Φιλ577: Πραγματικότητες

Φιλ577: Πραγματικότητες

- in Φιλοσοφία
0

Ενώ η τεχνολογία και οι επιστήμες που την παράγουν αναπτύσσονται μέρα με τη μέρα σχεδόν, εμείς οι άνθρωποι απομακρυνόμαστε ολοένα περισσότερο από την πραγματικότητα.

Ποια πραγματικότητα; Ο καθένας και η καθεμιά έχει, φαίνεται, τη δική του/της πραγματικότητα και ζει μέσα σε αυτήν. Γιαυτό όλοι λέμε για τον άλλο ή την άλλη “Ζει στον κόσμο του/της”.

Υπάρχουν βέβαια ορισμένα πράγματα που είναι γενικά αποδεκτά – αν και βρίσκουμε κι εδώ μυαλά που αποκλίνουν. Υπάρχουν π.χ. μερικοί που θέλουν ακόμα τη Γη να είναι επίπεδη.

Μα ο τρισδιάστατος κόσμος είναι μια σίγουρη πραγματικότητα στην εμπειρία όλων μας. Αυτός αποτελείται από τρισδιάστατα σώματα μόνο. Μα δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι πως αυτή είναι και η μόνη, οριστική πραγματικότητα και όχι μια εικόνα που παρουσιάζει ο νους μας σε συνεργασία με τις πέντε αισθήσεις μας.

Μυστηριώδες μένει το κενό, το πεδίο, από όπου αναπηδούν ξαφνικά απειροελάχιστα σωματίδια (particles) στον τρισδιάστατο χώρο μας ή εξίσου ξαφνικά σωματίδια από τον δικό μας κόσμο εξαφανίζονται. Και η λογική λέει πως μπορούν να υπάρχουν και άλλες διαστάσεις πρόσθετα στις τρεις που γνωρίζουμε – μήκος, πλάτος και ύψος – μα ο νους μας δεν τις “βλέπει”!

Ο νους βλέπει επιφάνειες παντού. Μα δεν υπάρχουν ανεξάρτητες επιφάνειες, δηλαδή δισδιάστατα σώματα. Το σημείο είναι ύπαρξη δίχως μέγεθος, μα εκτεινόμενο στον χώρο γίνεται γραμμή. Η γραμμή, πάλι, δεν υπάρχει επίσης ανεξάρτητα από μια επιφάνεια.

Παρεμπιπτόντως, και ο νους έχει ύπαρξη μα δίχως καθορισμένο μέγεθος. Στην πραγματικότητα, αν κλείσουμε τα μάτια, ο νους νιώθει να είναι αχανής, απροσδιόριστος χώρος που εκτείνεται σε κάθε κατεύθυνση και πρέπει να φτάνει ως τα όρια της ακρόασης. Μπορεί να είναι μια σφαίρα, πελώρια! Στη δική μου πραγματικότητα ο νους είναι κάτι πολύ διαφορετικό και ξεχωριστό από τον εγκέφαλο.

Νωρίς το πρωί. Χάραζε στη μακρινή ανατολή, έξω από το μεγάλο παράθυρο. Ο ουρανός ήταν καθαρός κι έβλεπες τα βουνά πέρα και τους λόφους στους πρόποδες. Όλα ήταν ήσυχα, όλα ακίνητα. Και οι σκέψεις καταλάγιασαν στον νου. Και τότε παρουσιάστηκε η ανεξάντλητη ύπαρξη μέσα από τη σιωπή. Σαν κάτι στέρεο μα δίχως βάρος, δίχως όριο. Τίποτε άλλο δεν υπήρχε: μόνο η απεραντοσύνη, μια άχρονη σταθερότητα. Ήταν ολομόναχη, ο εαυτός της, η ενιαία ολότητα των πραγμάτων και η πεμπτουσία τους… Το μυαλό δεν μπορούσε να την ακολουθήσει ούτε ο νους να την χωρέσει όλη. Ήταν αγνό φως.” (Krishnamurti’s Notebook 39-40, Harper & Row 1978).

Να μια εντελώς διαφορετική αντίληψη της πραγματικότητας από τον Ινδό μύστη Κρισναμούρτι (1895-1986). Αυτό το σημειωματάριο είναι γεμάτο τέτοιες περιγραφές μιας αίσθησης ή αντίληψης πολύ διαφορετικής πραγματικότητας.

Πολύ λίγοι άνθρωποι ζουν τέτοια πραγματικότητα. Ο ίδιος ο Κρισναμούρτι δεν ζούσε συνεχώς σε κείνη την πραγματικότητα. Μα ο νους του μπορούσε να συνδεθεί με λεπτότερη δύναμη και να λειτουργήσει σε άλλη συχνότητα όπου οι τρεις διαστάσεις του υλικού κόσμου εξαφανίζονταν.

Μήπως οι τρισδιάστατοι όγκοι, όλα τα τρισδιάστατα όντα του κόσμου μας είναι “φέτες” τετραδιάστατων όντων που ο νους μας στη συνηθισμένη του κατάσταση αδυνατεί να συλλάβει;

Όταν περπατήσουμε στην αμμουδιά αφήνουμε ίχνη – τα πέλματα γυμνά ή με σαγιονάρες. Πώς θα ερμηνεύσει αυτά τα σχήματα ένα δισδιάστατο ον με αισθήσεις και νου περιορισμένο στις δυο διαστάσεις; Μπορεί ποτέ να εικονίσει τον άνθρωπο που περπάτησε; Ή ακουμπάς τα βουτηγμένα στο μελάνι ακροδάχτυλά σου σε μια κόλλα χαρτί κι αποτυπώνονται πέντε μελανά κυκλάκια. Πού να ξέρει το δισδιάστατο ον που τα βλέπει τι αντιπροσωπεύουν και ποια νοημοσύνη τα δημιούργησε;

Εκείνο το κενό από όπου ξεπηδούν τα σωματίδια και όπου άλλα σωματίδια εξαφανίζονται πρέπει να είναι η μαγική πύλη σε μια άλλη, πάλι εντελώς διαφορετική πραγματικότητα.

“Η επιστήμη είναι η αργόρρυθμη διαδικασία που έχει δείξει πως ο συναρπαστικός μαγικός κόσμος στον οποίο πιστεύαμε δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι μόνο η ανιαρή πραγματικότητα. Ε λοιπόν, η Κβαντική Μηχανική έδειξε πως η ανιαρή πραγματικότητα δεν υπάρχει και τα πάντα είναι ουσιαστικά μαγεία”.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *