Φιλ871: Αβλάβεια και πόλεμος

Φιλ871: Αβλάβεια και πόλεμος

Η αβλάβεια είναι ο ηθικός κανόνας για όλους τους πολίτες που διασφαλίζει τη βασική ανάγκη όλων για σωματική ακεραιότητα.

1. Στην Παλαιά Διαθήκη, στην Ιουδαϊκή παράδοση να το θέσω αλλιώς, έχουμε τη ρήση “οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος”. Δηλαδή αν κάποιος σε βλάψει με κάποιο τρόπο, να τον βλάψεις κι εσύ αντίστοιχα.

Στον Χριστιανισμό αυτή η αντίληψη είναι αποδεκτή εν μέρει μα θεωρητικά κυριαρχεί ο λόγος του Χριστού για συγχώρεση, αγάπη και να στρέψουμε το άλλο μάγουλο. Στην πράξη, βέβαια, ο λόγος του Χριστού ελάχιστα εφαρμόζεται.

Υπάρχει μεγάλη σύγχυση και ακατανοησία. Διότι άλλα έλεγε ο Ιησούς και ίσχυαν για τους μαθητές και άλλα για τους κοινούς ανθρώπους. Ο Ιησούς γνώριζε πολύ καλά πως οι κοινοί άνθρωποι δεν μπορούν να εφαρμόσουν συγχώρεση και αγάπη.

Όλοι εμείς οι κοινοί χριστιανοί βλέπουμε πόσο εύκολα και γρήγορα φουντώνει ο θυμός μέσα μας και θέλουμε να εκδικηθούμε με αντίστοιχη δράση όταν κάποιος μας προσβάλει ή αδικήσει.

2. Στο 12ο βιβλίο, στο Shānti Parvan του επικού Mahābhārata (110.26), δίνεται μια οδηγία συμπεριφοράς που μοιάζει με την ιουδαϊκή: “Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να φέρεσαι ανάλογα με το φέρσιμο των άλλων – αυτό είναι dharma. Αν ο άλλος χρησιμοποιεί απάτη τότε αξίζει απάτη, μα αν φέρεται με εντιμότητα τότε ας του ανταποδοθεί εντιμότητα.”

Έτσι αν ένα ξένο έθνος επιτεθεί τότε πρέπει ν’ αμυνθείς. Αλλά εδώ πώς συνδυάζεται η άσκηση της εντολής “αβλάβεια”;

Η αβλάβεια είναι ο γενικός κανόνας για όλες τις τάξεις των πολιτών. Μα σε πόλεμο ή όμοια σύρραξη, θα πολεμήσουν οι Ξατρίγιες, η τάξη αυτή που λειτούργημα ή καθήκον τους είναι να πολεμήσουν για την άμυνα της χώρας ή για την επαναφορά της ομαλότητας και ανόρθωση της δικαιοσύνης. Οι άλλες τάξεις πολιτών, οι ιερείς, έμποροι και παραγωγοί και οι υπηρέτες δεν πολεμούν – εκτός αν υπάρχουν ιδιαίτεροι λόγοι.

3. Η αβλάβεια είναι ο ηθικός κανόνας για όλους τους πολίτες που διασφαλίζει τη βασική ανάγκη όλων για σωματική ακεραιότητα. Αυτή καθαυτή, όμως, δεν επιφέρει το ύψιστο αγαθό που είναι η Αυτοσυνειδησία, η ενότητα με το Πνεύμα Απόλυτο, ή έστω η συνειδητοποίηση της αληθινής φύσης μας, ως αγνή οντότητα, ολική νοημοσύνη και ατελεύτητη μακαριότητα. Αλλά η άσκησή της είναι απαραίτητη ως προκαταρκτικό στάδιο σε αυτήν την πνευματική ανάπτυξη.

Αβλάβεια ahiṃsā είναι η πρώτη ρύθμιση από τους 5 yama (το πρώτο μέλος των οκτώ) στο ξεκίνημα της πειθαρχίας Γιόγκα. To ίδιο ισχύει και στη διδασκαλία της φιλοσοφίας Vedānta. Δεν μπορείς να προχωρήσεις ενώ βλάπτεις άλλους!

Και η Ουπανισάδα Kaṭha λέει (2.24):

Όποιος δεν έχει πάψει από ανήθική συμπεριφορά, δεν ασκεί έλεγχο των αισθήσεων, δεν συγκεντρώνεται και δεν έχει γαλήνιο νου, δεν μπορεί να φθάσει μέσω γνώσης τον [αληθινό] Εαυτό.

Η αβλάβεια (και γενικά η εφαρμογή άλλων ηθικών εντολών) δεν αρκεί για την Αυτοσυνειδητοποίηση ātmajñāna, που θεωρείται η ύψιστη επίτευξη για τον άνθρωπο. Είναι απαραίτητη ως ξεκίνημα μα χρειάζονται και οι άλλες πρακτικές που αναφέρονται στην Ουπανισάδα και αλλού.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *