Το Τετράμορφο
Ασφαλώς γνωρίζετε πως κάθε Ευαγγέλιο (κι ευαγγελιστής) συνοδεύεται από ένα ιερό ζώο. Αυτά είναι ο άνθρωπος (για τον Ματθαίο), ο λέοντας (για τον Μάρκο), ο βους/ταύρος (για τον Λουκά) και ο αετός (για τον Ιωάννη). Αυτή είναι η γενικότερη άποψη, μα υπάρχουν διαφωνίες, όπως θα δείξω.
Ο άνθρωπος είναι ο ηγεμόνας της πλάσης και αναφέρεται στον Ματθαίο αφού το ευαγγέλιο του αρχίζει από την κατά σάρκα γενεαλογία του Ιησού.
Ο λέοντας είναι βασιλιάς των άγριων ζώων (έστω και αν πολλά άλλα, ρινόκερος, ελέφαντας κ.λπ., μπορούν να τον νικήσουν) και αναφέρεται στον Μάρκο διότι το κύριο χαρακτηριστικό του ευαγγελίου του είναι η Βασιλεία των Ουρανών, ή και διότι αρχίζει με τον Ιωάννη Πρόδρομο που ζούσε στην έρημο – με λέοντες.
Ο βους είναι βασιλιάς των κατοικίδιων που κάνει και ταπεινές εργασίες και αναφέρεται στον Λουκά διότι το ευαγγέλιο του αποπνέει ταπεινότητα και χρησιμότητα και αρχίζει με την λατρεία του παλαιού νόμου όπου θυσίαζαν βόδια.
Ο αετός είναι ο υψιπετής βασιλιάς των αιθέρων που βλέπει μακριά και αναφέρεται στον Ιωάννη διότι το ευαγγέλιο του είναι προφητικό μα περιγράφει και τη γέννηση του Υιού και του Λόγου σε υψηλή θεώρηση.
Αυτά πρεσβεύουν θεολόγοι και ιεράρχες του Χριστιανισμού – της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Δυτικών Εκκλησιών.
Μα υπάρχουν διαφωνίες από τον 2ο κιόλας αιώνα ΚΕ. Για παράδειγμα τον άνθρωπο τον συνέδεσαν με τον Μάρκο και τον λέοντα με τον Ματθαίο οι Ιππόλυτος (2ος αιώνας), Αυγουστίνος (354-430) και Πριμάσιος, Αφρικανός επίσκοπος (6ος αιώνας).
Αλλά ακόμα και στις μέρες μας υπάρχουν διαφωνίες, όπως μαρτυρεί το ακόλουθο δημοσίευμα, «Το Τετράμορφο του Χριστιανικού Ευαγγελίου» (NewsNowgr.com).
Ο Λέοντας χαρακτηρίζει το βασιλικόν του Χριστού, όπως φανερώνεται η θεότητά Του στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη. Ο Μόσχος χαρακτηρίζει την ιερατική τάξη του Χριστού, όπως φανερώνεται αυτή στο Ευαγγέλιο του Λουκά. Το πρόσωπο του ανθρώπου χαρακτηρίζει την ενανθρώπιση του Λόγου, όπως φανερώνεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου. Ο Αετός που πετά φανερώνει τον προφητικό χαρακτήρα, όπως φανερώνεται στο Ευαγγέλιο του Μάρκου. Αξιοσημείωτο είναι ότι το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, αναφέρεται ως «σύντομο».
Υπάρχουν και άλλες παραλλαγές στην ερμηνεία των συμβόλων και σύνδεσή τους με τα ευαγγέλια. Π.χ. ο Ειρηναίος (2ος αιώνας) δίνει τον λέοντα στον Ιωάννη και τον Αετό στον Μάρκο! Άλλοι δίνουν τον άνθρωπο στον Λουκά, τον λέοντα στον Ματθαίο, τον βου στον Μάρκο και τον Αετό στον Ιωάννη.
Τα 4 ιερά ζώα παρουσιάζονται και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη να περιβάλλουν και να λατρεύουν τον Θρόνο του Θεού.
Αν αυτό τώρα δεν είναι ακριβώς ειδωλολατρία, είναι σίγουρα ζωολατρία.
Θα επανέλθω.
