Άγγελος Στάγκος
Ιδιαίτερα σημαντική για τις σχέσεις Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να αποδειχθεί η σύνοδος του G20 στο Αμβούργο στις 7 και 8 Ιουλίου, καθώς πρώτη ίσως φορά είναι ορατή η ένταση στον πυρήνα της Δύσης. Ο πρόεδρος Τραμπ ήταν εξαιρετικά επιθετικός και προσβλητικός απέναντι στους Ευρωπαίους και ειδικότερα απέναντι στη Γερμανία, στην τελευταία σύνοδο του G7, επέδειξε μία «μουσολινική» συμπεριφορά και απέσυρε τις ΗΠΑ από τη σχετική συμφωνία για την κλιματική αλλαγή στο Παρίσι. Τώρα, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ δείχνει σαφή διάθεση να απαντήσει, ή ακόμη και να ανταποδώσει τα ίσα, όχι απλώς ως εκπρόσωπος της χώρας της, αλλά πρώτη φορά ανοικτά ως ηγέτις της Ευρώπης.
Τα προφανή πεδία της αντιπαράθεσης είναι δύο. Η συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και οι τάσεις προστατευτισμού (και απομονωτισμού) που έχει εκδηλώσει ο Ντόναλντ Τραμπ. Οι τελευταίες δηλώσεις της Αγκελα Μέρκελ την εμφανίζουν αποφασισμένη να κρατήσει σκληρή στάση απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο, ακόμη και να προσπαθήσει να τον απομονώσει στο πλαίσιο του G20, αν και δύσκολο. Η θέρμη με την οποία υποδέχθηκε τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, αλλά και η προπαρασκευαστική συνάντηση με τους Ευρωπαίους ηγέτες την περασμένη Πέμπτη στο Βερολίνο, δεν αφήνουν αμφιβολία ότι επιδίωξή της είναι η συσπείρωση των ευρωπαϊκών χωρών σε ενιαία στάση. Ωστόσο, ο Εμανουέλ Μακρόν αφήνει να εννοηθεί ότι θα επιδιώξει να παίξει παράλληλα και έναν ρόλο «γέφυρας» μεταξύ Μέρκελ και Τραμπ. Να σημειωθεί ότι ο τελευταίος θα επισκεφθεί το Παρίσι στις 14 Ιουλίου.
Η ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ – Ευρώπης και κυρίως Ουάσιγκτον – Βερολίνου ξεκινά από τα διαφορετικά συμφέροντα και φτάνει σε θέματα αρχών και στην αμοιβαία προσωπική αντιπάθεια που νιώθουν Τραμπ και Μέρκελ. Η αντίδραση απέναντι στη στάση του Ντόναλντ Τραμπ για την κλιματική αλλαγή μπορεί να θεωρηθεί θέμα αρχής. Η πολιτική, όμως, του προστατευτισμού που έχει υιοθετήσει ο Αμερικανός πρόεδρος πλήττει καίρια τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία και τις εξαγωγές άλλων ευρωπαϊκών χωρών, άρα τα συμφέροντά τους. Στην προσωπική αντιπάθεια έχει συμβάλει το γεγονός ότι πριν φύγει από την προεδρία των ΗΠΑ, ο Μπαράκ Ομπάμα «έχρισε» ουσιαστικά την Αγκελα Μέρκελ ηγέτιδα της φιλελεύθερης δημοκρατίας στον δυτικό κόσμο, γνωρίζοντας βεβαίως τις απόψεις και τη συμπεριφορά του ανθρώπου που τον αντικατέστησε. Από τη δική του πλευρά, ο Ντόναλντ Τραμπ «ξηλώνει» κυριολεκτικά όλα τα στοιχεία της πολιτικής του προκατόχου του, όχι μόνο για λόγους πολιτικής, αλλά και γιατί θέλει να εξαλείψει από τη συλλογική μνήμη κάθε τι που θυμίζει τον μοναδικό μαύρο πρόεδρο της χώρας του. Γι’ αυτόν, η καγκελάριος της Γερμανίας μπαίνει στο «ταμπλό» Ομπάμα.
Από την άλλη πλευρά, εκτιμάται ότι στις πρόσφατες εκλογές στην Αυστρία, την Ολλανδία, τη Γαλλία η συμπεριφορά του Τραμπ συνέβαλε σημαντικά στην κινητοποίηση των αντιλαϊκιστικών δυνάμεών των. Αυτή η δυναμική βοηθάει τη Μέρκελ να προωθήσει την ευρωπαϊκή ενοποίηση σε διάφορους τομείς, με τη συμπαράσταση του Μακρόν. Με αυτή την έννοια, η σύνοδος του G20 θα έχει και συνέχεια.
Πηγή: Καθημερινή