Ο αληθινός Εαυτός (η Πρωταιτία) δεν φθάνεται από αδύναμους ανθρώπους.
1. Ένας κλασικός προσδιορισμός της Φώτισης είναι “η λύτρωση από άγνοια, δυστυχία και πόνο.” Υπάρχουν βέβαια και άλλοι, εξίσου εποικοδομητικοί.
2. Υπάρχουν και άλλες περιγραφές που απαξιώνουν κι επικρίνουν την ιδέα ή συνειδητοποίηση της Φώτισης ως ακόμα ένα πλανερό όνειρο του ανθρώπου που είναι χαμένος σ’ ένα ακατανόητο και μοχθηρό σύμπαν, όπως ο παράδεισος των θρησκειών ή τα ψυχεδελικά οράματα των διάφορων ναρκωτικών ουσιών. Αλλά διαβάζοντας και τέτοιες περιγραφές κάτι μαθαίνεις – για τους συγγραφείς αν μη τι άλλο.
3. Λίγη λογική στόχαση δείχνει πως τα πάντα προέρχονται από αιτίες και αυτές από άλλες αιτίες ωσότου φθάνεις σε μια μοναδική Πρωταιτία, Πρωταρχή και Πρωτουσία των πάντων, η οποία δεν έχει κάτι πρότερο.
4. Άλλος προσδιορισμός, λοιπόν, της Φώτισης σύμφωνα με τα τελευταία λόγια, είναι η κατανόηση εκείνης της Πρωταιτίας, όσο γίνεται, η επιστροφή στην Πρωταρχή και η συγχώνευση στην Πρωτουσία.
5. Αυτή η προσέγγιση όπως και η περιγραφή στην πρώτη παράγραφο απαιτεί διαφορετική εκπαίδευση από αυτήν που δεχόμαστε στα γνωστά εκπαιδευτικά ιδρύματα της εποχής μας. Είναι ένα είδος επιμόρφωσης ή μετεκπαίδευσης.
6. Διάβασα κάπου πως κάποιος γκουρού στην Ινδία δίδασκε την Kaivalya Ουπανισάδα που μιλάει για τη Φώτιση (όπως στην §3) πολύ σύντομα. Ο svāmi επεξηγούσε κάθε εδάφιο επί 2 ώρες, διότι το φιλοσοφικό σύστημα Vedānta που συμπεριλαμβάνει κείμενα όπως η Kaivalya, “απαιτεί εντατική μελέτη και αποστήθιση, αποφασιστικότητα και αφοσίωση – όλα ενεργοποιημένα από την επιθυμία για γνώση.”
7. Αυτή είναι οπωσδήποτε μια προσέγγιση και βρίσκει στήριξη στην ουπανισαδική ρήση πως αυτός είναι ο δρόμος, δύσκολος σαν την κόψη του ξυραφιού, ή την άλλη ρήση πως ο αληθινός Εαυτός (η Πρωταιτία) δεν φθάνεται από αδύναμους ανθρώπους.
8. Ναι, οπωσδήποτε και οι δυο ουπανισαδικές ρήσεις είναι ορθές. Μα η ερμηνεία τους διαφέρει από δάσκαλο σε δάσκαλο. Εγώ τουλάχιστον αμφιβάλλω, όπως και οι δάσκαλοί μου, για την αναγκαιότητα τόσο εντατικής μελέτης βιβλίων και αποστήθισης κειμένων.
9. Ο Haṭha-yoga απαιτεί ώρες και χρόνια (ίσως και ενσωματώσεις) άσκησης με τις σωματικές στάσεις (āsana) και τις αναπνευστικές πρακτικές (prāṇā-yama). Μα και αυτό το σύστημα από μόνο του δεν φαίνεται να οδηγεί στην κατανόηση και συγχώνευση αφού αυτές οι ασκήσεις και πρακτικές ασχολούνται με το υλικό σώμα ενώ ο Εαυτός ή το Απόλυτο Πνεύμα, η Πρωταιτία, πρέπει να είναι πολύ ανώτερο Ον σε λεπτότητα ουσίας και δύναμης.
10. Παρότι το σύστημα Βεδάντα δεν είναι όπως τα συστήματα “Φτιάξ’ το μόνος σου” και δεν μπορείς μόνο με μελέτη κειμένων να πας πολύ μακριά, εντούτοις δεν χρειάζεται σκληρή εντατική εργασία όπως υπονοούν οι §§6 και 9. Χρειάζεται κάποιος ικανός δάσκαλος, παρακολούθηση σε ομάδα με πειθαρχία, κάποιες πρακτικές και διαλογισμός. Πόσο γρήγορα και πόσο πολύ θα προοδεύσεις εξαρτάται από σένα.
