Άρης Αλεξανδρής
Η ειλικρίνεια και ο κυνισμός χωρίζονται από μία λεπτή γραμμή ευστροφίας· όσοι δεν διαθέτουν την τελευταία τείνουν να ταλαντεύονται από τη μία κατάσταση στην άλλη ανεπίγνωστα. Η έλλειψη επίγνωσης, ως αίτιο και αιτιατό του κυνισμού, είναι ο λόγος που ο κυνισμός συχνά επικρατεί και διαιωνίζεται μαζί με φιλοσοφικά πολιτικά ερωτήματα: «Γιατί δεν μας ακολουθεί ο κόσμος;», «γιατί δεν ανεβαίνουν τα ποσοστά μας;», «γιατί ο Μητσοτάκης εξακολουθεί να προηγείται;». Οι πιο ειλικρινείς στιγμές του Αλέξη Τσίπρα είναι και οι πιο κυνικές του. Η δήλωσή του «αν είχα να μοιράσω 50 δισ. κι όχι να μαζέψω 37 δισ. θα έβγαινα πρωθυπουργός μέχρι να βαρεθώ» θυμίζει ελαφρώς μία άλλη αποστροφή του πριν από μερικά χρόνια στους πυρόπληκτους στο Μάτι: «Και να έπαιρνες 2.000 ευρώ, θα τα σπατάλαγες». Αυτές οι διατυπώσεις δεν απηχούν απαραίτητα την πραγματικότητα, αλλά είναι αναμφίβολα ενδεικτικές του τρόπου με τον οποίο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τον εαυτό του, την πολιτική και το εκλογικό σώμα: τα πάντα είναι μια χρήσιμη ή άχρηστη συναλλαγή· το θέμα είναι τι σε συμφέρει· πόσα προτίθεσαι να δώσεις για να πάρεις αυτό που θέλεις.
Αντιαριστερό ήθος
Η άποψη ενός πολιτικού αρχηγού ότι τα εκλογικά του ποσοστά, η ανάρρηση και η παραμονή του στην πρωθυπουργία εξαρτώνται από τα χρήματα που μπορεί να διαθέσει στους ψηφοφόρους συνεπάγεται πολύ χαμηλής έντασης πίστη στο κυβερνητικό του έργο. Συνεπάγεται χαμηλής έντασης πίστη στο έργο γενικά. Αν 50 δισ. είναι αρκετά για να κάνουν κάποιον αιώνιο πρωθυπουργό, τότε δεν υπάρχει καμία ανάγκη να κοπιάζει για να κάνει τη ζωή των πολιτών καλύτερη· πρωθυπουργός θα μπορούσε να γίνει ο επιχειρηματίας της χρονιάς. Αν τα λεφτά είναι το βασικό εργαλείο πολιτικής ανέλιξης και παγίωσης, τότε η ίδια η πολιτική –το όραμα, οι ιδέες, ο αγώνας– εξορίζεται στο πεδίο της προαιρετικής πολυτέλειας. Δεν μιλάμε απλώς για κυνισμό εν προκειμένω, αλλά για έναν κυνισμό εξόχως αντιαριστερό. Ο Αλέξης Τσίπρας άθελά του παραδέχτηκε πόσα τον ενώνουν με τις παραδοσιακές αριστερές αξίες και πόσο τον ενδιαφέρει να εργαστεί για τον λαό που τόσο του αρέσει να επικαλείται: όσο απαιτείται μέχρι να προκύψει το λουτρό χρημάτων που θα του λύσει τα χέρια.
Πολίτες με τιμή
Ωστόσο, τα περί μοιράσματος των 50 δισ. είναι κυρίως μια μομφή εναντίον των πολιτών. Είναι μια ξεκάθαρη υποτίμηση: ο Αλέξης Τσίπρας λέει ευθέως ότι οι εκλογείς είναι εξαγοράσιμοι, ότι όλοι έχουν μία τιμή. Οι πολίτες δεν έχουν ποιοτικά κριτήρια, δεν έχουν υπαρξιακές ανάγκες, δεν σκέφτονται. Είναι ρομπότ με ανοιχτές τσέπες που κοιτάνε τον ουρανό και περιμένουν μια χρηματική βροχόπτωση. Όποιος προκαλέσει την πολυπόθητη βροχή, θα ανταμειφθεί με την παραδόπιστη ψήφο τους. Ίσως κάτω από αυτή τη θεωρητική ομπρέλα υπεραπλούστευσης να εντάσσεται και η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ πως αν στην Ελλάδα δεν υπήρχε το φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ, η Ακροδεξιά θα είχε πολύ μεγαλύτερη δυναμική: στο μυαλό του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι ψηφοφόροι, ακόμη και οι δικοί του, είναι ένας χυλός. Μία ομοιογενής μάζα που αποκτά ταυτότητα μόνο αν κάποιο θεάρεστο κόμμα αποφασίσει να του τη χορηγήσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εκλογική πρόσβαση στην Ακροδεξιά με την ίδια άνεση που θα μπορούσε να έχει πρόσβαση στην πλειοψηφία, μέχρι ο Αλέξης Τσίπρας να βαρεθεί τον πρωθυπουργικό θώκο. Τα άτομα υπάρχουν μόνο ως κομπάρσοι σε μια εν πολλοίς προσωπική υπόθεση.
Πολιτικό χασμουρητό
Έχει, πάντως, το ενδιαφέρον της η χρήση του ρήματος «βαριέμαι». Θα έλεγε κανείς ότι οι πολιτικοί αρχηγοί αποσύρονται όταν ηττηθούν, όταν κουραστούν, όταν ξεμείνουν από έμπνευση. Η υπόθεση του Αλέξη Τσίπρα ότι, με την κατάλληλη οικονομική προϋπόθεση, θα μπορούσε να βγαίνει πρωθυπουργός μέχρι να βαρεθεί, εκτός από εξαιρετικά φιλόδοξη, είναι και αλαζονική· περιγράφει ένα παλαιοκομματικό ανθρωπότυπο: το μοντέλο του μάγκα πολιτικού που μας κάνει χάρη να ασχολείται μαζί μας, που κάνει το κέφι του μέχρι να βρει άλλο κέφι, που πολιτεύεται όχι ως φορέας ιδεολογίας, γνώσης και πρωτοβουλίας, αλλά ως ο πρώτος της παράταξης, ως ιδιοσυγκρασιακή περσόνα. Σε κάθε περίπτωση, ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει λόγο να μιλάει για τη βαρεμάρα ενός αβέβαιου μέλλοντος· μπορεί κάλλιστα να ασχοληθεί με εκείνη που μαστίζει το βέβαιο παρόν του και εκδηλώνεται μέσα από την αναιμική αντιπολιτευτική του στάση. Αλλά αυτό θα προϋπέθετε δουλειά.
Κάτι δεν λειτουργεί
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δώσει αρκετές ευκαιρίες στο εκλογικό σώμα να συσπειρωθεί γύρω από τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά για κάποιον λόγο αυτό αρνείται να το κάνει. Δεν είναι ότι περιμένει την υπόσχεση των χρημάτων· τέτοιες υποσχέσεις έχουν ξαναδοθεί κι έχουν ποδοπατηθεί σε ουρές κλειστών τραπεζών και σε ξέφρενους χορούς που έγιναν άκυρα δημοψηφίσματα. Είναι ότι περιμένει ένα ρεαλιστικό σχέδιο· μία σοβαρή πρόταση –μακριά από πολακισμούς και οπισθοδρομικές αριστερές δοξασίες–, που θα κάνει τη ζωή του αισθητά καλύτερη. Ο αληθινός κόσμος δεν έχει χρόνο για περιπέτειες· δεν έχει χρόνο να βαρεθεί.
Πηγή: Καθημερινή
