1. Στο “330. Φιλοσοφία: Απλή αυτογνωσία” έγραψα πως ο αληθινός Εαυτός κάθε ανθρώπου είναι μια Παρουσία, αγνή, απλή παντοδυναμία. Η δύναμή του είναι η συνειδησία που τον κάνει ενσυνείδητο, αθέατο θεατή των πάντων. Από τη Φύση του εγείρονται τα πάντα, μα αφού εμφανιστούν εκδηλωμένα δεν τα πιέζει και δεν τα καταναγκάζει. Τα αφήνει στη φροντίδα και τους νόμους της Φύσης που γίνεται και η φύση κάθε ιδιαίτερης μορφής ανάλογα με τη δομή και λειτουργία της.
Ανάλογα με τον τρόπο ζωής του, κάθε άνθρωπος αποκτά μια δεύτερη φύση. Είναι η ίδια η δική του φύση που, λόγω προτιμήσεων, επιλογών και συνηθειών, σχηματίζει ένα σκληρό τσόφλι, μια σκληρή επίστρωση στην πρωταρχική φύση.
Αυτά που θεάται είναι οι εκδηλώσεις, οι ενέργειες και δραστηριότητες, οι διάφοροι ρόλοι που παίζονται και γίνονται πολλοί εαυτοί από επανάληψη και συνήθεια με τις επιθυμίες, τις κλίσεις και διαθέσεις.
2. Τρεις δυνάμεις κυβερνούν αυτά τα δευτερεύοντα, επίκτητα φαινόμενα που συναποτελούν τη ζωή μας στον κόσμο αυτό.
Όλοι αρχίζουμε την ενσαρκωμένη μας ύπαρξη θέλοντας ζωή και δράση κι εμπειρία, θέλοντας νοημοσύνη, γνώση και σοφία, θέλοντας καλοσύνη, ευτυχία και γενναιοδωρία.
Μα σύντομα στην εποχή μας, στη γνωστή ιστορία μας, εδώ και 5.000 έτη, βλέπουμε αυτές τις τρεις θετικές αρετές να στρεβλώνονται στην πράξη, να περιορίζονται και στη θέση τους να ενεργούν με αυξανόμενη συχνότητα, ισχύ και διάρκεια, άλλες δυνάμεις, που έγιναν τάσεις και συνήθειες με μεγάλη εξουσία πάνω στον οργανισμό μας, στον νου και το σώμα μας.
Είναι σαν τρεις πλευρές ενός τριγώνου που συρρικνώνεται και περιορίζει το πεδίο της στόχασης, των συναισθημάτων και της δράσης μας.
3. Ή μπορούμε να τις κοιτάξουμε σαν τρεις συμπληγάδες που βαθμιαία συνθλίβουν την ευτυχία, τη νοημοσύνη και τη ζωή μας.
Είναι η εγωιστική τριάδα της άγνοιας, της αλαζονείας και της απληστίας.
Όλος ο κόσμος, σε όλες τις χώρες, σε όλες τις γλώσσες, όλοι παραπονιούνται πως τα πράγματα δεν πάνε καλά. Οι πολιτικοί και οι εκκλησιαστικοί θέλουν έλεγχο και πλούτο. Οι γιατροί δεν είναι συμπονετικοί και περίφροντις προς τους ασθενείς: προσβλέπουν στο φακελάκι πέρα από την κανονική αμοιβή τους για να πλουτίσουν.
Οι εκπαιδευτικοί δεν διδάσκουν επαρκώς τα μαθήματα μα ευχαρίστως θα εργαστούν και σε φροντιστήρια και σε ιδιαίτερα – και αυτοί για να πλουτίσουν.
Σε όλα τα επαγγέλματα σχεδόν όλοι δουλεύουν μάλλον για το εισόδημα παρά για την καλή προσφορά τους, μάλλον για να αποκτήσουν πολύ περισσότερα από όσα χρειάζονται κι έτσι να νιώθουν εξασφαλισμένοι πως τίποτα δεν τους λείπει. Το ένα εκατομμύριο πρέπει μετά να γίνει 2 και 3…
Και στο Έθνος η απληστία γίνεται επεκτατισμός και καθυπόταξη κι εκμετάλλευση άλλων Εθνών με πόλεμο ή με οικονομική διείσδυση.
Η απληστία έχει αποδιώξει όλες τις ευγενείς επιδιώξεις.
4. Πλάι της, για να στηρίξει η μια την άλλη, ενεργεί η αλαζονεία που θα εκδηλωθεί και ως υπεροψία, περηφάνεια, μαγκιά και οργισμένη απόρριψη.
Με τα λιγοστά κολλυβογράμματα που μαθαίνουμε νομίζουμε πως ξέρουμε τα πάντα κι έτσι έχουμε γνώμη για τα πάντα, χωρίς όμως να γνωρίζουμε πολλά ή με ποιον τρόπο αποκτήσαμε τις γνώμες και αντιλήψεις που τρέφουν την αλαζονεία και απληστία μας. Δεν ανεχόμαστε διαφωνία. Κομπάζουμε και κορδωνόμαστε και απαιτούμε σεβασμό.
Νομίζουμε πως η οικογένειά μας, η κοινωνία, το κράτος, το σύμπαν πρέπει να ικανοποιούν τις επιθυμίες μας, όποτε και σε όποια μορφή εγείρονται, έστω κι αν δεν ξέρουμε πώς, γιατί και από πού έρχονται κι επιμένουν πιεστικά.
Θέλουμε να ελέγχουμε πρόσωπα, πράγματα και περιστατικά. Η εσωτερική πίεση γίνεται ισχυρή και συχνά αφόρητη.
Πολλοί τρελαίνονται, γίνονται ληστές και δολοφόνοι.
Και όμως η αλαζονεία ξεκίνησε ως νοημοσύνη κι επιθυμία για γνώση!
5. Μητέρα και οδηγήτρια και των δύο είναι η άγνοια.
Είναι παράξενο πώς δεν γνωρίζουμε το ύψος, το πλάτος και το βάθος της άγνοιας.
Στην άγνοιά μας, νομίζουμε πως άγνοια είναι η αγνωσία και αμάθεια των πολυποίκιλων φαινομένων του κόσμου. Και προσπαθούν οι πολλοί να μάθουν όλο και περισσότερα, χωρίς να καταλαβαίνουν πως τέτοια αγνωσία είναι μια φυσική κατάσταση. Όσο πιο πολλά μαθαίνεις για τον υλικό κόσμο, τόσο μεγαλώνει η περιφέρεια της άγνοιάς σου.
Μετά είναι η άγνοια όσων πραγμάτων και πλασμάτων δεν θέλουμε να γνωρίζουμε και να επικοινωνούμε. Είναι μια θεληματική, σκόπιμη άγνοια.
Μα είναι και η άγνοια της αλήθειας των δυνατοτήτων μας ως άνθρωποι, της αλήθειας του Εαυτού μας που είναι η Πρωτουσία, Πρωταρχή και Πρωταιτία της ίδιας της ενσαρκωμένης ύπαρξής μας.
Αν ξεπεράσουμε αυτή την άγνοια, ξεπερνούμε και την αλαζονεία και την απληστία.
Όμως, πώς ξεπερνάμε αυτή την άγνοια;
