Δημήτρης Ρηγόπουλος
Οι αφορμές δεν τελειώνουν ποτέ: μια χριστουγεννιάτικη άποψη της Αθήνας με την οδό Σταδίου λουσμένη στο φως· η σχολαστική τήρηση του πρωτοκόλλου από την ελληνική αντιπροσωπεία σε κάποια παλαιότερη επίσκεψη Αμερικανού προέδρου· ο καλοντυμένος Κωνσταντίνος Καραμανλής· μια συνέντευξη με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη· ένα νέο βιβλίο του Κώστα Σημίτη. Και από προχθές ο θάνατος του Κωστή Στεφανόπουλου που κινητοποιεί εκ νέου αυτό το υπόγειο κύμα νοσταλγίας για την παλιά, μισοβουλιαγμένη, συκοφαντημένη Ελλάδα που βιαστήκαμε να πετάξουμε στα σκουπίδια με το πρώτο μνημόνιο.
Η περίπτωση του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας συγκεντρώνει μια σειρά χαρακτηριστικών που μπορεί να πάει τη συζήτηση ένα βήμα παρακάτω.
Η προσήλωση στον θεσμικό του ρόλο, ο αδιαμφισβήτητος πατριωτισμός του, αλλά κυρίως ο ενεργητικός τρόπος με τον οποίο άσκησε τα καθήκοντά του έκανε πολλούς Ελληνες να σκεφτούν πάνω στον υψηλό συμβολισμό ενός πρόσφατα αποψιλωμένου θεσμού της Δημοκρατίας μας. Προσωπικά θα τον θυμάμαι κυρίως για τη γραπτή ανακοίνωση της Προεδρίας μετά τη συνάντησή του με τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, ο οποίος τον είχε επισκεφθεί με το αίτημα διεξαγωγής δημοψηφίσματος για το θέμα των ταυτοτήτων. «Οι εκτός νομοθετημένης διαδικασίας συλλεγείσες υπογραφές δεν είναι δυνατόν να ανατρέψουν τις διατάξεις του Συντάγματος», έλεγε η ανακοίνωση σε μια Ελλάδα που έβραζε, με την Εκκλησία να κατεβάζει εκατομμύρια στους δρόμους και τη Νέα Δημοκρατία να σύρεται πίσω από το αναχρονιστικό κήρυγμα της εποχής. Αλλά ο Κωστής Στεφανόπουλος δεν γεννήθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο εκλιπών ήταν αυτός που είχε αρνηθεί την πρόταση του τότε προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Μιλτιάδη Εβερτ να χριστεί υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων: «Και δεν μπορώ να την αποδεχθώ διότι δεν γνωρίζω τα θέματα της Αθήνας, δεν γνωρίζω τα της λειτουργίας ενός μεγάλου δήμου και δεν μπορώ να εξαπατήσω τους Αθηναίους, εμφανιζόμενος ως άξιος να διαχειρισθώ τις πολύπλοκες υποθέσεις του Δήμου Αθηναίων. Θα ήταν εκ μέρους μου απάτη, εάν εμφανιζόμουν ως ο ικανότερος για το αξίωμα αυτό».
Νωρίτερα, στις ευρωεκλογές του 1984, παρά τον διπλασιασμό των ποσοστών της, η ΔΗ.ΑΝΑ απέτυχε να «πιάσει» το όριο του 3% και να εκλέξει ευρωβουλευτή. Ο Κωστής Στεφανόπουλος είχε προαναγγείλει το πολιτικό του τέλος σε περίπτωση εκλογικής αποτυχίας: «έκλεισε» τη ΔΗ.ΑΝΑ και επέστρεψε τμήμα της κρατικής επιχορήγησης ύψους 72 εκατομμυρίων δραχμών καθώς δεν πρόλαβε να την ξοδέψει ολόκληρη…
«Νοσταλγία είναι να αναπολείς την ευχαρίστηση χωρίς να ξαναζείς τον πόνο», έλεγε η Μπέτι Ντέιβις, αλλά στην περίπτωση της ελληνικής κοινωνίας, φαίνεται ότι πρέπει να περάσουμε από όλα τα στάδια του πένθους μέχρι το «εκκρεμές» να ισορροπήσει ξανά.
Αλλά τίποτα δεν πάει χαμένο: η μελαγχολική ανάμνηση ενός πραγματικού statesman σαν τον Κωστή Στεφανόπουλο είναι μια παρακαταθήκη για το μέλλον.
Πηγή: Καθημερινή