Υπήρξαν πολλοί άξιοι ηγέτες που με την πολιτική τους βελτίωσαν σημαντικά τη ζωή του Έθνους τους δίνοντας ανεξαρτησία (όπως ο Μαντέλα στη Ν. Αφρική) ή φέρνοντας οικονομική ανάπτυξη (όπως ο Τενγκ στην Κίνα μετά τον Μάο). Μα ο Τσώρτσιλ διαφέρει διότι με τη στάση του απέναντι στους Ναζί επηρέασε όλον τον κόσμο. Έχοντας υπόψη αυτό το γεγονός μπορούμε να αγνοήσουμε ακόμα και σπουδαίους επιστήμονες όπως ο Αϊνστάιν ή ο Φλέμινγκ και πολλούς άλλους που έπαιξαν αξιοσημείωτο ρόλο στη σκηνή της γνωστής Ιστορίας.
Ο Τσώρτσιλ ήταν ιμπεριαλιστής με τα όλα του και θεωρούσε γενικά τις Βρετανικές αποικίες, ιδίως τις μη Αγγλοσαξονικές (δηλ. άλλες από Καναδά, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία) ως υποδεέστερες. Ναι, ήταν ρατσιστής. Μα είχε ένα μεγαλείο και μια ευφυΐα που τον έκανε νωρίς να ξεχωρίζει. Έτσι νωρίς στη δεκαετία 1930, ιδίως όταν ο Χίτλερ έγινε Καγκελάριος έχοντας εκλεγεί δημοκρατικά από την πλειοψηφία των Γερμανών, άρχισε να προειδοποιεί για τον επερχόμενο κίνδυνο. Ήταν ο μόνος πολιτικός που καταλάβαινε τους σκοπούς και τα σχέδια του Χίτλερ. Μα λίγοι του έδιναν σημασία. Τον θεωρούσουν παρορμητικό (που ήταν) και αφερέγγυο (που δεν ήταν).
Είχε προηγηθεί η θητεία του στον 1ο ΠΠ όπου είχε φορτωθεί την αποτυχία των Δυτικών στην εκστρατεία της Καλλίπολης να καταλάβουν τα Δαρδανέλια και να μπορούν να ανεφοδιάζουν μέσω θάλασσας τους Ρώσους. Ο σχεδιασμός από τον Τσώρτσιλ ήταν εξαιρετικός, μα η εκτέλεση ήταν άθλια για δυο λόγους και χωρίς να φταίει καθόλου ο Τσώρτσιλ. Το Πολεμικό Συμβούλιο καθυστέρησε να παράσχει πλοία, άνδρες και πολεμοφόδια, και οι διοικητές αποδείχθηκαν πολύ κατώτεροι των περιστάσεων. Μα η ρετσινιά έμεινε στον Τσώρτσιλ.
Πολύ πριν αρχίσει ο πόλεμος με την εισβολή στην Πολωνία (Σεπτ. 1939) είχε γίνει ολοφάνερο πως ο Χίτλερ ήθελε μια γερμανική αυτοκρατορία με την υποδούλωση των Ευρωπαϊκών χωρών για να έχει “ζωτικό χώρο” και για να λεηλατήσει τον υλικό πλούτο τους. Πολιτικοί όπως ο Τσάμπερλεϊν (Βρετανία) και ο Ντελαντιέ (Γαλλία) έκρυβαν τη δειλία τους με φτηνές δικαιολογίες περί ειρήνης. Οι Βρετανοί, Γάλλοι, Βέλγοι και Ολλανδοί, είχαν τις αποικίες τους. Ο Χίτλερ ήθελε τη δική του αυτοκρατορία, ο Μουσολίνι τη δική του και ο Στάλιν τη δική του. Ήθελαν την κατάληψη χώρου με φυσικούς πόρους μα επίσης ανθρώπους σκλάβους για φτηνή εργασία.
Ο Μουσολίνι συμμάχησε με τον Χίτλερ σχηματίζοντας (με τους Ιάπωνες) τον Άξονα και μετά ο Χίτλερ συμμάχησε με τον δήθεν αντιφασίστα, δήθεν σοσιαλιστή Στάλιν (Αυγ. 1938) και οι δυο διαμοίρασαν την Πολωνία (Σεπτ. 1939) που πλήρωνε για τη δική της αρπαγή γαιών από την ήδη κατακτημένη Τσεχοσλοβακία!
Ο Τσώρτσιλ είχε προβλέψει όλη αυτήν την εξέλιξη διαβάζοντας πολύ ορθά την αχόρταγη επιθετικότητα και ψευδολογία του Χίτλερ. Μα κανείς δεν τον άκουε. Μερικοί προσπαθούν ακόμα και σήμερα να δικαιολογήσουν τον Τσάμπερλεϊν για το αισχρό ξεπούλημα της Τσεχοσλοβακίας (1938) ότι δήθεν κέρδιζε χρόνο για να προχωρήσει ο εξοπλισμός της Βρετανίας. Τα ίδια λένε και οι δικαιολογητές του Στάλιν για το Σύμφωνο Μη Επίθεσης με τη Γερμανία (Ρίμπεντροπ-Μολότοφ): κέρδιζε χρόνο η Σοβιετία για να αμυνθεί κατά των Ναζί. Τίποτε δεν ετοιμάστηκε και η χώρα κατακλύστηκε από τους ακάθεκτους χιτλερικούς όπως ένα χωράφι από σμήνος πεινασμένων ακρίδων.
Άργησαν οι Βρετανοί να καταλάβουν πως, μετά την Αυστρία, τώρα η Τσεχοσλοβακία με την πολύ ισχυρότερη βιομηχανία της έπεφτε στα χέρια του αδίστακτου δικτάτορα.
Μόνο όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν στη Γαλλία έχοντας κυριεύσει Νορβηγία, Πολωνία (τη δυτική μισή), Ολλανδία και Βέλγιο, κατάλαβαν στη Βρετανία πως χρειαζόταν ένας ηγέτης με πυγμή και καθαρή ματιά.
Αυτός ήταν ο Τσώρτσιλ και οι Εργατικοί στην αντιπολίτευση είπαν ξεκάθαρα πως θα συνεργάζονταν σε μια κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας μόνο υπό τον Τσώρτσιλ. Με την αταλάντευτη σταθερότητα και την πειστική ρητορεία του ο Τσώρτσιλ έφερε με το μέρος του και τον Βασιλιά και τον λαό και τους αποχαυνωμένους πολιτικούς.
Για έναν ολόκληρο χρόνο από τον Ιούνιο 1940 ως τον Ιούνιο 1941 (οπότε οι χιτλερικοί εισέβαλαν στην ΕΣΣΔ) η Βρετανία με ελάχιστους Ευρωπαίους (Σέρβους κι Έλληνες) και λιγοστούς Γάλλους (του Ντε Γκωλ) και στρατούς από τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και Ινδία και Νότιο Αφρική, πολέμησε μόνη τους Γερμανούς. Μερικοί όπως ο Χάλιφαξ και ο Τσάμπερλεϊν ήθελαν συμφωνία με τον Χίτλερ. Ο Τσώρτσιλ αρνήθηκε κι επέμεινε.
Κέρδισε τη Μάχη της Βρετανίας στον αέρα το καλοκαίρι και φθινόπωρο 1940 και πολέμησε ανυποχώρητος τους Γερμανούς στην έρημο της Βορείου Αφρικής ενώ ο βρετανικός στόλος κυριάρχησε στη Μεσόγειο.
Έτσι σώθηκε τελικά η Ευρώπη.
Μα την ίδια εποχή ο Τζόζεφ Κένεντι, πατέρας των Τζακ και Ρόμπερτ, ήταν πρέσβης των ΗΠΑ στο Λονδίνο κι έκανε ότι μπορούσε για να υπονομεύσει τις προσπάθειες του Τσώρτσιλ να αντλήσει κάποια βοήθεια από τον Ρούσβελτ και να ελκύσει την Αμερική στον πόλεμο. Αλλά ήρθε απροσδόκητα και η νέμεση για τις ΗΠΑ όταν οι Γιαπωνέζοι βομβάρδισαν τη Χαβάη και ο Χίτλερ κήρυξε πόλεμο εναντίον της τον Δεκέμβριο 1941.
Στο τέλος του πολέμου παρότι ο Βρετανικός λαός ευγνωμονούσε τον Τσώρτσιλ, ψήφισαν τους Εργατικούς υπό τον Άτλη γιατί ήταν κουρασμένοι από τους θανάτους, τους βομβαρδισμούς και τις στερήσεις που υπέστη το Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν ήταν εντελώς απρόβλεπτο.
Ο Βασιλιάς Γεώργιος 6ος πρότεινε να ανυψώσει τον Τσώρτσιλ στην αριστοκρατία δίνοντάς του τον τίτλο “Δούκα του Ντόβερ” ασυνήθιστα υψηλός τίτλος ενώ για πρωθυπουργούς συνήθως δινόταν ο τίτλος “κόμης” (Earl). Ο Τσώρτσιλ αρνήθηκε πρώτον διότι η νέα του θέση θα απαιτούσε περισσότερα έξοδα από όσα θα μπορούσε να κάνει και δεύτερον διότι ήθελε να είναι στο Κοινοβούλιο όπου δίνονταν οι πραγματικές μάχες στην πολιτική. Επιπλέον ένας τίτλος αυτόματα θα εμπόδιζε τον γιό και τον εγγονό του να εισέλθουν στον κοινοβουλευτισμό.
Η Ελισάβετ 2η ανανέωσε την πρόταση μα πάλι ο Τσώρτσιλ δεν δέχτηκε.
