Ας συνεχίσουμε την πρακτική αυτοεξέταση με τη συνομιλία μας από το προηγούμενο 180. Ψυχολογία: Επαγρύπνηση, όπου δίνονται τα στάδια του Οκταπλού Μονοπατιού που ακολουθούν οι ειλικρινείς οπαδοί του Βουδισμού.
Στον Βουδισμό η Επαγρύπνηση (= ανάμνηση, ενσυνειδησία, προσοχή) εμπίπτει ως καθημερινή πρακτική στην 7η βαθμίδα στο Οχταπλό Μονοπάτι της Ορθής Άσκησης Ζωής. Η ανάμνηση, θύμηση κι επαγρύπνηση περιέχει την ενέργεια προσοχής κι επίγνωσης του τι συμβαίνει στον νου, μα και την ενέργεια να σταματήσεις άπρεπες επιθυμίες και να τις μετουσιώσεις, προωθώντας τες στην ορθή κατεύθυνση της εσωτερικής γαλήνης και ικανοποίησης με ό,τι υπάρχει. Είναι μια ουδέτερη συνολικά επίγνωση. Φυσικά θέλει χρόνο, εξάσκηση και υπομονή.
Μπορεί να μην το καταλαβαίνουμε καθαρά, ολοκληρωτικά, μα τα κίνητρα της δράσης μας στον κόσμο είναι ανασφάλεια, ανικανοποίηση, δυσαρέσκεια και φόβος (για πολλά και διάφορα, υπαρκτά και ανύπαρκτα). Ταυτόχρονα – επιθυμία για ευχάριστη δράση, νέες γνώσεις και γαλήνη, ευτυχία: αυτά μας δίνουν ασφάλεια και ικανοποίηση.
Ο φόβος είναι φόβος πόνου και αγωνίας να μην αποτύχουμε στην απόκτηση των υλικών αγαθών που εξασφαλίζουν τη σιγουριά και ικανοποίηση, μα και απώλειας των κεκτημένων που δίνουν την παρούσα αβέβαιη ασφάλεια. Επίσης, φαντασιακές απειλές.
Και φυσικά θέλουμε απελευθέρωση από το σφιχταγκάλιασμα του φόβου.
Η γαλήνη, ελευθερία και ικανοποίησή μας είναι μια πολύ σύντομη ανάπαυλα ανάμεσα σε πολύ μακρύτερες περιόδους αβεβαιότητας, αγωνίας και προσπάθειας να έχουμε γαλήνη, ελευθερία και ικανοποίηση – που τελικά έρχονται συχνά όταν δεν το περιμένουμε.
Όσες προσπάθειες και αν καταβάλεις, όσα βιβλία αυτοβελτίωσης και αν διαβάσεις από καταφανώς επιτυχημένους ανθρώπους, δεν θα επιτύχεις.
Και τώρα, σε αυτήν την προσπάθεια να βρεις μια νέα πιο αποτελεσματική μέθοδο – εδώ πάλι σε ωθεί κρατώντας σε αιχμάλωτο η επιθυμία για κάποιο εγωιστικό όφελος. Και ο νους ψάχνει να βρει τι θα τον ικανοποιήσει και απορρίπτει ό,τι δεν τον ικανοποιεί, ό,τι δεν κατανοεί, κρίνοντας αυτά που διαβάζεις με τις αντιλήψεις του αποθηκευμένου παρελθόντος σου.
Και όπως είπαμε στο προηγούμενο άρθρο, εδώ χρειάζεται επαγρύπνηση: η σπίθα της θύμησης και η επαγρύπνηση που αφήνει τις δικές ‘σου’ ιδεοληψίες επιφέροντας ένα κενό απόσπασης και ουδέτερης ανάγνωσης. Δεν έχει νόημα να τρέχεις γρήγορα, επιπόλαια στην επιφάνεια νομίζοντας πως τα ξέρεις αυτά ή να διαφωνείς ή να σφίξεις τα δόντια πολεμώντας την κάθε περίσπαση.
Με την επαγρύπνηση, πρέπει να συνειδητοποιήσεις πως υπάρχει κάτι ανώτερο, λεπτότερο και αθέατο που όμως δεν πιέζει, δεν αιχμαλωτίζει, δεν κατευθύνει καταναγκαστικά. Εκείνο το αθέατο έχει ατέρμονη επίγνωση!
Εκείνο το Αθέατο είναι ο αληθινός Εαυτός σου, άγνωστος, ατάραχος, απεριόριστος, ελεύθερος, πάντα παρών.
Μην απορρίπτεις αυτήν την καινούρια ιδέα. Μείνε στην επαγρύπνηση!
Βλέπεις όμως πως δεν είναι τόσο εύκολο. Ο νους έχει εθιστεί στη σύγχρονη εποχή μας, με την αναπτυσσόμενη τεχνολογία και τις ανέσεις κι ευκολίες που παρέχει, και τώρα θέλει ένα χαπάκι, δυο γουλιές φαρμακευτικό σιρόπι – και να η πολυπόθητη κατάσταση πραγματώνεται!
Κάποτε συμβαίνει – για λίγο.
Μα μετά ξαναρχίζει ο πόνος της απώλειας και η αγωνία για την επανάκτηση, η αβεβαιότητα, η ένταση. Μα δεν είσαι αυτά που νιώθεις εσύ!
Πρόσεξε! Είτε νιώθεις χαρά κι ελευθερία και ικανοποίηση, είτε νιώθεις δυστυχία, αιχμαλωσία στην ανία και μηχανικότητα – υπάρχει εκείνος ο Αθέατος που έχει επίγνωση και θεάται ό,τι συμβαίνει, ό,τι νιώθεις, χωρίς όμως να επεμβαίνει. Δεν τον γνωρίζεις. Διότι δεν τον θέλεις, δεν τον σέβεσαι και μάλιστα τον απορρίπτεις στον ψευδομορφικό ψυχισμό σου. Διότι έτσι έχεις ανατραφεί κι εκπαιδευτείς. Μα εσύ είσαι το αθέατο, απροσδιόριστο ον που θεάται, που έχει επίγνωση, που γνωρίζει τι σου συμβαίνει τώρα.
Η επαγρύπνηση είναι μια ενέργεια για τη συνειδητοποίηση εκείνου του όντος. Μα χρειάζεται βοήθεια, ενίσχυση, καθοδήγηση, τακτική τροφοδότηση και αυτό μόνο σε μια Σχολή μπορεί να δοθεί από ένα πρόσωπο που έχει περάσει την εμπειρία και τώρα ξέρει.