Π82: Μπούρας Κώστας

Π82: Μπούρας Κώστας

- in Ποίηση
0

1.Τον πρωτοσυνάντησα στην ανθολογία Τα Ποιήματα του 2010, (2011, εκδ. Κοινωνία των (δε)κάτων) όπου υπάρχει το δικό του “Επιτύμβιο” με 8 γραμμές από τη συλλογή του Ελευθερίας Ανατολή (Μεταίχμιο 2010). Μου έκανε (αρνητική) εντύπωση το τελευταίο δίστιχο:

Ας ζήσουμε! / Η Ποίησις έναντι ζωής δίδεται.

Από το κεφαλαίο Π και την καθαρευουσιάνικη μορφή της λέξης “Ποίησις” και τα πλάγια, συνάγεις πως ο άνθρωπος έχει κάπως μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και την “ποίησή” του. Δεν είναι αυθαίρετη εντύπωση. Μάλλον επιβεβαίωση εντυπώσεων από προηγούμενες γραμμές.



Ας κυλήσει η μέρα, βότσαλο στο κύμα …

Ας κυλήσει η μελαγχολία στα ρείθρα / του δρόμου.

Η μέρα δεν σχετίζεται νοηματικά ή σχηματικά με βότσαλο και αυτό δεν κυλά στο κύμα. Μάλλον το κύμα κυλά στα βότσαλα – κάποτε παρασέρνοντας μικρότερα βοτσαλάκια. Και συνήθως νερά κυλάνε στα ρείθρα: μόνο αν εσύ θέλεις, θα βλέπεις εκεί μελαγχολία επιβάλλοντάς την.

Αλλά εκείνη η τελευταία διατύπωση εντυπωσιάζει με τη πεζότητα (αφού τα πάντα δίδονται έναντι ζωής) ή την ανοησία της.

2.Ο ΚΜ έχει γράψει κι ένα δοκίμιο για τον Ποιητή στο περιοδικό Κουκούτσι (Φεβ 2010). Εδώ επισημαίνει την αντίθεση μεταξύ του “δημιουργού ποιητή” και του “Ποιητή – Προφήτη”, όπως τους αντιλαμβάνονταν οι Λατίνοι Poeta Faber και Poeta Vates. (Βέβαια και άλλοι λαοί έχουν την παράδοση  του Poeta Vates, όπως οι Κέλτες, οι πρωτο-Γερμανοί κλπ.)

Αναπτύσσει εδώ την εικόνα του “Προφήτη” αποδίδοντάς του λόγο «χειμαρρώδη, ασύνδετο, ανεπεξέργαστο, σκοτεινό … ακατάληπτο ενίοτε για τον μέσο αναγνώστη».

Προσέξτε! Αναφέρει τα δύο στοιχεία της σουρεαλιστικής και της περισσότερης σύγχρονης στιχουργίας (χειμαρρώδης και σκοτεινός λόγος) όχι όμως την προφητεία! Προφανώς συγκαταλέγει και τον εαυτό του σε αυτή την κατηγορία – χειμαρρώδης και ακατάληπτος ενίοτε μα όχι προφητικός.

Μετά αναφέρεται στην Κασσάνδρα στο Ορέστεια του Αισχύλου, παρότι η κοπέλα δεν ήταν ποιήτρια. Μετά στη Σίβυλλα του Σικελιανού και το πολύτομο έργο του Ρίτσου και τα κείμενα του “μανικού” Ρεμπώ.

Ο Ρεμπώ έγραψε μερικά πολύ όμορφα κομμάτια προτού εγκαταλείψει την ποίηση για να γίνει λαθρέμπορος όπλων. Μα ούτε ο Σικελιανός ούτε ο Ρίτσος μπορούν να θεωρηθούν αξιοπρόσεκτοι στιχουργοί.

3.Ο ΚΜ, γεννημένος το 1962 στην Καλαμάτα, δημοσιεύει κείμενα, ποιητικά και πεζά, από το 1987. Η χαμηλή ποιότητα που σημείωσα στο §1 βρίσκεται σε όλα του τα “ποιητικά” κείμενα, δυστυχώς. Δεν μπόρεσα να βρω παρά ελάχιστες γραμμές πραγματικά ποιητικές.

Παίρνω τη συλλογή Ψυχρόν Πυρ (2005, Οδυσσέας):



Η ποίηση είναι μια υπόθεση σωματική. / 

Αναπαύομαι στις λέξεις / Όπως ένας φακίρης στα καρφιά.

Τέτοια γραφή με αφήνει άναυδο στιγμιαία με την ανοησία της. Πρώτα πρώτα είναι σαφώς πρόζα κομματιασμένη (και το υπόλοιπο του κειμένου) ώστε να μοιάζει “ποίημα” – και μόνο εδώ πετυχαίνει! Πώς στην ευχή είναι η ποίηση σωματική υπόθεση; Naι, σύμφωνοι, ο φακίρης ξαπλώνει στα καρφιά με το σώμα του: αυτή όντως είναι υπόθεση σωματική. Αλλά ο ποιητής ξαπλώνει πάνω σε λεξικά ανοικτά; Σίγουρα ο ποιητής (και κάθε λογοτέχνης) αναπαύεται με τον νου του πάνω στις λέξεις.

Περνώ στη συλλογή Ποσειδωνίς (2008 Εριφύλη). Όπου κι αν κοιτάξεις βλέπεις όμοια ανοησία και μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Τι να πρωτοδιαλέξω;

Από το “Ρυθμός”  παταγώδης προσποίηση –

Μόνο ένα αηδόνι θα δακρύσει / – Από ένα αστέρι μακρινό …



Πώς είδε το αηδόνι να δακρύζει (!) σε αστέρι μακρινό; …

Από το “Στόχος” –



Η χαρά των κεραυνών που οφθαλμοσκοπούν / Το άπειρο …

Να εύχεται να μην του μεταδώσει (σωματικά) ο κεραυνός τη χαρά του.

Στο “Ήδυσμα” αναφέρεται στην επιθυμία



που γερνάει / κι όμως ποτέ δε λιγοστεύει

Εκτός από την τελευταία εκείνη στιγμή

που παραδίδεσαι στο Φως.

Ναι, δεν είναι σπουδαία ποίηση μα επιτέλους αληθινή αφυπνιστική επισήμανση – η επιθυμία “που γερνάει” και η παράδοση στο Φως (του θανάτου, καταλαβαίνω).

4.Η συλλογή Ελευθερίας Ανατολή (2010 Μεταίχμιο) περιέχει όλες τις εκδοχές ανοησίας που συναντήσαμε ήδη:

Από το “Αθωότητα”:



Ο μαύρος ήλιος /πάνω από τα νερά σου …

Ούτε τα νερά ούτε ο μαύρος ήλιος (!) επεξηγείται!

Στο “Καύμα” –



Κάθε ιδανικό γίνεται /ένας άμορφος όγκος λάσπης …

Καλύτερα να μην πω τίποτα περισσότερο εδώ.

Στο δε “Αποχαιρετισμός” μαθαίνουμε πως

Υπάρχει μια ανατολή

Μόνο που δεν αντέχεις να την δεις …

Αποχαιρετώ κι εγώ με ένα από τη συλλογή “Στυλίτης” (2015 Momentum εκδ.) όπου σε 226 σελίδες βρίσκουμε 412 δραματικά ποιήματα – λυρικούς μονόλογους! Παίρνω το “Ευτυχία”:



Να είσαι εσύ /κι άλλος κανένας / Να μη μπορεί να σταθεί /

Ανάμεσα στην ανάσα / και στην ελευθερία / Χωρίς να πληρώσει το τίμημα /

Του σεβασμού / Στην ύπαρξή σου / Στη φλόγα εκείνη του θείου

που κουβαλάς εντός / Ανεξάλειπτη.

Πρόζα τεμαχισμένη σε φρασούλες. Τώρα ποιο είναι το “ανάμεσα στην ανάσα και στην ελευθερία” θα αινιγματίσει κάθε αργόσχολο νου. Ακόμα πιο πολύ όμως το τίμημα που πρέπει να πληρωθεί.

Σκέτη ασυναρτησία «έναντι ζωής» φαίνεται στον μέσο αναγνώστη.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *