Ισ205: Πώς οι Βρετανοί ξαναπήραν τα Falklands

1. Στις 2 Απριλίου 1982, στην επιχείρηση Rosario, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Αργεντινής κατέλαβαν τα νησιά Φώκλαντ που ανήκαν στην Βρετανία και κατοικούνται από αμιγώς Βρετανούς από τα μέσα του 19ου αιώνα.

Είναι αλήθεια πως η Αργεντινή διεκδικούσε τα νησιά από τη δεκαετία 1830 μα οι Βρετανοί εγκαταστάθηκαν εκεί νωρίτερα και το 1841 τα νησιά ανακηρύχθηκαν Βρετανική Αποικία. Αργότερα και άλλες χώρες τα διεκδίκησαν διπλωματικά μα δεν επέμειναν.

Η Αργεντινή διεκδίκησε και τη νήσο South Georgia και τις νήσους Sandwich που απέχουν πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της χώρας ενώ τα Φώκλαντ είναι γύρω στα 600 χλμ.

Στον χάρτη φαίνεται πόσο μεγάλη είναι η Αργεντινή και πόσο μικρά και μακριά της είναι τα Φώκλαντ ή Μαλβίνες όπως τα λένε. Τι τα θέλουν, λοιπόν; (Τα βέλη στον χάρτη δείχνουν τα ναυτικά πολεμικά σκάφη που η Βρετανία έστειλε στα Φώκλαντ)

Την εποχή εκείνη κυβερνούσε την Αργεντινή μια τρισάθλια χούντα υπό τον στρατηγό Galtieri η οποία είχε φέρει τη χώρα σε χρεοκοπία και είχε θανατώσει χιλιάδες αντιφρονούντες. Ένα μέλος της Χούντας ήταν ο Ναύαρχος Jorge Anaya και αυτός, πάνω από όλους, οργάνωσε την εισβολή και ως διέξοδο για τα προβλήματά τους.

2. Κυριολεκτικά σχεδόν λογάριαζαν χωρίς τον ξενοδόχο, δηλ. τη Βρετανία, νομίζοντας πως αφού η απόσταση ήταν 12.000 χλμ., οι Βρετανοί δεν θα έκαναν τίποτα. Ακόμα και ο Ρέιγκαν της Αμερικής απόρησε αργότερα «Τι τα θέλουν αυτά τα έρημα παγωμένα βράχια»! Μα τώρα, οι Βρετανοί, που ήταν νωρίτερα διατεθειμένοι να κάνουν παραχωρήσεις, μουλάρωσαν.

Ο χάρτης με τα νησιά μόνο δείχνει τις επιχειρήσεις των Βρετανών στο έδαφος και πως τελικά κατέλαβαν την πρωτεύουσα Στάνλι και την αργεντινή φρουρά της.

Η πρώτη πράξη πολέμου ήταν στις 19 Μαρτίου 1982 η εμφάνιση 50 Αργεντίνων εμπόρων μετάλλων με μερικούς πεζοναύτες (!) στη Νότια Γεωργία, όπου δίχως πολλά-πολλά ύψωσαν τη σημαία της Αργεντινής. Όταν το βρετανικό περιπολικό Endurance δοκίμασε να πλησιάσει για να απομακρύνει τους επισκέπτες καταληψίες, η αργεντίνικη κορβέτα Guerrico το εμπόδισε και το ανάγκασε να υποχωρήσει.

Η Margaret Thatcher στα γρήγορα οργάνωσε το πολεμικό επιτελείο της το οποίο πολύ σύντομα έστειλε πρώτα πολεμικά που βρίσκονταν πιο κοντά (Γιβραλτάρ) και μετά τις 2/4, σε δυο μέρες μια αρμάδα με 2 αεροπλανοφόρα με 42 φονικά Harrier της κάθετης απογείωσης που εύκολα μπορούσαν να αποφύγουν πυραύλους.

3. Το στρατιωτικό επιτελείο της Αργεντινής αποτελούνταν από δολοπλόκους που, βέβαια, δεν είχαν εμπειρία πολέμου. Αποφάσισαν να διατηρήσουν την κτήση των νησιών και οργάνωσαν ένα φτωχό σχέδιο στέλνοντας μερικές χιλιάδες άπειρους νεαρούς – ενώ φύλαγαν τις καλύτερες δυνάμεις τους για την Παταγονία επειδή φοβούνταν στρατιωτική δράση από τη Χιλή που είχε τις δικές της βλέψεις.

Στις 25/4 το αργεντινό υποβρύχιο Santa Fe χτυπήθηκε κι αναγκάστηκε να μείνει στη Νότια Γεωργία την οποία πολύ σύντομα ανακατέλαβαν οι Βρετανοί.

Στο μεταξύ ο πόλεμος στον αέρα πολύ γρήγορα κλιμακώθηκε και τα Χάρριερ κατέρριψαν πολλά γαλλικά και ισραηλινά μαχητικά των Αργεντινών.

Στις 2/5 το πυρηνικό υποβρύχιο Conqueror βύθισε το καταδρομικό «Στρατηγός Μπελγκράνο»: 323 ναύτες χάθηκαν μα σώθηκαν 700. Δυο μέρες αργότερα το βρετανικό αντιτορπιλικό Sheffield χτυπήθηκε από έναν γαλλικό πύραυλο Exoset κι εγκαταλείφθηκε.

Στις 14/6, μετά από την αμφίβια επιχείρηση τους στις 21/5 όταν οι Βρετανοί αποβίβασαν 4.000 εξασκημένους άντρες κι αργότερα άλλες 5.000, εισήλθαν θριαμβευτικά στην πρωτεύουσα Stanley. Η φρουρά των νήσων 9.800 άντρες παραδόθηκαν.

4. Οι απώλειες σε έμψυχο υλικό ήταν σχετικά μικρές.

Η Αργεντινή είχε 649 νεκρούς, 1.657 τραυματίες και 11.313 αιχμαλώτους. Έχασε 25 ελικόπτερα, 35 μαχητικά, 2 βομβαρδιστικά και 38 βοηθητικά αεροσκάφη. Επίσης 1 καταδρομικό, 1 υποβρύχιο, 4 μεταγωγικά και 3 βοηθητικά σκάφη.

Η Βρετανία είχε 255 νεκρούς, 775 τραυματίες και 115 αιχμαλώτους. Έχασε 24 ελικόπτερα (μερικά σε ατυχήματα), 10 μαχητικά και 1 βομβαρδιστικό. Επίσης 2 αντιτορπιλικά, 2 φρεγάτες και 3 βοηθητικά.

5. Παρά τις λογιστικές δυσκολίες απόστασης κι ανεφοδιασμού, οι Βρετανοί είχαν ορισμένα πλεονεκτήματα τα οποία οι Αργεντινοί στρατιωτικοί υποτίμησαν βλακωδώς.

α) Η παράδοση των Ενόπλων Δυνάμεων μετρούσε και μετράει ακόμα. Οι γενιές που είχαν πολεμήσει στις διάφορες αποικίες και στους 2 παγκόσμιους πολέμους κληροδότησαν την εμπειρία τους στους νεότερους. Οι άντρες είχαν εξαίρετη εκπαίδευση στα βουνά της Ουαλίας και της Σκωτίας (όμοια τοπία με τα Φώκλαντ). Οι πεζοναύτες και ειδικές δυνάμεις SAS είναι από τις καλύτερες στο κόσμο.

β) Είχαν τη βοήθεια της Αμερικής με έγκαιρες προειδοποιήσεις κι έγκυρες πληροφορίες από δορυφόρους. Επίσης από τη Χιλή. Οι Γάλλοι επίσης, βοήθησαν δίνοντας κάθε αναγκαία πληροφορία για τα γαλλικά αεροσκάφη Mirage κι Étandard καθώς και τους πυραύλους Exocet. (Μα συγχρόνως υπήρχε στην Αργεντινή ομάδα Γάλλων τεχνικών που βοηθούσε στα αεροσκάφη τους! Σύνηθης γαλλική πρακτική!)

γ) Τα Harrier ήταν το σωτήριο όπλο, αμυντικό κι επιθετικό, που κατατρόπωσαν την πολεμική αεροπορία των Αργεντινών χωρίς να χαθεί κανένα από αυτά. Επίσης βομβάρδισαν τις θέσεις του αργεντίνικου στρατού.

Ο πόλεμος αυτός των 74 ημερών είχε συνολικά τις μεγαλύτερες ναυμαχίες και αερομαχίες μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.