Νικόδημος (για Τζουάνγκ Τζου, κεφ. 31)
Ο Κομφούκιος περπατούσε στο δάσος Ζι Γουέι (=Μαύρες Κουρτίνες). Σταμάτησε να ξεκουραστεί στο ύψωμα της Βερικοκιάς και κάθισε πλάι στον βωμό. Οι μαθητές του κάθισαν τριγύρω διαβάζοντας τα βιβλία τους ενώ εκείνος έπαιζε το λαούτο του και τραγουδούσε. Στα μισά του τραγουδιού ένας γέρο-ψαράς εμφανίστηκε. Βγήκε από τη βάρκα του και πλησίασε. Η γενειάδα, οι κρόταφοι και τα φρύδια του ήταν κάτασπρα και τα μαλλιά του έπεφταν στου ώμους του ενώ τα φαρδιά μανίκια του κυμάτιζαν καθώς ανέβαινε στην αποβάθρα. Σταμάτησε στο ύψωμα και με το σαγόνι στη δεξιά παλάμη καθόταν και άκουγε. Όταν το τραγούδι τελείωσε, έκανε νόημα στους Τζου-Κούνγκ και Τζου-Λού. Οι δυο μαθητές πήγαν κοντά του.
“Τι κάνει αυτός εδώ;” ρώτησε δείχνοντας τον Κομφούκιο.
“Είναι ένας ευγενής από το Λου,” είπε ο Τζου-λού.
Όταν ο ξένος ρώτησε “Ποιας πατριάς;” ο Τζου-Λου απάντησε: “Των Κουνγκ”.
“Και ποιο είναι το επάγγελμά του;” Συνέχισε ο ξένος.
“Αυτός ο Κουνγκ,” είπε τώρα ο Τζου-Κουνγκ, “είναι εκ φύσεως αφοσιωμένος και πιστός στην αλήθεια κι εντιμότητα. Επιδείχνει καλοσύνη και φροντίδα στους συνανθρώπους του. Υποστηρίζει σταθερά την παραδοσιακή εθιμοτυπία και μουσική και προάγει ηθικές σχέσεις μεταξύ ανθρώπων. Μένει πιστός στους εκάστοτε άρχοντες και αναμορφώνει τις κατώτερες τάξεις του λαού. Έτσι επιδιώκει να ωφελήσει όλο τον κόσμο. Αυτή είναι η απασχόλησή του.”
“Είναι ευγενής που κυβερνά κάποια περιοχή;” Συνέχισε να ρωτά ο γέροντας.
“Όχι” είπε ο Τζου-Κουνγκ.
“Eναι ίσως σύμβουλος κάποιου άρχοντα ή κυβερνήτη;”
“Όχι” είπε πάλι ο Τζου-Κουνγκ.
Τότε ο ξένος γέλασε και σηκώθηκε.
“Αφού λες πως κατέχει καλοσύνη τότε πρέπει να είναι καλός άνθρωπος”, είπε ο ξένος γυρίζοντας να φύγει. “Μα φοβάμαι πως δεν θα ξεφύγει ατραυμάτιστος. Με το να ξεφτίζει έτσι τον νου και να φθείρει το σώμα του βάζει σε κίνδυνο την πρωτογενή αγνότητά του. Κρίμα! Έχει ξεστρατίσει πολύ από το Τάο.”
Ο Τζου-Κουνγκ γύρισε στον Κομφούκιο και του είπε για τη συνομιλία.
“O άνθρωπος αυτός πρέπει να είναι σοφός,” είπε ο Κομφούκιος και σηκώθηκε αφήνοντας το λαούτο του.
Κατέβηκε προς την όχθη αναζητώντας τον ξένο, που εκείνη την ώρα ετοιμαζόταν με το σταλίκι στο χέρι να σπρώξει τη βάρκα και να ανέβει. Βλέποντας όμως τον Κομφούκιο γύρισε στη στεριά και στάθηκε μπροστά του. Ο Κομφούκιος έκανε λίγα βήματα πίσω, υποκλίθηκε δυο φορές και τον πλησίασε.
“Τι θες από μένα, κύριε;” ρώτησε ο ξένος.
“Πριν από λίγο είπες δυο κουβέντες, κύριε, κι έφυγες,” είπε ο Κομφούκιος. “Όντας ανάξιος και καθυστερημένος δεν κατάλαβα το νόημα. Αν με άφηνες να σε παρακολουθήσω ταπεινά για να ακούσω τα σοφά σου λόγια, έτσι θα με βοηθούσες να βελτιωθεί η μάθησή μου.”
“Αλήθεια, μεγάλη είναι η αγάπη σου για μάθηση!” είπε ο γέροντας.
Ο Κομφούκιος υποκλίθηκε πάλι δυο φορές ορθώθηκε αργά και είπε: “Από τα μικράτα μου ως τώρα που είμαι 69 ετών επιδίωξα τη μελέτη μα δεν συνάντησα την πιο φωτισμένη διδασκαλία. Τώρα είμαι πρόθυμος να ακούσω ανοίγοντας καρδιά και νου!”
“Όμοιος με όμοιο κάνει συντροφιά” είπε ο γέροντας. “Όμοιος τόνος φωνής σε όμοιο αποκρίνεται. Αυτός είναι ο φυσικός νόμος του Ουρανού. Με την άδειά σου, λοιπόν, θα παραμερίσω τη δική μου προσέγγιση ώστε να ταιριάξω αυτά που γνωρίζω με αυτά που σε απασχολούν, δηλαδή τα κοινά ανθρώπινα ζητήματα με αυτοκράτορες, άρχοντες, αξιωματούχους και κοινές μάζες. Όταν αυτές οι 4 τάξεις συμπεριφέρονται ορθά, υπάρχει καλό καθεστώς διακυβέρνησης. Αν όμως αυτοί εγκαταλείψουν τη θέση τους, τότε θα επέλθει σύγχυση, χάος. Όταν κάθε αξιωματούχος εκπληρώνει το λειτούργημά του και οι κοινοί άνθρωποι φροντίζουν τις δουλειές τους, τότε κανείς δεν βλάπτεται.
Άγονα χωράφια ή παραμελημένα, στέγες που στάζουν, έλλειψη τροφής και ρουχισμού, αδυναμία πληρωμής φόρων, καυγάδες μεταξύ των γυναικών στην οικογένεια, απρέπειες μεταξύ νέων και ηλικιωμένων – αυτές είναι οι έγνοιες των κοινών μαζών.
Ανικανότητα στα καθήκοντα, απροσεξίες στην υπηρεσία ρουτίνας, βρόμικες συναλλαγές, υφιστάμενοι οκνηροί με παραλείψεις, έλλειψη επιτυχίας κι επαίνου, δυσκολία να κρατηθούν τίτλοι και θέσεις – αυτές είναι οι έγνοιες των αξιωματούχων.
Μια αυτοκρατορική αυλή δίχως πιστούς υπουργούς, αταξία στο κράτος και τις μεγάλες οικογένειες, ανειδίκευτοι και ανίκανοι εργαζόμενοι, λειψές συνεισφορές [στο κράτος], χαμηλή θέση στις συναθροίσεις άνοιξης και φθινοπώρου [με το βασιλιά], δυσμένεια του αυτοκράτορα – αυτές είναι οι έγνοιες των αρχόντων.
Δυσαρμονία στο Γιν και Γιανγκ, κρύο και ζέστη να έρχονται άκαιρα και να βλάπτουν τα πάντα, άρχοντες που επαναστατούν, μάχονται μεταξύ τους και φέρνουν συμφορές στον λαό, αταξία στις τελετές και μουσικές εκχυδαϊσμένες, άδειο ταμείο και πενιχρά έσοδα, η ηθική χαμένη στη διαφθορά, ακαταστασία και απειθαρχία στην οικογένεια – αυτές είναι οι έγνοιες του αυτοκράτορα.
Εσύ όμως δεν έχεις κανένα υψηλό αξίωμα υπουργού ή άρχοντα ούτε χαμηλή θέση αξιωματούχου με ειδικά καθήκοντα. Εντούτοις ανέλαβες μόνος σου να ρυθμίζεις μουσικές εκδηλώσεις και τελετές και τις σωστές σχέσεις των ανθρώπων επιδιώκοντας ‘να αναμορφώσεις τον λαό’. Μήπως πολυπραγμονείς ξεφεύγοντας από τη δικαιοδοσία σου;”
Μα ο γέροντας είχε και άλλα να πει – στη συνέχεια…