Ισ301: Ilyin και Lenin

Ισ301: Ilyin και Lenin

- in Ιστορικά
0

Όχι, ο άθεος μαρξιστής επαναστάτης Λένιν (Βλαδίμηρος Ίλιτς) και χριστιανο-φασίστας φιλόσοφος Ιβάν Ιλίιν δεν γνωρίστηκαν παρά μόνο εκ του μακρόθεν χωρίς ουσιαστικά να ανταλλάξουν γνώμες.

Τα ΑΝ της μεταγενέστερης σκέψης για ιστορικά γεγονότα είναι δύσκολα. Αν δεν γινόταν ο 1ος ΠΠ ίσως οι Γερμανοί να μην εφοδίαζαν με χρήματα τον Λένιν και τη μικρή παρέα των επαναστατών και να τους μετέφεραν με το κλειστό τρένο τους μέσω της Γερμανίας στον σταθμό Φινλανδίας από όπου θα ταξίδευαν μετά στην Αγία Πετρούπολη και θα οργάνωναν την Επανάσταση. Και αν ο Ιλίιν δεν γνώριζε την τρέλα και καταπίεση του κομμουνιστικού καθεστώτος δεν θα έκλινε προς την Ακροδεξιά, ίσως. Και ίσως μερικοί εθνικιστές Ρώσοι στα τέλη του 20ου αιώνα δεν θα επηρεάζονταν από τον Ιλίιν και δεν θα επηρέαζαν τον Βλαδίμηρο Πούτιν (και πολλούς άλλους παρανοϊκούς συνεργάτες του).

Γεννημένος το 1883 σε ευκατάστατη οικογένεια ευγενών ο Ιλίιν ήταν 34 ετών όταν ο Λένιν εγκατέστησε το καθεστώς του το 1917 και είχε ήδη παρουσιάσει δημοσιεύσεις σοβαρού φιλοσοφικού και νομικού περιεχομένου. Το 1922 ο Ιλίιν εξορίστηκε ως αντι-επαναστάτης μα είχε συλληφθεί νωρίτερα από την Τσέκα, τη Μυστική Αστυνομία, και είχε αφεθεί ελεύθερος χάρη στην επέμβαση του ίδιου του Λένιν που γνώριζε τις δημοσιεύσεις του. Να σημειωθεί πως το πατρωνυμικό του Λένιν ήταν Ilyich και πως ο ίδιος έγραφε με το ψευδώνυμο Ilyin και ο πραγματικός Ilyin σχολίασε αυτά τα κείμενα στον τύπο!

Υπήρξε μια αλληλεπίδραση αντιλήψεων μεταξύ τους και αυτή η διανοητική επικοινωνία συνεχίστηκε και στις μέρες μας, στις αρχές του 21ου αιώνα στα γραπτά άλλων Ρώσων πολιτικών στοχαστών, εθνικιστών, αριστερών και ακροδεξιών.

Η πρώτη τους σύνδεση έγινε με την κοινή τους αποδοχή του Χέγκελ. Ο Ιλίιν από πρώτο χέρι, ο Λένιν μέσω Μαρξ κυρίως. Ο Λένιν πρόσθεσε στη μαρξική αντίληψη της πάλης των τάξεων και της επανάστασης των προλετάριων την καθοδηγητική παρέμβαση μιας ηγετικής ομάδας μπουρζουά διανοούμενων που γνώριζαν τους νόμους της Ιστορίας και δεν τον ένοιαζε που στη Ρωσία οι προλετάριοι ήταν σχεδόν ανύπαρκτοι ως τάξη.

Ο Χέγκελ με τη διαλεκτική του διατύπωσε τη γενική ιδέα πως η Ιστορία προχωράει μέσω σύγκρουσης. Έτσι για (τον Μαρξ και μετά για) τον Λένιν οι αριστοκράτες και οι μπουρζουά της Μεσαίας τάξης που κατείχαν περιουσίες και πλούτο καταπίεζαν τους στερημένους (αγρότες κυρίως και υπαλλήλους) που παρήγαγαν πλούτο. Η επανάσταση ήταν αναπόφευκτη.

Οι δυο Ρώσοι διαφωνούσαν σε πολλά σημεία στην ερμηνεία τους του Χέγκελ μα συμφωνούσαν (χωρίς να το ξέρουν) στην υπόσχεση της Διαλεκτικής του Χέγκελ πως θα ερχόταν η ενιαία Ολότητα και η κατάργηση του κράτους! Επίσης αποδέχονταν πως υπήρχε καλοσύνη και αρετή στους ανθρώπους (βασική ιδέα και αυτή του Μαρξ, ιδίως στα πρώιμα έργα του) μα καλυπτόταν από τις κοινωνικές συνθήκες καταπίεσης κι εκμετάλλευσης. Και οι δυο δέχτηκαν πως με το ‘Πνεύμα’ που έδινε ώθηση στο ιστορικό προτσέσο, ο Χέγκελ εννοούσε τον Θεό. Και είχαν δίκιο, φυσικά. Μα ο μεν Ιλίιν ως Χριστιανός αποδεχόταν τον Θεό Πατέρα, ο δε Λένιν, ως άθεος αποδεχόταν τους Νόμους της Ιστορίας και την κοινωνική αλλαγή.

Για τον Ιλίιν ο κόσμος παρότι αρχικά ‘καλός’ όπως στη Γένεση, μετά τη δημιουργία, ήταν τώρα σάπιος από τη διαβρωτική επίδραση του προπατορικού αμαρτήματος το οποίο ήταν μέρος της ίδιας της δημιουργικής δράσης του Θεού! Αυτή ήταν μια ιδιαιτερότητα στον Χριστιανισμό του Ιλίιν. Για τον Λένιν το προπατορικό αμάρτημα ήταν η ‘ιδιωτική περιουσία’, μια από τις βασικές ιδέες του Μαρξισμού. Όταν αυτή έπαυε με την κοινοκτημοσύνη στον κομμουνισμό, η ανθρώπινη ‘καλοσύνη’ θα απελευθερωνόταν!

Και οι δυο μισούσαν θανάσιμα τη Μεσαία Τάξη. Ο κομμουνιστής διότι την έβλεπε ως δύναμη καταπίεσης και τροχοπέδη στην (αναπόφευκτη) κοινωνική πρόοδο. Και αυτό συνεχίζουν να κάνουν οι μικρόμυαλοι, αμετανόητοι αναρχοαριστεροί (όπως οι τσιπριστές του Σύριζα): θέλουν την πλήρη εξόντωσή της έτσι που να επικρατήσουν. O Ιλίιν έβλεπε πολλαπλές επιθυμίες, πολλά ξεχωριστά συμφέροντα, ιδίως στην ξετρελαμένη δεκαετία1920 (Αμερική) και μετά τον 2ο ΠΠ. Αυτά εμπόδιζαν την πραγμάτωση της Βούλησης του Θεού για έναν ενιαίο εθνικό οργανισμό.

Μα για τον Ιλίιν αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να πραγματωθεί από κοινωνική ή ανθρώπινη δράση μόνη. Ο μετασχηματισμός του Έθνους από τη σατανική εγωιστική ατομικότητα στη θεία οργανική Ολότητα θα προέλθει από δυνάμεις υπεράνω της κοινωνίας και ιστορίας: θα επιτευχθεί όχι με την κατανόηση της Ιστορίας μα με την κατάργησή της!

Εφόσον το γήινο και κοινό ανθρώπινο είναι σάπιο και το θεϊκό απρόσιτο, η λύση θα έλθει από έναν κόσμο έξω από την Ιστορία.

Ως το 1917 ο Ιλίιν πίστευε πως η Ρωσία θα μπορούσε να μετασχηματιστεί σε μια χώρα όπου θα ίσχυε ο Νόμος, το Κράτος Δικαίου. Η επικράτηση του Λένιν και των Μπολσεβίκων αποδείκνυε πως ο κόσμος ήταν ακάθαρτος, διεφθαρμένος, έτσι όπως τον έβλεπε ο Ιλίιν. Η άβυσσος του αθεϊσμού του νέου καθεστώτος και η πλήρης άρνηση του Νόμου εκτός από την επιθυμία της Κεντρικής Επιτροπής (ή του ηγέτη) του Κομμουνιστικού Κόμματος, έδειχνε το τρομερό, αδιόρθωτο ρήγμα στον κόσμο, στην τάξη, στην υγεία του.

Αφού εξορίστηκε στο Βερολίνο πρώτα, όπου προσέφερε στους άλλους εξόριστους Ρώσους, τους Λευκούς, προγράμματα για δράση ενάντια στο βάρβαρο σοβιετικό καθεστώς, και μετά στην Ελβετία, ο Ιλίιν προώθησε την ιδέα πως η ανθρωπότητα χρειαζόταν ήρωες, πρόσωπα με υπεράνθρωπο ανάστημα, έξω από το ιστορικό προτσέσο, που θα έπαιρναν την εξουσία. Το έθνος των Ρώσων θα έπρεπε κάποια ώρα να εργαστεί υπό την καθοδήγηση τέτοιου ήρωα για την θεραπεία, την αποκατάσταση και την παλινόρθωσή του ως Ολότητα στη Θεία Βούληση.

Ο Βλαδίμηρος Πούτιν φαντάστηκε πως αυτός ήταν ο νέος μεγάλος ήρωας!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *