Όλοι και όλες ως παιδιά παίξαμε Φίδια και Σκάλες. Είναι όπως το Μονόπολη ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με ζάρια. Ανάλογα με τον αριθμός που φέρνουν τα ζάρια κουνάμε το πιόνι στον χάρτη μας στα αριθμημένα τετράγωνα. Και ανάλογα με το αν υπάρχει σκάλα ή φίδι στο νέο τετράγωνο πάμε πάνω με τη σκάλα προς τη νίκη ή κάτω, καθώς μας καταπίνει το φίδι.
Αυτό που δεν είναι γνωστό, όμως, είναι πως το παιχνίδι επινοήθηκε από έναν Ινδό ποιητή και μύστη τον Gyandev στον 13ο αιώνα ΚΕ. Αυτός ήταν και φιλόσοφος που δίδασκε την αδελφοσύνη των ανθρώπων, εφόσον είχαν φτάσει κάποιο επίπεδο κατανόησης κι έθεσε το ερώτημα – “Μπορεί η Συνειδησία να έχει συνειδησία του εαυτού της;”
Στην Ινδία λεγόταν Moksha Patam, δηλαδή “Πορεία προς Λύτρωση (mokṣa)”, με πνευματικό προσανατολισμό μαζί με την τέρψη του παιχνιδιού. Έτσι τα παιδιά είχαν νωρίς αυτόν τον προσανατολισμό προς πνευματικότητα.
Αργότερα, οι Βρετανοί το ανακάλυψαν και από τον συνδυασμό “τερπνό και ωφέλιμο” αφαίρεσαν το “ωφέλιμο”. Στον 19ο αιώνα έφεραν το παιχνίδι στη Βρετανία και από εκεί μεταδόθηκε σε άλλες χώρες απλά ως Φίδια και Σκάλες δίχως την πνευματική του άποψη.
Αυτό κάνει πάντα η περιορισμένη στον υλικό κόσμο κατανόηση.
Αρχικά το ταμπλό είχε 100 τετράγωνα μα σταδιακά αυτά μειώθηκαν. Στο 12ο τετράγωνο ήταν πίστη. Στο 51ο ήταν αξιοπιστία. Στο 57ο ήταν γενναιοδωρία. Στο 76ο ήταν γνώση. Στο 78 ήταν ασκητική. Από αυτά τα τετράγωνα προχωρούσες γρηγορότερα προς τα πάνω προς τη Λύτρωση!
Μα υπήρχαν και τα «φίδια»! Στο 41ο ήταν ανυπακοή. Στο 44ο ήταν αλαζονεία. Στο 49 – χυδαιότητα. Στο 52ο – κλοπή. Στο 58ο ψεύδος. Στο 62ο – μεθύσι. Στο 69ο – χρέη. Στο 73ο – φόνος. Στο 84 – οργή. Στο 92ο – λαιμαργία. Στο 95ο ήταν η περηφάνεια. Στο 99ο – η λαγνεία ή ερωτική απόλαυση.
Στο 100ο τετράγωνο έφτανες στη Λύτρωση ή Ολοκλήρωση.
Στα τετράγωνα με τις αρνητικές ιδιότητες περίμενε το κεφάλι του φιδιού με το στόμα ανοιχτό να σε καταπιεί.
Στα τετράγωνα με τις θετικές ιδιότητες περίμενε μια θεότητα να σε ανυψώσει σε
έναν παράδεισο – Kailasa, Vaikuntha, Brahmaloka. Μα αυτά τα επουράνια δεν είναι μόνιμες, οριστικές καταστάσεις. Μπορούσε κάποιος κάλλιστα να εκπέσει, όποτε συνέχιζε ξανά το παιχνίδι της ζωής: “στρέφεται πάλι προς την κορφή/ να συνεχίσει το σκαρφάλωμά του με φρέσκια ορμή”!
Έτσι τα παιδιά μάθαιναν νωρίς πως υπάρχουν ιδιότητες και συμπεριφορές που ανυψώνουν προς την ευτυχία, κατανόηση κι ελευθερία και άλλες, αρνητικές, που σπρώχνουν προς τα πίσω, στην άγνοια.
2 Comments
Ερασιτέχνης
Καταπληκτική ιστορία! Ποιος να το φανταζόταν ότι το “Φιδάκι” (έτσι ήταν γνωστό αυτό το επιτραπέζιο), το αγαπημένο παιχνίδι της παιδικής μας ηλικίας, είχε τέτοιους συμβολισμούς!
Μετά από τη δική σας δημοσίευση ανακάλυψα και μια Χριστιανική vesion (“ΦΙΔΑΚΙ, με αρετές και πάθη”), αρκετά κοντά σε αυτό που περιγράψατε.
Ποιος ξέρει τι διαφορά θα έκανε μεγαλώνοντας, αν μαθαίναμε παίζοντας τα παιδικά μας παιχνίδια ότι ανάλογα με τη συμπεριφορά μας θα μπορούσαμε να ανυψωθούμε ή να καταβαραθρωθούμε;
Νικόδημος
Ευχαριστώ για το σχόλιο. Έτσι δυστυχώς γλιστρά ο πολιτισμός στη βαρβαρότητα.