1. Κάθε χώρα υπερηφανεύεται για τον πατριωτισμό της νομίζοντας πως οι πολίτες της είναι πιο πατριώτες από άλλες χώρες. Έτσι έχουν εθνικές εορτές, ημέρες ανεξαρτησίας, μνημεία ηρώων και διάφορα τέτοια. Οι Σοβιετικοί και τώρα οι Ρώσοι (ξεχνώντας τις άλλες εθνότητες που πολέμησαν μαζί τους ενάντια στους Ναζί) μιλούν και γράφουν για τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο.
Γενικά παντού οι άνθρωποι πιστεύουν πως ο πατριωτισμός εκδηλώνεται σε ένοπλο αγώνα για ανεξαρτησία ή πόλεμο κατά εισβολέων. Τέτοιες εκδηλώσεις οπωσδήποτε είναι εκφράσεις πατριωτισμού, δηλαδή αγάπης προς την πατρίδα και, όταν δεν υπάρχουν εισβολές και κατοχές από ξένες δυνάμεις, εορτάζονται παλαιότερες περιπτώσεις και οι κρατικοί αξιωματούχοι βγάζουν πύρινες (κάποτε πολύ σαχλές) ομιλίες για το θέμα.
Και τι δεν έχουν ακούσει τα αυτιά των Ελλήνων περί βωμών κι εστιών κι ενδόξων και αγνώστων πεσόντων.
2. Ο Λέο Τολστόι του πασίγνωστου Πόλεμος και Ειρήνη είπε το 1895 σε απάντηση στο ερώτημα γιατί είναι τόσο πατριώτες οι Ρώσοι. (Η Σοβιετία δεν υπήρχε ακόμα· γεννήθηκε μετά την επανάσταση του 1917.)
«Υπάρχει πατριωτισμός διότι η άρχουσα τάξη έτσι διατηρεί την προνομιακή θέση της, πολύ πλεονεκτική σε σύγκριση με τις εργαζόμενες μάζες: υπάρχει ευτυχώς και η κρατική οργάνωση χάρη στον πατριωτισμό.
Η άρχουσα τάξη έχει στα χέρια της τον στρατό, το χρήμα, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, την εκκλησία και τον τύπο.
Κάθε αξιωματούχος ευημερεί στην καριέρα του περισσότερο όσο περισσότερο πατριώτης αναδεικνύεται.
Ο πατριωτισμός και το αποτέλεσμά του, ο πόλεμος, αποφέρουν ένα πολύ μεγάλο εισόδημα στις εφημερίδες και κέρδη σε πολλές άλλες επιχειρήσεις. Κάθε συγγραφέας, δάσκαλος και καθηγητής γίνεται πιο ασφαλής στη θέση και το εισόδημά του όσο πιο πολύ πρεσβεύει τον πατριωτισμό.
Στους ενήλικες τον εξάπτουν με θεάματα, εορταστικές επετείους, μνημεία και με τον πατριωτικό τύπο που ψεύδεται!
Εξάπτουν τον πατριωτισμό διαπράττοντας κάθε σκληρότητα και αδικία ενάντια σε άλλα έθνη, προκαλώντας έχθρα σε εκείνα εναντίον του δικού τους λαού και μετά εκμεταλλεύονται αυτή την έχθρα για να εξοργίσουν περισσότερο τον λαό τους κατά των εχθρών!
Το αίσθημα πατριωτισμού είναι ωμό, βλαβερό, επονείδιστο και φθοροποιό. Πάνω από όλα είναι ανήθικο. Είναι «ωμό» διότι εύκολα εμφανίζεται σε ανθρώπους στο χαμηλότερο επίπεδο της ηθικής.»
3. Πολλές απόψεις που αναφέρει ο μεγάλος μυθιστοριογράφος φάνηκαν αρκετά ξεκάθαρα στις τριβές που προκάλεσε ο «πατριωτισμός» των Τούρκων τους καλοκαιρινούς μήνες του 2020 (αλλά και παλαιότερα) όταν εξαπέλυσαν τα ερευνητικά τους πλοία και τα πολεμικά τους στην Ανατολική Μεσόγειο με τη ρητορεία περί Γαλάζιας Πατρίδας (vatan mavi) και τα διάφορα δικαιώματά τους ως (νέα) υπερδύναμη.
Στην Αμερική επίσης ο πρόεδρος Τραμπ υποδαύλισε με ωμό τρόπο τον κίβδηλο πατριωτισμό «Να κάνουμε την Αμερική Μεγάλη πάλι – MAGA (Make America Great Again)”!
Λόγω μεγέθους, εμείς είμαστε λίγο πιο ταπεινοί!
