1. Στις 10 Μαΐου 1940 ο Τσώρτσιλ έγινε (για πρώτη φορά) πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου και της Βόρειας Ιρλανδίας, δηλ. της Μεγάλης Βρετανίας.
Λίγο νωρίτερα την ίδια μέρα οι χιτλερικές ορδές εισέβαλαν ορμητικά δίχως προειδοποίηση στις Κάτω Χώρες, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Βέλγιο, που ήταν ουδέτερες στη σύρραξη μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας και Βρετανίας.
Ειδοποιημένη η Βρετανική Εκστρατευτική Δύναμη που στρατοπέδευε κοντά στη Λιλ, στα γαλλικά σύνορα, μαζί με την 1η και 7η στρατιά των Γάλλων έσπευσαν να συνδράμουν τους Βέλγους, αφήνοντας τις καλά παρασκευασμένες αμυντικές θέσεις τους. Λίγο πιο κάτω, εντελώς απρόβλεπτα πρόβαλαν μέσα από το δάσος των Αρδενών οι φάλαγγες των γερμανικων πάντσερ και διέσπασαν την περιβόητη γαλλική άμυνα.
Την ίδια μέρα ένας βουλευτής, συντηρητικός σαν τον Τσώρτσιλ, ο εκατομμυριούχος Channon, έγραψε στο ημερολόγιο του: «Σήμερα είναι η σκοτεινότερη μέρα στην Αγγλική ιστορία. Είμαστε όλοι θλιμμένοι και οργισμένοι. Νιώθουμε να έχουμε ξεγελαστεί κι εξαπατηθεί».
Δεν έγραφε για την επίθεση των Γερμανών, αλλά για το ότι ο Τσάμπερλεϊν είχε παραιτηθεί από πρωθυπουργός και στη θέση του ερχόταν ο Τσώρτσιλ, όχι ο λόρδος Χάλιφαξ, υπουργός Εξωτερικών και ίνδαλμα των Συντηρητικών!
2. Πολύ λίγοι στο κόμμα του στήριζαν τον Τσώρτσιλ.
Στις 13/5 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο Κοινοβούλιο μα μόνο η αντιπολίτευση των Εργατικών τον χειροκρότησε. Το δικό του κόμμα ζητωκραύγασε τον Τσάμπερλεϊν και άκουσε με ψυχρότητα την ομιλία του που υποσχόταν «αίμα, μόχθο, ιδρώτα και δάκρυα» – κι έγινε κλασικό κείμενο ρητορικής.
Ο Τσώρτσιλ δεν έχαιρε μεγάλης εκτίμησης στους Τόρηδες. Διότι δυο φορές στο παρελθόν είχε αποσκιρτήσει και προσχωρήσει στους Φιλελεύθερους. Σε όλη τη δεκαετία 1930 δεν είχε συμμετοχή σε κυβέρνηση κι επέκρινε έντονα, με ελάχιστους συμπαθούντες, τις συντηρητικές πολιτικές του Μπόλντουιν πρώτα και του Τσάμπερλεϊν μετά που δεν προχώρησαν σε επανεξοπλισμό, όπως έκαναν οι Γερμανοί, μα ακολούθησαν τη γραμμή κατευνασμού όπως στο Μόναχο 1938 που άφησε αβοήθητη την Τσεχοσλοβακία και προδομένη στους Γερμανούς.
3. Οι πλείστοι συνάδελφοι του Τσώρτσιλ στη Βουλή των Κοινοτήτων και πολλοί δημοσιογράφοι, ιστορικοί και άλλοι, τον θεωρούσαν αρχιτέκτονα της συμμαχικής εκστρατείας στην Καλλίπολη το 1915 και υπεύθυνο για δεκάδες χιλιάδες νεκρών – έστω κι αν σε μεγάλο βαθμό έφταιγαν οι μάλλον ανίκανοι και αναποφάσιστοι αξιωματικοί του ναυτικού.
Μετά το 1919, τον κατηγορούσαν για τον αποτυχημένο πόλεμο στη Ρωσία (των Λευκών με βρετανική στήριξη) κατά των Μπολσεβίκων.
Ως ανενδοίαστος ιμπεριαλιστής και αποικιοκράτης αντιτάχθηκε (1934-5) αταλάντευτα κατά της αυτοδιοίκησης στην Ινδία, το πετράδι του Στέμματος!
Το 1936 στην κρίση παραίτησης του Εδουάρδου 8ου λόγω της ερωμένης του, κας Σίμψον, διαζευγμένης Αμερικανίδας, στήριξε τον Βασιλιά – παρότι στήριξε με όμοιο πάθος αφοσίωσης τον διάδοχο αδελφό του Γεώργιο 6ο.
Και φυσικά επέκρινε δριμύτατα τους κομματάρχες Μπόλντουιν και Τσάμπερλεϊν.
4. Μα ο ίδιος ο Τσάμπερλεϊν αναγνώριζε το ταλέντο και την τρομερή ενεργητικότητα του Τσώρτσιλ ως πολιτικού ειδικά στις απειλητικές σκοτεινές ώρες που αντιμετώπιζε η χώρα με την άγρια επιθετικότητα των Ναζί.
Όταν έγινε φανερή σε όλους πια η φοβερή φιλοδοξία του Χίτλερ να κατακτήσει την Ευρώπη και φανερώθηκε με την ισοπεδωτική εισβολή στην Πολωνία 1/9/39, αναγνωρίστηκαν τα προφητικά λόγια του Τσώρτσιλ για την ανάγκη επανεξοπλισμού (ιδίως της πολεμικής αεροπορίας) και εναντίωσης κατά του Χίτλερ αντί κατευνασμού.
Αναγνωρίστηκε και η ανάγκη μιας μεγάλης συμμαχίας Βρετανίας, Γαλλίας και ΕΣΣΔ κατά της Γερμανίας την οποία είχε προτείνει ο Τσώρτσιλ προτού ο Χίτλερ κατασπαράξει την αβοήθητη Τσεχοσλοβακία.
Τώρα όμως οι Σοβιετικοί δεν είχαν καμία εμπιστοσύνη προς τους Βρετανούς και δέχτηκαν συμμαχία με τους Γερμανούς (Ρίμπεντροπ – Μολότοφ Συμφωνία, Αυγ 1939) και μάλιστα ρούφηξαν την Ανατολική Πολωνία και τις τρεις Βαλτικές Χώρες μετά την εισβολή-αστραπή του Χίτλερ!
Ο Τσώρτσιλ είχε προτείνει επίσης να ρίξουν νάρκες στη θάλασσα της Σουηδίας για να αποτραπεί μια εισβολή στη Νορβηγία. Μα ούτε αυτό εισακούστηκε και οι Γερμανοί κατέλαβαν μετά τη Δανία και τη Νορβηγία!
Έτσι, αναγνωρίζοντας επί τέλους τη διορατικότητα και αποφασιστικότητά του επέλεξαν τον Τσώρτσιλ ως ηγέτη και στις 10/5/1940 ο βασιλιάς Γεώργιος 6ος τον κάλεσε στο Παλάτι και του ανέθεσε την πρωθυπουργία.
