1. Το μεγάλο λάθος της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου θεωρείται γενικά η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ Δεκ. 1941. Αυτή σίγουρα ήταν παρανοϊκή και στην πρόθεση και στην εκτέλεσή της.
Ο ναύαρχος Yamamoto γνώριζε την Αμερική από πρώτο χέρι και ήξερε τη γιγάντια βιομηχανική δύναμή της. Εναντιώθηκε, μα τελικά συμφώνησε αφού ήταν ο μόνος που ήξερε γιατί διαφωνούσε. Δεν γνώριζαν, παρά τους επί τόπου κατασκόπους τους, πως τα αεροπλανοφόρα έλειπαν σε άσκηση. Δεν γνώριζαν πως τα νερά ήταν σχετικά ρηχά. Δεν βομβάρδισαν τις δεξαμενές καυσίμων.
Ο αιφνιδιαστικός βομβαρδισμός αποσκοπούσε στην καταστροφή του αμερικανικού στόλου στον Ειρηνικό για να μπορέσουν οι Ιάπωνες σχετικά ανενόχλητοι να αρπάξουν και να εξασφαλίσουν τις πετρελαιοπηγές της Ινδονησίας που τότε ανήκαν στην Ολλανδία. Σε αυτό απέτυχαν παταγωδώς.
Αλλά το μεγάλο λάθος τους είχε γίνει αλλού νωρίτερα.
2. Παρακάμπτοντας την ύψιστη ανοησία με την οποία μια πολεμοχαρής μα συγκριτικά αδύναμη Ιαπωνία τα έβαλε με μια υπερδύναμη (που είναι ένα απροσμέτρητο σφάλμα), το πρώτο σχετικό λάθος ήταν ο 2ος πόλεμος με την Κίνα που επίσημα άρχισε Δεκ 1937 μα είχε ξεκινήσει νωρίτερα τον Ιούλιο. Ο 1ος Σινο-Ιαπωνικός πόλεμος έγινε την περίοδο Ιούλιος 1894 ως Απρίλιο 1895 και δεν μας αφορά εδώ.
Ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα οι Ιάπωνες είχαν με το έτσι-θέλω κατακτήσει όλη την Κορεατική χερσόνησο και θα την κρατούσαν με σκληρή καταπίεση ως το τέλος του πολέμου 1945. (Οι Κορεάτες παρεμπιπτόντως βοήθησαν αρκετά τους Συμμάχους στον 2ο ΠΠ ενάντια στους Ιάπωνες.)
Το 1928 ο ηγέτης της Μαντζουρίας Zhang Zuohug δολοφονήθηκε από τους Ιάπωνες στρατιωτικούς. Το 1931 οι Ιάπωνες κατέλαβαν την περιοχή Mukdon (=Shenyang) και το 1932 έβαλαν τον Puyi Qing, πρώην αυτοκράτορα της Δυναστείας Qing της Κίνας, ανδρείκελό τους, ηγεμόνα της Μαντζουρίας ολόκληρης (την ονόμασαν Manchukuo).
3. Όταν την άνοιξη του 1934 η Ιαπωνία διακήρυξε πως η Κίνα ολόκληρη ήταν «προτεκτοράτο» της, οι Κινέζοι είχαν αρχίσει να πολεμούν, παρότι οι εθνικιστές του Τσανγκ Κάι-Σεκ πολεμούσαν και τους κομμουνιστές που αυξάνονταν.
Στις 7 Ιουλίου έγινε η πρώτη μάχη στη Γέφυρα Μάρκο-Πόλο (=Lugou) που επεκτάθηκε στη Beijing (=Πεκίνο) και μετά στη Σανγκάη (Αύγουστος 1937) οπότε δεσμεύτηκαν αυξανόμενες δυνάμεις τους στρατού, του ναυτικού και της αεροπορίας της Ιαπωνίας.
Μέχρι τον Δεκ 1937 μόνο, η Κίνα δέσμευσε 350.000 Ιάπωνες στρατιώτες που θα επέκτειναν την κατακτητική δράση τους στην ανατολική Κεντρική Κίνα.
Τον Οκτώβριο 1938 τα Ιαπωνικά στρατεύματα κατέλαβαν τη Wuhan που ήταν το νέο πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό κέντρο της Κίνας. Μα έμενε ακόμα η δυτική και νότια χώρα και μετά το 1939 το κόστος σε άνδρες κι εφόδια για τη φύλαξη και διοίκηση της χώρας ήταν πολύ μεγάλο.
4. Οι Ιάπωνες φέρθηκαν με απίστευτη σκληρότητα θανατώνοντας με απάνθρωπους βασανισμούς εκατοντάδες χιλιάδες Κινέζους (και τελικά, εκατομμύρια). Η δε πολιτική της επέκτασης ήταν σκέτη ανοησία.
Είχαν ήδη στην κορεατική χερσόνησο και τη Μαντζουρία τον χώρο που ήθελαν για εξάπλωση του πληθυσμού τους. Είχαν επίσης νέες αγορές και πηγές φυσικών πόρων – όχι όμως καύσιμα.
Τόσο η βιομηχανία τους όσο και οι αυτοκρατορικές ένοπλες δυνάμεις χρειάζονταν καύσιμα και κυρίως πετρέλαιο. Μα η Κίνα δεν είχε πετρέλαιο!
Μόνο μια βλακώδης μιλιταριστική αλαζονεία έσπρωχνε τους Ιάπωνες στην κατάληψη και κυριαρχία τους στην Κίνα. Και αυτό το πλήρωσαν πανάκριβα στη συνέχεια καθώς μεγάλο μέρος των ενόπλων δυνάμεών τους ήταν δεσμευμένο στην Κίνα, Κορέα και Μαντζουρία – περιοχές που δεν προσέφεραν τίποτα στην ιαπωνική προσπάθεια να κατακτηθούν και να κρατηθούν οι πηγές πετρελαίου στην Ινδονησία.
