1. Στα προηγούμενα 324. Φιλοσοφία: Μια υλιστική θεώρηση, 325. Φιλοσοφία: Μια υλιστική θεώρηση (2), εξέτασα προκαταρκτικά το θέμα της μνήμης και του νου γενικότερα, προτείνοντας διστακτικά την ύπαρξη ενός ανώτερου λεπτότερου σώματος, του νοητικού, που δεν είναι καθόλου υλικό και οπωσδήποτε καθόλου μετρήσιμο με τις συνηθισμένες έννοιες του όγκου, βάρους, μάζας.
Εξακολουθούμε να βρισκόμαστε στη σειρά της «υλικής θεώρησης». Αυτή η θεώρηση τοποθετεί τον νου (και όλες τις λειτουργίες του της μνήμης, νόησης, αξιολόγησης, αντίληψης κλπ.) στον εγκέφαλο ως ένα επιφαινόμενο των ηλεκτροχημικών ή ηλεκτρομαγνητικών ενεργειών στους νευρώνες και τις συνάψεις. Τον τοποθετεί μέσα στο κρανίο. Και όλες οι παραστάσεις που εμπειρόμαστε βρίσκονται μέσα στο κρανίο, παράγωγα των διεργασιών στον εγκέφαλο.
2. Το 1980 ο Δρ. Paul Pietsch (καθηγητής στο Indiana University, School of Medicine) δημοσίευσε το ανατρεπτικό βιβλίο του Shufflebrain. Σε αυτό καταδείχνει πως ναι μεν υπάρχει το συγκεκριμένο εγκεφαλικό μέρος του ιππόκαμπου στο οποίο εδράζουν οι μνήμες μα υπάρχει και η γενικότερη άποψη όπου η μνήμη εκτείνεται σε ένα ολιστικό (ή ολογραφικό) πεδίο στον εγκέφαλο συνολικά.
Το πρόσθετο ενδιαφέρον σημείο στην υπόθεση είναι πως ο Pietsch ήταν, ως βιολόγος-ανατόμος, πολέμιος αυτής της καινοφανούς θεωρίας την οποία είχαν αναπτύξει άλλοι νευροβιολόγοι όπως ο Lashley και ο Pribram και τους λοιδορούσε.
Ο Karl Lashley (1890-1958) μετά από μια περίοδο διδασκαλίας στο Χάρβαρντ έγινε Διευθυντής του Yerkes Lab of Primate Biology στη Φλόριντα. Εκεί πειραματίστηκε με αρουραίους για να βρει την έδρα της μνήμης (και άλλων νοητικών λειτουργιών). Οι επεμβάσεις του στον εγκέφαλο των ζώων ήταν άγριες καθώς έκαιγε το ένα μέρος του μυαλού μετά το άλλο. Μα του έδειξαν τελικά πως δεν επηρέασαν την ικανότητα του αρουραίου να θυμάται και να κάνει ό,τι έκανε πριν την επέμβαση. Το 1929 δημοσίευσε τη μελέτη του Brain Mechanisms and Intelligence όπου εξηγούσε πως όσο λίγο κι αν έμενε από τον εγκέφαλο του ζώου (φτάνει να ήταν ζωντανό), η κινητική και μνημονική λειτουργία έμενε σταθερή σαν να βρισκόταν παντού!
3. Ο Karl Pribram (1919-2015) ήταν μαθητευόμενος βοηθός του Lashley στο Yerkes και, μετά, καθηγητής στο Yale (10 έτη) και στο Stanford (30 έτη). Αρχικά ταυτοποίησε συγκεκριμένα μέρη για τις γνωστικές λειτουργίες, για συγκίνηση (ή συναίσθημα) και κίνητρα (ή προθέσεις). Κάθε λειτουργία είχε τη ξεχωριστή έδρα της στον εγκέφαλο.
Αλλά έβλεπε συγχρόνως πως ορισμένες απόψεις, όπως η αποθήκευση κυρίως, εκτείνονταν έξω από τη συγκεκριμένη έδρα. Στο βιβλίο του Brain & Perception (1991 L. Erlbaum) περιγράφει το πώς είδε σε συνεργασία με τον Dennis Gabor (που επινόησε την ολογραφία και πήρε Νόμπελ!) ορισμένες επεξεργασίες συγκεκριμένων λειτουργιών γίνονταν πέρα από τη συγκεκριμένη έδρα σε δυναμικά ηλεκτρικά πεδία γύρω από δίκτυα δενδριτών: αυτά τα πεδία είναι κβαντικές κυματικές αλληλεπιδράσεις που μπορούν να σχηματίζουν ολόγραφα ή ολογράμματα.
Έτσι δημιουργήθηκε το «ολονομικό μοντέλο» holonomic model.
4. Σε μερικά πειράματα ο Pietsch διαπίστωσε πως μπορούσε να βγάλει τον εγκέφαλο μιας σαλαμάνδρας αφήνοντάς την σε κώμα και, μετά, όταν τον έβαζε πίσω, το ζώο φερόταν πάλι κανονικότατα. Μα ήθελε τότε να αποδείξει τις θεωρίες του Pribram λαθεμένες.
Έκανε πάνω από 700 πειράματα, τεμαχίζοντας τα μυαλά σαλαμανδρών. Πριν τα βάλει πίσω, έκοβε κομμάτια, μετακινούσε κομμάτια, έλιωνε κομμάτια, σε πολλά διαδοχικά πειράματα. Μα όσο κι αν κατακρεουργούσε τα μικρά μυαλά, εφόσον άφηνε αρκετό για να μείνει ζωντανό το ζώο, η σαλαμάνδρα, επανερχόταν στην κανονική της συμπεριφορά!
Μετά από όλα αυτά, ο Pietsch μεταστράφηκε και υιοθέτησε πλήρως και με το ίδιο πάθος τη θεώρηση του Pribram.
Σε όμοια συμπεράσματα έφτασαν και ο R. De Valois και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνιας το 1979. Αυτοί πειραματίστηκαν με τους εγκεφάλους γατών και μαϊμούδων και βρήκαν πως τα κύτταρα των εγκεφάλων τους ανταποκρίνονταν στα μοτίβα κυματικών αλληλεπιδράσεων των δικών τους σύνθετων κυμάτων.
Άλλοι σε άλλα πανεπιστήμια επίσης βρήκαν πως ο εγκεφαλικός φλοιός του ανθρώπου ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες συχνότητες όντας εκ φύσεως ρυθμισμένος σε αυτές. Ο δε Pribram ανακάλυψε πως, όπως στην οπτική ζώνη, τα κύτταρα σε άλλες ζώνες ανταποκρίνονταν, σαν χορδές σε πιάνο, σε μια περιορισμένη γκάμα συχνοτήτων.
5. Σε ορισμένες περιπτώσεις όλοι αυτοί οι ερευνητές διαπίστωσαν πως όντως, όπως διδάσκει το κεντρικό δόγμα της πανεπιστημιακής νευροβιολογίας, όταν οι συγκεκριμένες έδρες των αντιληπτικών λειτουργιών καταστρέφονταν, χανόταν η μνήμη και η ενέργειά τους.
Από την άλλη, όμως, όπως έδειξαν πολλές εκατοντάδες πειραμάτων, η μνήμη, η νόηση και η ενέργειά τους παρέμενε εφόσον ένα ικανό τμήμα του εγκέφαλου (όχι κατ’ ανάγκη η έδρα της συγκεκριμένης λειτουργίας) δεν καταστρεφόταν ολοσχερώς έτσι που το πειραματόζωο να μην πεθάνει.
Τελικά πολλοί κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η μνήμη και άλλες γνωστικές λειτουργίες είναι σταθερές, συνεκτικές εκροές μηνυμάτων από το Πεδίο Μηδενικού Σημείου πέρα από την υλική μάζα του εγκεφάλου.
Ο εγκέφαλος είναι απλώς ένα περιορισμένο υλικό σύνεργο, όπως ένα λάπτοπ ή ένας σύνθετος πομπός και δέκτης, το οποίο εκδηλώνει όλες τις νοητικές λειτουργίες που στην πραγματικότητα κατοικοεδρεύουν στο Πεδίο Μηδενικού Σημείου.
Ο ενσυνείδητος νους στην πραγματικότητα είναι πέρα και από τον κβαντικό κόσμο, εκεί όπου εξαφανίζονται και από όπου (επαν)εμφανίζονται ηλεκτρόνια και άλλα παρόμοια υποατομικά σωματίδια.
