1. World at War είναι μια σειρά 25 επεισοδίων (περίπου) του παραγωγού Jeremy Isaacs, ένα ντοκιμαντέρ για τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο με αφηγητή, κυρίως, τον Lawrence Olivier και μουσικό φόντο του Carl Davis, νομίζω. Το είδα δυο φορές όλο, πριν μερικά χρόνια, και το θυμήθηκα χάρη σε ένα άρθρο που το αναφέρει (Νοέμβριος 2020) στο Διαδίκτυο.
Γυρίστηκε από Βρετανούς κυρίως για βρετανικό κοινό και ο πόλεμος εξετάζεται κυρίως από βρετανική γωνία θεώρησης, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζει στο ελάχιστο τη συνεισφορά της Σοβιετικής Ένωσης και των ΗΠΑ και άλλων μικρότερων χωρών στον αγώνα κατά της Συμμαχίας του Άξονα. Αλλά μόνο τρία ή τέσσερα ολόκληρα επεισόδια καλύπτουν τον πόλεμο στη Σοβιετία και τις απάνθρωπες απώλειες σε κείνο το μέτωπο.
2. Υπάρχει μεγάλη αντικειμενικότητα, μα οπωσδήποτε η πλευρά των Σοβιετικών υποφέρει κάπως, αφού, λόγω Ψυχρού Πολέμου και έμφυτης σοβιετικής κρυψίνοιας, τα αρχεία τους δεν ήταν προσβάσιμα (αρχές δεκαετίας 1970, όταν γυριζόταν η σειρά). Από την άλλη, ο στρατηγός Μοντγκόμερι φαίνεται ως λαμπρός στρατηγός μα δεν αποκρύβεται ο εγωισμός του και ορισμένα σοβαρά λάθη του.
Η σειρά προβλήθηκε το 1973 από ιδιωτικό (εμπορικό) κανάλι επί 6 μήνες – κάτι αδιανόητο για τη σημερινή εποχή. Σήμερα, με τα σοβιετικά αρχεία πλήρως προσβάσιμα, μα και τα βρετανικά και τα αμερικανικά, οπωσδήποτε θα είχαμε μερικά ακόμα επεισόδια που θα έδιναν μια πληρέστερη εικόνα. Το μυστικό ULTRA, π.χ., το σύστημα αποκωδικοποίησης των γερμανικών επιχειρησιακών μεταβιβάσεων μέσω της κωδικοποιημένης συσκευής Enigma, που όμως είχε αποκρυπτογραφηθεί από Πολωνούς το 1938 και είχε δοθεί σε Βρετανούς και Γάλλους τον Ιούλιο 1939, λίγους μήνες πριν τη χιτλερική/σοβιετική εισβολή στην Πολωνία. Αυτό το στοιχείο δημοσιοποιήθηκε το 1974, δηλαδή αργότερα από το ντοκιμαντέρ.
3. Τέσσερα, λοιπόν, είναι τα πράγματα που χρειάζονται τροποποίηση στην κατά τα άλλα εξαίρετη αυτή σειρά.
α) Πραγματικά γεγονότα, όπως η συνδρομή της αποκωδικοποίησης του Enigma στην έκβαση των μαχών και ιδίως της (ναυ-)μάχης του Ατλαντικού, όπου η παροχή από την Αμερική προμηθειών και πολεμοφοδίων έσωσε τη Βρετανία κυριολεκτικά το 1940-41.
β) Η επιμονή ορισμένων (ιδίως του Άντονι Ήντεν) πως δεν ήταν δυνατό να βομβαρδίσουν τα δίκτυα τρένων που μετέφεραν σαν αγέλες ζώων τους δύσμοιρους Εβραίους στα στρατόπεδα εξόντωσης. Με την είσοδο των ΗΠΑ τον Δεκέμβριο 1941, την εμπλοκή της ΕΣΣΔ τον Ιούνιο 1941 και τη συμμαχική απόβαση στη Σικελία το 1943, ναι, βεβαίως ήταν εφικτός ο βομβαρδισμός και των στρατοπέδων!
γ) Πολλοί (όχι όλοι οι) Γερμανοί, ιδίως στρατιωτικοί, ψεύδονται στις συνεντεύξεις τους όταν λένε πως δεν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς. Βεβαίως και μπορούσαν, όπως έκαναν αρκετοί άλλοι, και πολίτες μα και στρατιωτικοί. Ένας παραδέχτηκε πως ξελογιάστηκε από τον Χίτλερ! Είναι γελοίο να ακούς τις διάφορες δικαιολογίες τους, ειδικά όσων ήταν κοντά στον Χίμλερ και γνώριζαν για το απάνθρωπο Ολοκαύτωμα…
δ) Περισσότερες πληροφορίες για τον πόλεμο στα σοβιετικά εδάφη και πιο αντικειμενική εκτίμηση των μαχών εκεί.
Αν γίνουν αυτές οι διορθώσεις, η σειρά θα είναι αξεπέραστη.
1 Comment
Νεκταρία Καταλαγαριανου'
Δάσκαλε πόσο χαίρομαι που λες πως αγαπάς πράγματα, πώς σου αρέσουν πράγματα! Πόσο πιο προσιτός δείχνεις έτσι και πιο κοντά σε εμάς! Πολύ μας αρέσεις! (Λαμβάνω το θάρρος να μιλήσω εκ μέρους όλων).