1. Οι θεσμοί στην κοινωνία (στο κράτος, στο έθνος) είναι απαραίτητα όργανα για την εύρυθμη λειτουργία της, όπως τα όργανα στο υλικό σώμα του ανθρώπου για την εύρυθμη λειτουργία του σώματος.
Όπως ο άνθρωπος έχει καρδιά, συκώτι, πνεύμονες, νεφρά, νευρικό σύστημα, εγκέφαλο, έτσι και η κοινωνία έχει κοινοβούλιο, υπουργεία, κρατικές υπηρεσίες, δικαστήρια, εκπαιδευτικά ιδρύματα, μια Επιτροπή θεσμών και διαφάνειας κ.λπ., κ.λπ.
Σάλος στους πολιτικάντηδες, συνταγματολόγους, αναλυτές, αρθρογράφους και τηλεπερσόνες έχει δημιουργηθεί από τον Αύγουστο για τις παρακολουθήσεις και τις υποκλοπές του «οργάνου» της ΕΥΠ. Όλοι να βροντοφωνάζουν για Εξεταστική Επιτροπή (άλλο «όργανο») και για έρευνα σε βάθος, ενώ πρόκειται για πολύ αβαθές γεγονός, που ακόμα κι ένας μαθητής Λυκείου μπορεί να «αναλύσει» και να ξεδιαλύνει.
2. Σε όλα τα κανάλια, σε όλα τα πολιτικά προγράμματα, ακόμα και στα χυδαία κουτσομπολίστικα, εκφέρουν τη γραφική γνώμη τους διάφοροι. Και στις εφημερίδες γράφτηκαν εκατοντάδες (χιλιάδες;) άρθρα.
Η Καθημερινή 30/8 είχε τρία σοβαρά άρθρα για το θέμα (κι άλλα τρία λιγότερο σοβαρά), μα μόνο ένα, εκείνο της κας Μάνδρου, θίγει τη βάση του ζητήματος:
Διότι κακά τα ψέματα. Θεσμοί υπάρχουν, αλλά εκείνοι που τους υπηρετούν φέρουν πρώτα απ’ όλα ευθύνη για την προστασία τους και τη σωστή λειτουργία τους. Οι θεσμοί ούτε αυτοπροστατεύονται ούτε είναι απρόσωποι. Τα τελευταία χρόνια όλοι έχουμε ζήσει την καταρράκωση θεσμών από προσωπικές συμπεριφορές και αξιώσεις των επικεφαλής τους, ενώ αντίθετα –σπάνια είναι η αλήθεια– θεσμοί έχουν διασωθεί ακόμη και σε δύσκολες περιόδους, διότι στο τιμόνι τους βρέθηκαν άνθρωποι με αξίες, με ήθος και με αίσθημα προσφοράς και συναίσθηση καθήκοντος. Γι’ αυτό και η επιλογή προσώπων από τις εκάστοτε κυβερνήσεις για βαριές θεσμικές θέσεις, ή για άλλες, όπου το στοιχείο της διαχείρισης ευαίσθητων θεμάτων κυριαρχεί, δοκιμάζει τις πολιτικές τους με οδυνηρά πολλές φορές αποτελέσματα.
Και θεσμοί υπάρχουν και πρόσωπα. Καταλαβαίνουμε τι εννοεί η κα Μάνδρου. Τα πρόσωπα δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Ούτε τα πρόσωπα στο τιμόνι ούτε τα πρόσωπα πιο κάτω.
3. Κακά τα ψέματα. Η ΕΕ μας κατατάσσει (τέλος Αυγούστου) ως 1η χώρα στην Ευρώπη σε διαφθορά. Και αυτή δεν θα ήταν τόσο κυρίαρχη αν υπήρχαν πρόσωπα ικανά στο κεντρικό τιμόνι και μετά, στα άλλα. Είναι πάλι όπως στον σωματικό οργανισμό. Αν ο εγκέφαλος δεν λειτουργεί καλά, τότε πολλά άλλα όργανα δεν θα λειτουργούν. Κι αν η βλάβη και δυσλειτουργία είναι μεγάλη, τότε το σώμα πεθαίνει.
Στην Πολιτεία το κύριο όργανο είναι το Κοινοβούλιο και η Κυβέρνηση που αναδεικνύεται μέσα από αυτό. Σε κάθε μεγάλη κρίση οι σχολιαστές βλέπουν μια αλλαγή να ακολουθεί, διότι τα πρόσωπα διδάχτηκαν. Μα, μόλις περάσει η κρίση, βλέπουμε πως τα πρόσωπα δεν διδάχτηκαν. Δεν έμαθαν τίποτα ουσιαστικό, τίποτα καλύτερο, και δεν ξέχασαν τι παλιές συνήθειες και συμπεριφορές τους. Συνεχίζουν όπως παλιά.
4. Στα δισεκατομμύρια των φυσιολογικών ανθρώπων τα όργανα λειτουργούν κανονικά. Διότι τα κύτταρα τα οποία τα συνιστούν εκ φύσεως λειτουργούν άψογα. Αλλιώς λειτουργούν τα εγκεφαλικά, αλλιώς τα δερματικά κι αλλιώς αυτά του στομαχιού το οποίο διασπά την εισερχόμενη τροφή για να προχωρήσει η διαδικασία της πέψης, με την οποία θα απορροφηθούν οι θρεπτικές ουσίες που είναι αναγκαίες για τον οργανισμό. Όλα τα υγιή κύτταρα, σε κάθε υγιές όργανο, εργάζονται για το καλό του σύνολου οργανισμού.
Δεν συμβαίνει το ίδιο με τους ανθρώπους που λειτουργούν στα θεσμικά όργανα της Πολιτείας. Δεν λειτουργούν για το καλό του σύνολου οργανισμού του έθνους (της χώρας, της Πολιτείας).
5. Οι διάφοροι λειτουργοί δεν διδάσκονται. Δεν έχουν διδαχτεί και μάθει πώς να λειτουργούν στις θεσμικές θέσεις τους, υψηλές ή ταπεινές. Οι περισσότεροι ενδιαφέρονται κυρίως για τις απολαβές τους και για την άσκηση εξουσίας από την όποια θέση τους. Μα ούτε και οι αφελέστατοι (ή ανόητοι) αρθρογράφοι και σχολιαστές μαθαίνουν πως οι λειτουργοί δεν μαθαίνουν από κρίσεις και δυσκολίες.
Διότι κανείς δεν διδάσκεται και δεν μαθαίνει πώς να μαθαίνει. Όλοι νομίζουν πως ξέρουν.
Μα η κύρια μάθηση, το να λειτουργείς για το καλό του συνόλου υπηρετώντας όλους τους άλλους (και συνεπώς και τον εαυτό σου), μαθαίνεται μόνο στην παιδική ηλικία μαζί με όλες τις συνήθειες, τις αξίες και συμπεριφορές που αναπτύσσονται στον ευαίσθητο νου του παιδιού.
Είναι θέμα ηθικής διδαχής. Να μην βλάπτεις, να μην ψεύδεσαι, να μην κλέβεις, να μην εξαπατάς, να μην επιθυμείς περισσότερα από όσα χρειάζεσαι και να μην κάνεις σε άλλους ό,τι δεν θέλεις οι άλλοι να κάνουν σε σένα.