Ιωάννα Μάνδρου
Αποτελεί τον άγραφο νόμο κάθε κυβέρνησης. Μόλις κάτι πάει στραβά και το πολιτικό κόστος είναι ευδιάκριτο, ανακοινώνονται αμέσως νομοθετικές αλλαγές και θεσμικές παρεμβάσεις.
Η τακτική ακολουθείται σχεδόν απαρέγκλιτα από τη μεταπολίτευση έως σήμερα, όταν συμβεί οτιδήποτε. Από δυστύχημα ή φυσική καταστροφή έως οικονομικό σκάνδαλο ή θεσμική παρεκτροπή. Η αλλαγή του ισχύοντος κάθε φορά νόμου ανακοινώνεται ως το πρώτο μέτρο που λαμβάνεται για να διορθωθούν τα πράγματα και να μην επαναληφθούν. Νομοθετικές αλλαγές έχουν γίνει πολλές φορές, ακόμη και την επαύριον σεισμών, όταν αυστηροποιείται η νομοθεσία για τους παραβάτες των πολεοδομικών διατάξεων, φυσικών καταστροφών, όταν αλλάζει ο νόμος που έχει αφήσει αυθαίρετα να ξεφυτρώνουν παντού, αλλά και οικονομικών ή πολιτικών σκανδάλων, όταν η νομοθεσία μεταβάλλεται, με προβλέψεις για μεγαλύτερες ποινές και για ποινική αποδοκιμασία των κρατικών αξιωματούχων που μετείχαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στις παραβατικές συμπεριφορές. Ετσι έγινε και τώρα. Μόλις η ιστορία με τις παρακολουθήσεις ήρθε στην επιφάνεια, αναγγέλθηκε και πάλι νομοθετική και θεσμική παρέμβαση από την κυβέρνηση. Αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που ορίζει τις προϋποθέσεις της παρακολούθησης πολιτών, είτε για λόγους εθνικής ασφάλειας είτε για την πάταξη εγκληματικών δραστηριοτήτων.
Οι αλλαγές στους νόμους, θα πει κάποιος, είναι θετικές όταν το νομοθετικό περιβάλλον αποδεικνύεται ανεπαρκές για να αντιμετωπιστούν παραβατικότητες, είτε αφορούν την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών είτε άλλα θέματα.
Πράγματι, αν το πρόβλημα είναι στον νόμο που άφησε «παραθυράκια» ή σε προβλέψεις του που είναι αναχρονιστικές, και δεν καλύπτουν δηλαδή το σήμερα, όταν τα πράγματα έχουν αλλάξει, το σίγουρο είναι ότι η αλλαγή του νόμου είναι σε θετική κατεύθυνση.
Ομως ο νόμος είναι πάντα το πρόβλημα για το κάθε πρόβλημα; Ασφαλώς όχι. Πολλές φορές η ισχύουσα νομοθεσία οφείλει να μεταβληθεί προς το καλύτερο, να εκσυγχρονιστεί για να περιοριστούν και να κλείσουν «παραθυράκια» για παράνομες δράσεις. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις πολύ συχνά επιλέγουν την ανακοίνωση εξαγγελιών για νομοθετικές αλλαγές όταν συμβεί οτιδήποτε αρνητικό επί των ημερών τους, ως μια εύκολη λύση εκτόνωσης της κατάστασης. Ο νόμος άλλωστε αλλάζει γρήγορα, δεν κοστίζει, με την έννοια ότι δεν βάζει κανείς την ώρα εκείνη το χέρι στην τσέπη, ενώ παράλληλα δίνεται η εικόνα της αποφασιστικότητας για αλλαγή σελίδας και η εκτίμηση για περιορισμό του όποιου πολιτικού κόστους φαντάζει ως μέτρο άμεσης απόδοσης.
H πολιτική εμπειρία πολλών δεκαετιών ωστόσο έχει καταδείξει πως οι νομοθετικές αλλαγές την επαύριον αρνητικών γεγονότων δεν αποτέλεσαν τελικά τη λύση για την όποια κυβέρνηση. Οι πολίτες το έχουν μάθει πια. Αξιώνουν μέτρα πραγματικής απόδοσης και όχι νομοθετικές διατάξεις που γρήγορα ξεχνιούνται, καθώς ο νόμος και η αλλαγή του δεν είναι πανάκεια για τα όποια προβλήματα της πολιτικής.
Πηγή: Καθημερινή
