Ηλίας Μαγκλίνης
Υπάρχουν διαφόρων ειδών φολκλόρ. Ενα από αυτά είναι και το αγωνιστικό φολκλόρ. Λέγοντας «αγωνιστικό», ας μην πάει ο νους σας σε κανένα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου (ειδικά στο ελληνικό, όπου δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα το αγωνιστικό). Δείγμα αγωνιστικού φολκλόρ είχαμε προχθές με τα αλυσοπρίονα και τα σχοινιά στο άγαλμα Τρούμαν.
Αυτή τη φορά, στο παλιό καλό φολκλόρ του οργισμένου Ελληνα προστέθηκε και το αξεσουάρ του κινητού: όσοι δεν αγκομαχούσαν για να ρίξουν το άγαλμα, τραβούσαν ατάραχοι με τα κινητά τους φωτογραφίες και, μάλλον, βίντεο. Το άγαλμα δεν έπεσε, αλλά σημασία έχει η προσπάθεια.
Η αλήθεια είναι ότι μας είχε λείψει ο πατροπαράδοτος ελληνικός αντιαμερικανισμός. Τα τελευταία χρόνια σπαταλούσαμε ενέργεια και φαιά ουσία στον αντιγερμανισμό της κρίσης, με άφθονο πασπάλισμα από την κατοχική ορολογία. Μια στρατιωτική επέμβαση στη Συρία μας επανέφερε: Σημασία, πάντως, δεν έχει ποιος επιτίθεται σε ποιον, αρκεί αυτός που επιτίθεται να είναι Αμερικανός. Οπότε, ελλείψει άλλου ανδριάντα Αμερικανού, την πλήρωσε πάλι αυτός του Χάρι Σ. Τρούμαν.
Ως γνωστόν, δεν είναι τυχαία μορφή ο Τρούμαν. Εμπνευστής του περίφημου Δόγματος Τρούμαν και των αμερικανικών προγραμμάτων οικονομικής και στρατιωτικής ενίσχυσης της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου κι έπειτα, ο πολιτικός που διαδέχθηκε τον θανόντα Ρούζβελτ και πήρε την αμφιλεγόμενη απόφαση για τη ρίψη των ατομικών βομβών στην Ιαπωνία, ο πρόεδρος που έστειλε στρατό στην εμπόλεμη Κορέα το 1950, ταυτίζεται με την αμερικανική αντικομμουνιστική πολιτική της πρώτης φάσης του Ψυχρού Πολέμου.
Και μόνο αυτό το γεγονός αρκούσε για να τον καταστήσει ανεπιθύμητο στην ελληνική Αριστερά. Ισως επειδή με το «ζεστό» χρήμα του Σχεδίου Μάρσαλ μπόρεσε η Ελλάδα να ορθοποδήσει μετά την καταστροφή που υπέστη τη δεκαετία του ’40, για την οποία η ηγεσία της τότε Αριστεράς φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης.
Αυτού του τύπου οι διαμαρτυρίες, πάντως, έχουν ένα έντονα ελληνικό χρώμα, ανεξαρτήτως ιδεολογικού προσήμου. Γραφικές σκηνές εκτυλίσσονται σε αντιαμερικανικές διαδηλώσεις (έχετε ξεχάσει τη… λαϊκή δίκη του Μπιλ Κλίντον;), γραφικές σκηνές εκτυλίσσονται και σε διαδηλώσεις στις οποίες κυριαρχούν οι νευρώσεις των δεξιών ψηφοφόρων, όπως για τις ταυτότητες ή το Μακεδονικό. Γραφικά ήταν και τα κόκκινα χαλιά που απλώθηκαν στη Σαλαμίνα, αυτή τη φορά όχι από κάποιο ανώνυμο πλήθος αλλά από την ηγεσία του υπουργείου Αμυνας.
Η γραφικότητα σχετίζεται, βέβαια, με την έξαρση του θυμικού, που στην ελληνική περίπτωση είναι αχαλίνωτη. Κι ωστόσο, οι εικόνες από την προχθεσινή απόπειρα βεβήλωσης του αγάλματος δεν «μύριζαν» θυμό ή ενθουσιασμό, δεν έδειχναν να έχουν κάτι πηγαίο, αλλά, θα έλεγα, έναν συλλογικό ψυχαναγκασμό, μια επαναλαμβανόμενη νεύρωση που πρέπει να εκπληρωθεί για να μην εξελιχθεί σε ψύχωση. Ισως ορισμένοι να ξέδωσαν όντως. Το έργο όμως έχει παλιώσει κι όλο αυτό έχει κάτι από ακινητοποιημένο χρόνο. Σε αυτή τη συνθήκη βολευόμαστε οι Ελληνες.
Πηγή: Καθημερινή
