείνο δεν γίνεται κατανοητό με λόγια ή σκέψεις. Ούτε βέβαια με την όραση. Εκείνο είναι: με τέτοια συνειδητοποίηση και με τίποτε άλλο συνειδητοποιείται.
Συνεχίζοντας από το Φιλ827: Adi Shankara και Μάιστερ Έκχαρτ, ξεκινώ πάλι με τον Shankara.
Στα σχόλιά του στην Bhagavad Gītā 11.37 γράφει –
Το ον και το μη-ον είναι προσαρτήματα στο Άφθαρτο και διατυπώσεις στη χρηστική γλώσσα της εμπειρίας. Μα στην αλήθεια, εκείνο το Άφθαρτο που οι γνώστες του Βέδα διακηρύττουν είναι πάνω από το ον και το μη-ον. Εκείνο είναι η πραγματικότητα, τίποτε άλλο.
Στην Katḥa Ουπανισάδα 6.12 βρίσκουμε –
Εκείνο δεν γίνεται κατανοητό με λόγια ή σκέψεις. Ούτε βέβαια με την όραση. Εκείνο είναι: με τέτοια συνειδητοποίηση και με τίποτε άλλο συνειδητοποιείται.
Στα σχόλιά του στο κείμενο kārika της Māṇḍukya Ουπανισάδας (στροφή 4.95) γράφει –
Όπως δεν είναι δυνατό να ανιχνεύσουμε την πτήση των πουλιών στον αέρα, έτσι ακόμα και οι φωτεινές δυνάμεις του ουρανού νιώθουν μπέρδεμα καθώς επιχειρούν να ανιχνεύσουν την ανέλιξη του γνώστη που έχει συνειδητοποιήσει τον Εαυτό όλων των όντων και είναι η πηγή ευτυχίας για όλα και δεν έχει επιθυμίες.
Στα σχόλιά του στην Bhagavad Gītā 6.20 γράφει –
Όταν ο νους ησυχάζει από όλες τις κινήσεις χάρη στην πειθαρχία ενότητας και το εσώτερο όργανο έχει εξαγνιστεί με βαθύ διαλογισμό, βλέποντας τον Ύψιστο Εαυτό, όντας αγνή Συνειδησία (caitanya) και πηγή φωτός, τότε αγαλλιάζει στον Εαυτό του.
Και στην Bhagavad Gītā 9.2:
Ανάμεσα στις επιστήμες, αυτή η Επιστήμη του Μπράχμαν είναι μεγαλειώδης και είναι το βασιλικό μυστήριο των μυστηρίων. Η συνειδητοποίηση του Μπράχμαν κατακαίει όλα τα έργα και τις αιτίες τους … και είναι άμεση (pratyaksa), αισθητή όπως ηδονή και οδύνη δίχως άλλη παρέμβαση.
Ας στραφούμε τώρα στον Έκχαρτ. (Παίρνω τα λόγια του από τον Rudolf Otto – Mysticism East & West, 1932, 2016, σελ. 25-35).
Και όταν λέω επιπλέον – Ο θεός είναι το Ον, αυτό δεν είναι αλήθεια. Είναι κάτι άλλο, υπερβατικό: είναι κάτι πάνω από το Ον και το μη-Ον.
Η ομοιότητα με τον μονισμό του Vedānta είναι προφανής. Δεν είναι τόσο προφανής σε όλα τα σημεία.
Ο Κύριος βρίσκεται στον Ουρανό πέρα από κάθε φως, από κάθε κατανόηση, κάθε γνώση του ανθρώπου. Όποιος μεταφέρεται πέρα από κάθε φως, διαμένει στην Ενότητα.
Ο Έκχαρτ επαναλαμβάνει την ίδια ιδέα με παραλλαγή τονίζοντας μια άλλη άποψη:
Ο άνθρωπος θα πρέπει να προχωρήσει στην αλήθεια – την αγνή ενότητα που είναι ο Θεός καθαυτός. Τότε φθάνει σε μια σοφία παράξενη η οποία επιβάλλει ησυχία με το θαύμα της καθώς οι ανθρώπινες αισθήσεις δεν μπορούν να εισδύσουν στην ουσία της. Ό,τι είναι Ον μοιάζει να κρέμεται στο Τίποτα. Εκείνο το «κάτι» είναι κάτι απερινόητο που κανένα πνεύμα ουράνιο ή γήινο δεν καταλαβαίνει ή ονοματίζει.
Και η άμεση αντίληψη ή γνώριση:
Στην πρώτη έκλαμψη που είναι σαν να σε χτύπησε αστραπή, όταν ακούς και νιώθεις μέσα σου την κατάφαση ΑΛΗΘΕΙΑ: εκεί να μείνεις όσο μπορείς.
Και αυτήν την εξηγεί πάρα πέρα:
Η ψυχή έχει κάτι μέσα της, μια σπίθα υπερφυσικής γνώσης που δεν σβήνει ποτέ. Υπάρχει όμως και μια άλλη γνώση που στρέφεται προς αντικείμενα – γνώση των αισθήσεων και αντίληψης: και αυτή κρύβει την πρότερη γνώση. Η έμφυτη, ανώτερη γνώση είναι δίχως χρόνο ή χώρο, δίχως τώρα κι εδώ.
Κι έτσι συμπληρώνεται η ενόραση του μύστη. Ο Έκχαρτ μιλάει για τον Θεό. Ο Shankara για τον Εαυτό. Ο Θεός είναι ο Εαυτός!
