HUGO DIXON / REUTERS
Αν καταρρεύσει η Ελλάδα, θα ακολουθήσει ένας πόλεμος καταλογισμού ευθυνών. Κάθε πλευρά έχει λόγους να αποδεχθεί τις συνετές θέσεις της άλλης για να μην κατηγορηθεί ότι δεν απέτρεψε μια καταστροφή ενώ μπορούσε. Οι πρωταγωνιστές πρέπει να κινηθούν υπεύθυνα τις επόμενες ημέρες για να αποφύγουν τα χειρότερα. Ανάμεσά τους ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει να χάσει τα πιο πολλά. Αλλά και για τους πιστωτές διακυβεύονται πολλά. Αν εμφανισθεί η Ευρωζώνη να έχει υπονομεύσει μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, προβάλλοντας παράλογες αντιρρήσεις, θα πληγεί η εικόνα της ως μιας καλόπιστης ένωσης εθνών. Το ΔΝΤ θα βρεθεί επίσης στη γραμμή του πυρός επειδή συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα που απέτυχε παταγωδώς.
Κάθε πλευρά φέρει ένα μέρος της ευθύνης. Η Ελλάδα μαγείρεψε τα βιβλία για να μπει στο ευρώ. Επιπλέον ζούσε με περισσότερα από όσα μπορούσε, συγκεντρώνοντας τεράστια δημοσιονομικά και εμπορικά ελλείμματα.
Οταν εκδηλώθηκε η κρίση, η Αθήνα αρνήθηκε να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης που αντιμετώπισαν ανάλογα προβλήματα και σήμερα ανακάμπτουν. Είχε, ωστόσο, αρχίσει να αλλάζει πορεία στις αρχές του περασμένου έτους. Ακολούθησαν, όμως, οι εκλογές και η κυβέρνηση Σαμαρά σταμάτησε τις μεταρρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να έρθει σε αδιέξοδο με τους πιστωτές της χώρας. Αυτό, όμως, δεν ήταν τίποτε μπροστά στις προεκλογικές υποσχέσεις του Τσίπρα. Μόλις ανέλαβε την εξουσία, η κυβέρνησή του επιδείνωσε το πρόβλημα, χάνοντας χρόνο και προβαίνοντας σε εμπρηστικές δηλώσεις κατά των δανειστών της χώρας. Σε ό,τι αφορά την Ευρωζώνη, η μεγαλύτερη αμαρτία της ήταν ότι δεν άφησε την Ελλάδα να κηρύξει στάση πληρωμών στην αρχή της κρίσης το 2010. Τότε η Αθήνα όφειλε χρήματα σε ιδιώτες πιστωτές που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ένα «κούρεμα». Αντιθέτως, οι χώρες της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ δάνεισαν στην Ελλάδα πάρα πολλά χρήματα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προοριζόταν για την αποπληρωμή των ιδιωτών δανειστών.
Το αποτέλεσμα ήταν ότι η σύγκρουση ανάμεσα στην Αθήνα και μια ομάδα τραπεζών και συνταξιοδοτικών ταμείων να μετατραπεί σε μια δηλητηριώδη μάχη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Το δεύτερο λάθος των πιστωτών ήταν ότι έδωσαν υπερβολική έμφαση στη δημοσιονομική λιτότητα και πολύ λίγη στις μεταρρυθμίσεις. Μετά την ανάπτυξη που είχε γνωρίσει προ της κρίσης, η ελληνική οικονομία θα συρρικνωνόταν αναγκαστικά αλλά δεν ήταν ανάγκη να χάσει το 25% του ΑΕΠ. Τώρα αν όλοι κάνουν υποχωρήσεις, μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία που θα θα αποτρέψει μια χρεοκοπία της Αθήνας.
Η συμφωνία πρέπει να έχει δύο θεμελιώδη στοιχεία: η Ελλάδα να εφαρμόσει σειρά μεταρρυθμίσεων, ιδιαιτέρως στο μη βιώσιμο συνταξιοδοτικό της σύστημα και η Ευρωζώνη να συναινέσει καλόπιστα και να επιδιώξει συμφωνία για τη μείωση του ελληνικού χρέους. Δεν χρειάζεται να μειώσει η κυβέρνηση Τσίπρα τις χαμηλές συντάξεις. Θα πρέπει, όμως, να καταργήσει ταχύτατα τις πρόωρες συντάξεις και να περικόψει τις επικουρικές. Δεν χρειάζεται να παρουσιάσει η Ελλάδα μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα φέτος. Πρέπει, όμως, να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα, στον δημόσιο τομέα και στον ΦΠΑ ώστε να στηρίξει μεσοπρόθεσμα τα οικονομικά της χώρας.
Οι χώρες της Ευρωζώνης δεν χρειάζεται να συναινέσουν σε ένα επίσημο «κούρεμα» του κεφαλαίου που έχουν δώσει. Πρέπει, αντιθέτως, να δώσουν στην Ελλάδα μια περίοδο χάριτος προτού αρχίσει να αποπληρώνει το χρέος της και περισσότερο χρόνο για να το αποπληρώσει. Η Ευρωζώνη δεν χρειάζεται να συναινέσει άμεσα σε μείωση του ελληνικού χρέους, αλλά απλώς να δεσμευθεί πως θα εργασθεί για να καταλήξει σε σχετική συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους. Πρέπει επίσης να υποσχεθεί πως το ΔΝΤ θα τοποθετηθεί σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αν κάθε πλευρά παρουσιάσει ένα τέτοιο πακέτο, η άλλη πλευρά θα πρέπει να συμφωνήσει γιατί αν δεν το κάνει, θα επικριθεί δριμύτατα όχι μόνον από τον ελληνικό λαό αλλά και από κάθε συνετό παρατηρητή.
Πηγή: Καθημερινή
