1. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν πως υπάρχει μια άλλη διάσταση στη ζωή, όχι τόσο φανερή, που σχετίζεται με πνευματική ανάπτυξη, πέρα και πάνω από τις συνηθισμένες επιδιώξεις που απασχολούν τον κόσμο. Κάποια ώρα καταλαβαίνουν πως αυτή η διάσταση, αυτή η ανάπτυξη, σχετίζεται με επίπεδα συνειδησίας ή επίγνωσης και κατανόησης. Έτσι θέλουν να διευρύνουν τη δική τους επίγνωση φθάνοντας σε ανώτερο επίπεδο από το συνηθισμένο.
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι που παρασύρονται από το κύμα ενδιαφέροντος και θέλουν να μετέχουν στη μόδα της αναζήτησης. Αυτοί δεν καταλαβαίνουν περί τίνος ακριβώς πρόκειται μα κάνουν παρόμοιες κινήσεις και προσπάθειες.
Όλοι μιλούν για αυτοσυνειδησία και αυτογνωσία. Θέλουν να γνωρίσουν ανώτερα επίπεδα και να κατανοήσουν την πραγματικότητα: να έχουν «φώτιση».
Υπάρχουν στις μέρες μας πολλές διδασκαλίες, πολλές «σχολές», πολλές διατυπώσεις με τους δικούς τους όρους, τη δική τους γλώσσα.
2. Το πρώτο πράγμα που όλοι θα πρέπει να καταλάβουν είναι πως χρειάζεται να βρουν έναν δάσκαλο, μια Σχολή με συγκεκριμένη μέθοδο και πειθαρχία. Από βιβλία ή άρθρα και κουβέντες με γνωστούς και άγνωστους δεν μαθαίνεις τίποτα ουσιαστικό, τίποτα που να έχει αξία.
Όλοι έχουμε μια εικόνα του κόσμου, της κοινωνίας, της «πραγματικότητας» όπως τη νομίζουμε και, φυσικά, μια εικόνα του εαυτού μας. Όλες μαζί αυτές οι εικόνες συνιστούν τη νοοτροπία μας και δεν είναι η πραγματικότητα.
Σε μια Σχολή σύντομα αρχίζουμε να βλέπουμε τη νοοτροπία μας με τις σφαλερές αντιλήψεις, τις «εικόνες» που τη συνιστούν και μαθαίνουμε να τις παραμερίζουμε. Αυτές είναι σχηματισμένες από πλάνη και άγνοια. Κυρίως δε η εικόνα του εαυτού μας. Αυτός ο «εαυτός» ουδέποτε πρόκειται να αναπτυχθεί, να ανελιχθεί, να φθάσει ανώτερα επίπεδα επίγνωσης και κατανόησης.
Ο αναζητητής πρέπει να καταλάβει πως ο ίδιος είναι ο θεατής, ο παρατηρητής της εικόνας του εαυτού, και μόνο ο άγνωστος θεατής που δεν παρατηρείται, παραμένοντας αθέατος ο ίδιος, μπορεί να ανελιχθεί.
3. Οι άνθρωποι εκφράζουμε ακατάπαυστα την ανθρώπινη φύση μας. Και ο καθένας, η καθεμιά, την ανθρώπινη ταυτότητά του/της.
Ομοίως ο σκύλος εκφράζει τη σκυλίσια φύση του. Η γάτα τη γατίσια. Το περιστέρι, πάλι, ή το χελιδόνι, τη δική του φύση.
Η ανθρώπινη φύση όμως είναι πολύ πιο περίπλοκη, πιο πολύπτυχη, από τη φύση του χελιδονιού ή της γάτας κλπ. Η ατομική ταυτότητα του καθενός και της καθεμιάς, περιέχει πάρα πολλά στοιχεία. Κάθε άνθρωπος σκέφτεται κι αισθάνεται διαφορετικά από κάθε άλλον μα και σε διαφορετικές συνθήκες, σε διαφορετική ηλικία, σε διαφορετική εργασία, σε διαφορετική παρέα κλπ. Νιώθει ανώτερος ή κατώτερος από άλλους. Ζητά ή εκφράζει ιδιαιτερότητα. Είναι θρήσκος, χριστιανός, μουσουλμάνος, φανατικός ή όχι, βουδιστής, άθεος, επιστήμονας, πολιτικός, οικογενειάρχης ή ανύπανδρος κλπ.
Το βρέφος, το μικρό παιδί πριν τα 5 του, πριν πάει σχολείο ή νηπιαγωγείο, πριν απορροφήσει όσα του πλασάρουν οι μεγάλοι, και σίγουρα πριν μάθει να μιλά άνετα, δεν είναι τίποτα από όλα όσα αποκτά αργότερα, όλα όσα αναφέρθηκαν στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο, όλα όσα νομίζουμε εμείς οι μεγάλοι.
4. Αυτά όλα, αυτές οι ιδιαιτερότητες που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε και νομίζουμε πως είναι ο «εαυτός» μας, είναι οπωσδήποτε η προσωπικότητά μας που αποτελείται από πολλούς «εαυτούς», πολλά προσωπεία. Και είναι μια μεγάλη πλάνη για μας τους ίδιους και μια απάτη για τον υπόλοιπο κόσμο στον οποίο την προβάλλουμε. Μα ο αληθινός εαυτός μας είναι πολύ διαφορετικός.
Μπορεί, αναγνώστες μου, να τα καταλαβαίνετε αυτά όλα ή όχι, να τα πιστεύετε αυτά όλα ή όχι.
Μα στην πραγματικότητα δεν βοηθάνε πάρα πολύ. Σύντομα θα τα ξεχάσετε – εκτός και αν έχετε ισχυρή επιθυμία να μάθετε περισσότερα για το θέμα.
5. Ο κόμβος για την κατανόηση είναι η ταυτότητα. Τι είμαι; Ποιος/ποια είμαι πραγματικά;
Η απάντηση, η ανέλιξη, η ανύψωση, είναι στην κατεύθυνση του θεατή, όχι του θεάματος, στην κατεύθυνση του παρατηρητή όχι αυτά που παρατηρούμε στην προσωπικότητά μας – και από παγκόσμια συνήθεια θεωρούμε «εαυτό» μας.
Μερικοί καλοπροαίρετοι γράφουν σε δημοσιεύσεις: «Μάθετε να καλλιεργείτε την επίγνωση του εαυτού σας ως υποκείμενο». Και αυτό είναι πολύ ορθό.
Πώς όμως μαθαίνεις; Και πώς συνεχίζεις; Αυτό δεν το εξηγούν.
Όλοι χρειαζόμαστε για τέτοια μελέτη μια Σχολή έτσι που να παίρνουμε καθαρές οδηγίες, να έχουμε τακτική υπενθύμιση, να συζητούμε τις παρατηρήσεις μας με άλλους κι έτσι να παίρνουμε φρέσκια ενέργεια για νέες προσπάθειες.
Δεν υπάρχει do it yourself «κάνε το μόνος σου» μέθοδος.