Το σύνολο σύμπαν είναι μια κίνηση από ανάπαυση σε ανάπαυση. Μα και σε αυτήν τη μεγαλόπρεπη κίνηση της εκδήλωσης των κόσμων και των φαινομένων τους υπάρχουν οάσεις ανάπαυσης και γαλήνης. Η κίνηση εκδηλώνεται (όπως είδαμε στο 319. Ταυτότητα: Κίνηση (2) κατά τον Ουσπένσκυ) σε τέσσερα συγκεκριμένα είδη.
Τα 4 είδη κίνησης είναι τα εξής:
α) Πολύ αργή κίνηση, αόρατη ως κίνηση, όπως αυτή του μικρού δείκτη ρολογιού η οποία δείχνει τις ώρες (κίνηση του φεγγαριού, μεγάλωμα δέντρου).
β) Ορατή κίνηση, όπως ο δείκτης δευτερολέπτων, άνθρωπος που περπατά, αυτοκίνητο που τρέχει.
γ) Γρήγορη κίνηση όπως όταν ένα σημείο γίνεται γραμμή, όπως ένα αναμμένο σπίρτο που το κουνάμε πολύ γρήγορα, κυκλικά, στο σκοτάδι.
δ) Κίνηση τόσο γρήγορη που δεν φαίνεται, δεν αφήνει άμεση οπτική εντύπωση μα παράγει ορισμένα ορατά φαινόμενα, όπως μια σφαίρα ή ένα αεριωθούμενο μαχητικό που αφήνει μια μεγάλη ουρά αερίων.
Για τον επιστήμονα, φυσικό-μαθηματικό, τα 4 είδη κίνησης θα φανούν πολύ αφελή. Το μάτι, θα πει, μπορεί και “θυμάται” για 1/10 του δευτερολέπτου αυτό που είδε. Μα αν το παρατηρούμενο σημείο κινείται πιο γρήγορα, έτσι που η “μνήμη” του κάθε δέκατου να συγχωνεύεται με άλλες μνήμες, τότε το μάτι βλέπει μια γραμμή. Δεν είναι ότι το ίδιο το σημείο επεκτάθηκε και μεταμορφώθηκε σε γραμμή. Το θέαμα είναι υποκειμενικό: βρίσκεται μόνο στη νοητική μας αντίληψη. Στην πραγματικότητα, το κινούμενο σημείο (αναμμένο σπίρτο, μια σφαίρα, ένα τζετ) παραμένει το ίδιο αμετάβλητο σημείο και αλλάζει θέση. Και από τη δική του άποψη, ο επιστήμων έχει δίκιο.
Από την άλλη τα 4 είδη κίνησης έχουν μια πραγματικότητα και στον υλικό μας κόσμο, όχι μόνο στην υποκειμενική μας αντιληπτικότητα.
Με το τρίτο είδος έχουμε ένα φλεγόμενο σημείο (σπίρτο, δαυλό κλπ.) που κινείται γρήγορα κυκλικά και φαίνεται ως φλεγόμενο στεφάνι. Αυτό δεν είναι σκέτη οφθαλμαπάτη. Το φλεγόμενο σημείο είναι πράγματι σε κάθε σημείο στο στεφάνι. Αν βάλουμε σε οποιοδήποτε σημείο του φλεγόμενου κύκλου ένα χαρτί αυτό θα πάρει φωτιά.
Φανταστείτε, σας παρακαλώ, επίπεδα όντα δισδιάστατα πάνω σε μια επιφάνεια, ένα φύλλο χαρτιού, ας πούμε. Ένα λεπτό σύρμα ή καρφί μήκους 5 πόντων διαπερνά την επιφάνεια ξαφνικά. Σε αυτά τα όντα η κάθοδος του σύρματος θα είναι μια μικρή γραμμή μετάλλου (ή φέτα επίπεδη) που εμφανίστηκε ξαφνικά από το πουθενά, κι έμεινε εκεί για όσο διαρκεί το πέρασμα του σύρματος (ή του καρφιού) με συνοδεία σεισμού και θορύβου και μετά εξαφανίστηκε.
Για τα δισδιάστατα όντα είναι κάτι σαν θαύμα ή μυστήριο: μια αναταραχή της φύσης, μια θεομηνία, που άφησε πίσω της καταστροφή.
Όπως συμβαίνει με τους δικούς μας σεισμούς ή τυφώνες και παρόμοια. Και όπως εμείς έχουμε τη Φυσική που εξηγεί αυτά τα φαινόμενα με τον ιδιαίτερα περίπλοκο τρόπο της, έτσι και τα δισδιάστατα όντα θα έχουν τη δική τους Φυσική που εξηγεί με τον δικό της τρόπο τα φαινόμενα.
Η νέα Φυσική με τη Σχετικότητα και την Κβαντική είναι κατανοητή μόνο από εξειδικευμένους φυσικο-μαθηματικούς. Για τους υπόλοιπους δεν είναι απλώς περίπλοκη, είναι ακατανόητη.
Το ίδιο θα ισχύει και για τα δισδιάστατα όντα. Οι επιστημονικές εξηγήσεις θα πρέπει να είναι δυσνόητες για τους μη ειδικούς. Μα το φαινόμενο είναι για μας πολύ απλό.
Η μεταλλική γραμμή, που παρουσιάστηκε στον δισδιάστατο κόσμο τους για όσο διαρκούσε το πέρασμα του σύρματος των 5 πόντων, είναι η είσοδος στον κόσμο τους ενός σώματος από την τρίτη διάσταση, την οποία μπορεί να υποθέτουν πως υπάρχει, μπορεί και όχι.
Για μας ο ουρανός τη νύχτα είναι μια δισδιάστατη, απέραντη έκταση με φωτεινά σημεία που αναβοσβήνουν. Τώρα, ξέρουμε πως είναι ένας απέραντος χώρος τρισδιάστατος με ήλιους και γαλαξίες που κινούνται σε μια τροχιά, κινούνται ίσως σε δικό τους άξονα μα και στον χώρο σε άγνωστη για μας κατεύθυνση!
Το φεγγάρι μας κινείται στην τροχιά του γύρω από τον πλανήτη μας που επίσης κινείται στην τροχιά του γύρω από τον ήλιο μας. (Και όλο μαζί το ηλιακό σύστημα κινείται σε μια άγνωστη κατεύθυνση στο διάστημα, ίσως γύρω από ένα κέντρο του Γαλαξία μας.)
Αυτό το θέαμα το θεωρούμε απόλυτη πραγματικότητα.
Μα αν δεν είναι;
Όπως οι δισδιάστατες επιφάνειες είναι ενσωματωμένες σε και αδιαχώριστες από τον τρισδιάστατο κόσμο, έτσι και τα τρισδιάστατα σώματα είναι ίσως ενσωματωμένα σε και αδιαχώριστα από τετραδιάστατα σώματα που το μυαλό μας δεν μπορεί να εικονίσει παρά μόνο ως σπιράλ στην 4η διάσταση του χρόνου.
Το φεγγάρι και ο ήλιος και οι άλλοι πλανήτες είναι “φέτες” από τα τετραδιάστατα σώματά τους. Γι’ αυτό δεν “πέφτουν”, δεν φεύγουν από την τροχιά τους!
Κι έτσι διαγράφεται και ο πολύς νόμος της βαρύτητας που, λέμε, τα συγκρατεί στη θέση τους!