1. Ναι, λένε οι θρήσκοι πιστοί και αυτοί που βλέπουν τους εχθρούς τους να καταποντίζονται – Ναι, υπάρχει θεός!
Όχι, λένε οι άπιστοι, άθεοι, δεν υπάρχει!
Υπάρχει απάντηση στο ερώτημα βασισμένη σε λογική; Μπορεί να φαίνεται δύσκολο το εγχείρημα, μα μπορούμε να δοκιμάσουμε.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να αποφασίσουμε τι εννοούμε με τη λέξη «Θεός». Διότι διαφορετικοί άνθρωποι έχουν διαφορετικές έννοιες στον νου τους μα νομίζουν πως είναι ίδιες.
Συνήθως οι άνθρωποι στη Δύση αναφέρονται στον Θεό που σύμφωνα με τις Αβρααμικές θρησκείες (Ιουδαϊσμό, Χριστιανισμό, Μωαμεθανισμό) είναι παντοδύναμος, παντογνώστης, αόρατος, πανάγαθος, φιλεύσπλαχνος και πανταχού παρών και κάποια ώρα δημιούργησε τον κόσμο από το τίποτα.
2. Ο συλλογισμός είναι απλός, όπως κάθε συλλογισμός λογικής διαδικασίας. Εξετάζουμε την πρόταση πως ο Θεός (όπως ορίστηκε στο §1) υπάρχει. Πρόκειται για έναν έμμεσο συλλογισμό επαγωγικό. Για να φθάσουμε στο συμπέρασμα πρέπει να ξεκινήσουμε με το κατηγορούμενο «υπάρχει» που μπαίνει στην πρώτη μείζονα προκείμενη (του Αριστοτέλη) και μετά βλέπουμε κατά πόσο το υποκείμενο (ο Θεός) ταιριάζει εδώ, με παράδειγμα, επίσης. Αυτή είναι η λογική στη Βεδική Παράδοση και λέγεται Nyāya με 5 βήματα ή στάδια.
1. Ο Θεός υπάρχει.
2. Διότι υπάρχει ο κόσμος (και κάτι πρέπει να τον έχει δημιουργήσει).
3. Καθετί που έχει αρχίνημα ή έναρξη έχει αιτία δημιουργίας.
4. Ο κόσμος έχει αρχίνημα και αιτία για την ύπαρξή του.
5. Η αιτία είναι ο Θεός. Ο Θεός υπάρχει.
Ο συλλογισμός βασίζεται στην αναλογία του ωρολογοποιού. Το ρολόι φτιάχτηκε από κάποιον. Είναι τόσο περίπλοκο και ακριβές στη λειτουργία του που δεν βρίσκεται στη μορφή του στη φύση. Κάποιο ον με νοημοσύνη το έφτιαξε. Αυτό το ον είναι ο ωρολογοποιός.
3. Μόνο που στην περίπτωση του κόσμου, δεν έχει αποδειχθεί με γενικά αποδεκτό τρόπο πως ο κόσμος πλάστηκε και μάλιστα από το τίποτα σε μία συγκεκριμένη ώρα/περίοδο από κάποιον. Αλλιώς, ναι, είναι πολύ περίπλοκος και όλα τα συστήματα και σώματα λειτουργούν με ακρίβεια και νόμους. Αυτό υποδείχνει την ύπαρξη νοημοσύνης, φυσικά, μα όχι κατ’ ανάγκη τη δημιουργία κάποια ώρα σε γραμμικό χρόνο.
Ακόμα και αν δεχθούμε το Big Bang ή την Μοναδικότητα από την οποία αναπτύχθηκε πριν από 13 – 14 δις έτη το τωρινό σύμπαν (ή πολυσύμπαν multiverse), δεν είναι κατ’ ανάγκη αρχίνημα αφού κάτι μπορεί να προϋπήρχε και ο χρόνος να είναι κυκλικός. Κάθε μέρα σχεδόν παράγονται περί τα 400 εκμ άστρα (ηλιακά συστήματα) όμοια με, μα και διαφορετικά από, το δικό μας. Οπότε έχουμε μία παλμική, επαναλαμβανόμενη δημιουργική διαδικασία.
4. Υπάρχει στη Βεδική Παράδοση μία άλλη αρχή. Τίποτα (δεν) παράγεται από το τίποτα.
Αν υπάρχει το τίποτα όπως υπάρχει ο Θεός, ο Ων, τότε ο Θεός είναι άλλος ξεχωριστός από το τίποτα κι έτσι υπάρχουν δύο όντα – Θεός και Τίποτα. Αν το τίποτα είναι μέρος του Θεού, μέρος του Όντος, τότε ο Θεός δημιούργησε από τον εαυτό του, από την ουσία του.
Στη λογική Nyāya της Βεδικής Παράδοσης, για την ύπαρξη κάθε πράγματος απαιτούνται τρείς αιτίες:
α) η ποιητική/τελεσιουργική αιτία όπως π.χ. ο αγγειοπλάστης (για αγγείο).
β) η υλική αιτία όπως ο πηλός.
γ) η συνεργική/βοηθητική αιτία, όπως ο τροχός (ή όποιο άλλο μέσο).
Το αποτέλεσμα είναι μία τροποποίηση, μία μεταμόρφωση, της αρχικής ύλης ή του υλικού (όπως η λάσπη) που χρησιμοποιήθηκε στη δημιουργία του αγγείου.
Δημιουργία από το τίποτα είναι ανυπόστατη και, όπως είδαμε, δεν μπορεί να υπάρχει κάτι ξεχωριστό από τον Πανταχού Παρόντα Δημιουργό.
Οπότε, ο Θεός των Αβρααμικών θρησκειών δεν υπάρχει!
Υπάρχει κάτι άλλο, κάποια άλλη διαδικασία της έγερσης του κόσμου.
