Στέφανος Κασιμάτης
Αν πρέπει να δώσω με μία λέξη το πολιτικό στίγμα της νέας (και πιθανόν τελευταίας) κυβέρνησης Συριζανέλ, η λέξη αυτή είναι «γραβάτες». Προσέξτε την καθιερωμένη οικογενειακή φωτογραφία της νέας κυβέρνησης και θα παρατηρήσετε ότι, πλην του ιδίου του Τσίπρα και ίσως ενός ή δύο άλλων ακόμη, όλοι οι υπόλοιποι στις πρώτες δύο σειρές είναι με γραβάτες. Η γραβάτα ή κραβάτα, λοιπόν, αυτό το περιττό, αλλά τόσο ωραίο, εξάρτημα του αστικού ενδυματολογικού κώδικα, που οφείλει το όνομα και την ύπαρξή της στους Κροάτες μισθοφόρους και στο λευκό ύφασμα που τύλιγαν γύρω από τον λαιμό τους, πολλαπλασιάζεται και γίνεται η ειδοποιός διαφορά τούτης της κυβέρνησης από την προηγούμενη.
Είναι φυσικό να συμβαίνει αυτό, διότι ο ανασχηματισμός αποτυπώνει τις κατευθύνσεις που εξέφρασε με την ομιλία του ο Γιούκλιντ Τσαλακώτος στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος. Ουσιαστικά, η σύνθεση της κυβέρνησης επισφραγίζει τη στροφή που πραγματοποιεί ο Τσίπρας αργά και βασανιστικά επί δεκαπέντε μήνες τώρα, μετά την ιστορική αναστροφή του Ιουλίου του 2015. Είναι προφανές από την επιλογή των προσώπων στα κρίσιμα για την τρέχουσα αξιολόγηση υπουργεία. Μολονότι κομμουνίστρια (και μόνο ο τίτλος του διδακτορικού της αρκεί…), η Eφη Αχτσιόγλου δεν πρόκειται να αντισταθεί στη μεταρρύθμιση των εργασιακών. Παρεμπιπτόντως, δεν ξέρω αν ο Κατρούγκαλος είναι κομμουνιστής, όπως διατείνεται. Από το υποτιμητικό σχόλιό του όμως για τη στενή συνεργάτιδά του που τον διαδέχεται στο Εργασίας («είναι σαν να είμαι εγώ»), καταλαβαίνω ότι είναι γάιδαρος. Oποια σχέση και αν έχει με τη διάδοχό του, αυτό που είπε δεν λέγεται. Στο εξής, θα συμβούλευα να βάζει το παρδαλό μαντιλάκι στο στόμα του, όχι στο σακάκι.
Ακόμη και η επιλογή του Δ. Παπαδημητρίου στο Οικονομίας σηματοδοτεί την προσπάθεια προσαρμογής της κυβέρνησης. Βεβαίως, ο Παπαδημητρίου είναι καθηγητής και όλοι ξέρουμε τι σημαίνει αυτό. Τουλάχιστον, όμως, έχει την απαραίτητη σοβαρότητα, ώστε όταν κάνει ένα λάθος να το αναγνωρίζει αμέσως, όπως στην περίπτωση του νομίσματος. Είναι θετικό, επίσης, ότι έχει στόχο την προσέλκυση επενδύσεων, άλλο αν θα τον πετύχει.
Οι απομακρύνσεις, τώρα, είχαν καθαρά τεχνικό χαρακτήρα. Εφυγαν, λ.χ., ο καταθλιπτικός και δυσλειτουργικός Αρ. Μπαλτάς, ο εντελώς ακατάλληλος για πολιτικός Ν. Παρασκευόπουλος, ο οποίος δεν μπορούσε να πει ούτε ένα ψέμα ο φουκαράς (θυμηθείτε πώς παραδέχθηκε στη Βουλή ότι είχε επί δεκαπέντε μήνες στη διάθεσή του τα στοιχεία εις βάρος του αντιπροέδρου του ΣτΕ…) και, ασφαλώς, οι δεκάδες αναλώσιμοι και, κατά κανόνα, άχρηστοι αναπληρωτές και υφυπουργοί.
Εκτός από την αξιολόγηση, όμως, ο έτερος σκοπός που εξυπηρετείται με τον ανασχηματισμό είναι η παραμονή της κυβέρνησης στην εξουσία. Αυτό προκύπτει βάσει δύο στοιχείων. Το πρώτο είναι η εξασφάλιση των ισχυρών διαφωνούντων (Π. Σκουρλέτης) και των προβληματικών (Ν. Παππάς)· το δεύτερο, ότι ο πρωθυπουργός απέφυγε τελικά να αξιοποιήσει τα μπάζα που είχε προμηθευθεί προσφάτως από τις μάντρες με υλικά οικοδομών (κυρ Φώτης, Μαριλίζα, Τζουμάκας).
Ωστόσο, τα ατυχήματα στους ανασχηματισμούς είναι αναπόφευκτα· και στην περίπτωση του σχεδίου προστασίας της νέας κυβέρνησης από την εσωκομματική αμφισβήτηση το ατύχημα ήταν ο Ν. Φίλης, ο οποίος κατά τις πληροφορίες αρνήθηκε τρεις θέσεις που του προσφέρθηκαν και έτσι βρέθηκε εκτός της νέας κυβέρνησης. (Ο διάδοχός του περιγράφεται από συναδέλφους του στο πανεπιστήμιο ως το πιο επικίνδυνο είδος λενινιστή. Το γεγονός δε ότι, εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι και στο Ιδρυμα Λάτση απλώς το επιβεβαιώνει…) Μεσοπρόθεσμα, το ατύχημα Φίλη είναι απίθανο να μην έχει σοβαρές επιπτώσεις στη συνοχή της κυβέρνησης. Οχι τόσο λόγω του ευέξαπτου χαρακτήρα του Ν. Φίλη, αλλά λόγω της βαρύνουσας πολιτικής σημασίας της αντικατάστασής του.
Απομακρύνοντας τον Φίλη, ο Τσίπρας χάρισε στην Εκκλησία μια περιφανή νίκη, την οποία ο Αρχιεπίσκοπος δεν μπορούσε να φαντασθεί ούτε στα πιο τρελά του όνειρα. (Υποθέτω ότι και οι Αρχιεπίσκοποι βλέπουν όνειρα – με πολλά χερουβείμ, φαντάζομαι…) Ακόμη χειρότερα, η συγκεκριμένη εξέλιξη ενίσχυσε εμφανώς τον παράγοντα ΑΝΕΛ στην κυβέρνηση. Ο Π. Καμμένος, για τον οποίον μάθαμε ότι είναι πρόθυμος να δέχεται «εντολές» από τον Αρχιεπίσκοπο, προβάλλει πλέον ως το ισχυρότερο πρόσωπο της κυβέρνησης μετά τον πρωθυπουργό.
Συνοπτικά, επομένως, η νέα κυβέρνηση είναι ένα μείγμα με εμπλουτισμένο το εθνολαϊκιστικό ή εθνοσοσιαλιστικό στοιχείο και με ένα λεπτό στρώμα ρεαλισμού στην επιφάνεια. Αν νομίζει κάποιος ότι αυτός ο συνδυασμός μπορεί να λειτουργήσει σε βάθος χρόνου, κάνει λάθος. Δεν θα απέκλεια το μεγαλύτερο επίτευγμά της να είναι οι εκλογές…
Πηγή: Καθημερινή
