1. Στις μέρες μας (21ος αιώνας κε) υπάρχει μια τάση σε ορισμένους κύκλους βουδιστών να απορρίπτουν τη φιλοσοφία και μεταφυσική του Βουδισμού και να μένουν με μια ψυχο-θεραπευτική πρακτική μόνο. Στη Δύση, κυρίως Αμερική, βουδιστικές οργανώσεις δεν αναφέρουν τη διδασκαλία περί μετενσάρκωσης και κάρμα.
Αυτή είναι μια κατάφωρη παράλειψη διότι η μετενσωμάτωση, το κάρμα και ο σανσάρα (η διαδοχή ενσωματώσεων στον κόσμο) ήταν δεδομένη αντίληψη την εποχή του Βούδα και ο ίδιος, μετά τη φώτισή του, την αναφέρει εκτενώς και συχνά στις Ομιλίες και Συζητήσεις του.
Σε ένα από τα παλαιότερα κείμενα στον Κανόνα Πάλι, στο Saleyaka Sutta Συζήτηση στο χωριό Σάλα, ο Βούδας αναπτύσσει εκτενώς το θέμα.
2. Οι χωρικοί έθεσαν στον αφυπνισμένο δάσκαλο το ερώτημα: «Γιατί ορισμένοι άνθρωποι μετά την κατάλυση του σώματος ξαναγεννιούνται σε συνθήκες στέρησης, απώλειας και δυστυχίας; Γιατί άλλοι εμφανίζονται σε κατάσταση ευημερίας κι ευτυχίας;»
Και ο Βούδας απάντησε: “Οικοδεσπότες, είναι λόγω κακής συμπεριφοράς, συμπεριφοράς που αγνοεί τον Νόμο της Αρετής Ντχάρμα που ορισμένοι άνθρωποι μετά τον θάνατο επανέρχονται σε συνθήκες στέρησης, απώλειας και δυστυχίας. Και είναι λόγω ενάρετης συμπεριφοράς σύμφωνης με τον Ντχάρμα, που άλλοι άνθρωποι μετά θάνατο επανέρχονται σε κατάσταση ευημερίας κι ευτυχίας”.
Αυτή ακριβώς ήταν η διδασκαλία στα φιλοσοφικά συστήματα Vedānta, Yoga κλπ. καθώς και στις διάφορες σέχτες του Ινδουισμού και του Τζαϊνισμού, τις δυο επικρατούσες θρησκείες την εποχή εκείνη.
Μετά ο Βούδας περιέγραψε τις δέκα μη ενάρετες πράξεις που προέρχονται άμεσα από την ηθική του Ινδουισμού.
3. Υπάρχουν, εξήγησε ο Βούδας, τρία είδη σωματικής συμπεριφοράς, τέσσερα είδη ομιλίας και τρία είδη δράσης του νου που δεν συμμορφώνονται με τον Ντχάρμα.
α) Σωματικές πράξεις: Θανάτωση και βλάβη άλλων πλασμάτων· το να παίρνεις πράγματα που δεν δίδονται· σεξουαλική παραβατικότητα.
β) Τέσσερα είδη ομιλίας: το να λες αναλήθεια· το να μιλάς με μοχθηρία· το να μιλάς υβριστικά· το να παρασύρεσαι σε κουτσομπολιό.
γ) Τρία είδη νοητικής δράσης: ζηλοφθονία· κακόβουλη σκέψη· απατηλές αντιλήψεις.
Είναι μέσω αυτών των δέκα μη ενάρετων πράξεων, μέσω τέτοιας κακής συμπεριφοράς που οι άνθρωποι ξαναγεννιούνται σε συνθήκες δυστυχίας.
4. Τρεις παραδοσιακές στροφές στον Ινδουισμό λένε ακριβώς τα ίδια: adattānām upādānaṃ ca hiṃsaiva hi vidhānataḥ// paradāropasevā ca Kāyikaṃ trividhaṃ smṛtam/pāruṣyam anṛtaṃ caiva paiśunyaṃ cāpi sarvaśaḥ//asambaddha-pralapaśca vāṅmayaṃ syāc caturvidham/paradravyeṣu abhidhyānaṃ mānasanistha-nistha mānas aṃ trividhaṃ smṛtam/
Να οι δέκα αμαρτωλές πράξεις:
α) Τρεις του σώματος: το να βλάπτεις άλλα ζωντανά όντα· το να κάνεις σεξ με ξένη γυναίκα· το να παίρνεις ό,τι δεν σου δίνεται.
β) Τέσσερεις της ομιλίας: υβριστική ομιλία· το να λες ψέματα· σκανδάλων κουτσομπολιό· επίκριση και μοχθηρία.
γ) Τρεις του νου: επιθυμία για τα αγαθά των άλλων· κακόβουλες σκέψεις· απατηλές αντιλήψεις.
Είναι φανερό πως πολλά διδάγματα του Βουδισμού προέρχονται άμεσα από το ευρύτερο φάσμα της Ινδουιστικής σκέψης.
