Διάβασα στα τέλη Οκτωβρίου, μετά την Εθνική Εορτή, πως ορισμένοι πολυεκατομμυριούχοι (Σακίλ Ο’Νιλ, Ντάνιελ Κρεγκ, Γουόρεν Μπάφετ κλπ.) έχουν δηλώσει κατά καιρούς πως δεν σκοπεύουν να αφήσουν την τεράστια περιουσία τους στα παιδιά τους που θεωρούνται γενικά, οι φυσικοί κληρονόμοι. (“Δισεκατομμυριούχοι…” Καθημερινή 31/10/21)
Ο Μπιλ Γκέιτς είπε πως τα παιδιά του θα λάβουν μια καλή εκπαίδευση και μερικά χρήματα για να ξεκινήσουν τη δική τους καριέρα μα θα πρέπει τα ίδια με δική τους προσπάθεια να φτιάξουν την καριέρα τους.
Όλοι αυτοί· Μπάφετ, Ζάκερμπεργκ, Στινγκ (μουσικός, τραγουδιστής), Ο’ Νιλ (θρυλικός μπασκετμπολίστας) κλπ. λένε το ίδιο πράγμα. Τα παιδιά να προχωρήσουν στη ζωή, να στρώσουν τη δική τους δουλειά, επιχείρηση και ό,τι άλλο, και μετά βλέπουμε. Δεν θα τους χαρίσουν τίποτα παραπάνω!
Ναι, συμφωνώ απόλυτα. Και υπερθεματίζω. Θα έδινα στα παιδιά μου καλή μόρφωση σε καλό σχολείο και πανεπιστήμιο μόνο αν έδειχναν πως είχαν όρεξη να μελετήσουν, να ερευνήσουν, να αναπτυχθούν σε μία ή άλλη επιστήμη, μελέτη ή τέχνη. Και πρώτα θα πρέπει να έχουν δείξει να αναπτύσσονται ως καλοί, έντιμοι και φιλαλήθεις άνθρωποι έχοντας πλήρη αίσθηση των ευθυνών τους απέναντι σε άλλους ανθρώπους, την κοινωνία στην οποία ζουν και όλη την ανθρωπότητα.
Η κληρονομικότητα αυτού του είδους (περιουσίας) έχει μια φυσική άποψη. Σε παλαιότερες εποχές οι γιοι συνέχιζαν τη δουλειά του πατέρα (ή της οικογένειας) ενώ οι κόρες συνήθως παντρεύονταν και αν χρειαζόταν έπαιρναν μια προίκα. Αυτή η φυσιολογική συνθήκη σκλήρυνε και έγινε μηχανικός, ρουτινιέρικος θεσμός: τα παιδιά να κληρονομούν την περιουσία των γονιών.
Οι ίδιοι οι γονείς (άτεκνοι θείοι και θείες κλπ.), εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις, το θεωρούν απαράβατο, επιβεβλημένο καθεστώς, να αφήνουν την περιουσία τους, κινητή και ακίνητη, στα ‘‘παιδιά’’. Και αυτό εξυπακούεται όταν τα παιδιά δείχνουν να έχουν την ικανότητα και θέληση να χρησιμοποιήσουν ορθά την κληρονομιά και όχι να την σπαταλήσουν σε ασωτίες.
Όταν όμως τα παιδιά δεν έχουν ούτε το ενδιαφέρον ούτε την ικανότητα να διαχειριστούν την περιουσία – και αυτό φαίνεται πριν την ενηλικίωση – και θέλουν απλώς καλοπέραση και διασκέδαση, τότε γιατί να κληρονομήσουν;
“Είναι παιδιά μου, είναι οικογένεια, είναι αίμα μου!” ψιθυρίζει στον νου ο άρρωστος συναισθηματισμός που θέλει ουσιαστικά να είναι αγαπητός στα “παιδιά”, να δείχνει πως νοιάζεται, να κάνει το καθήκον όπως το έμαθε και το επαναλαμβάνει μηχανικά δίχως κατανόηση.