Φιλ183: Παρακμή (4)

1. Γυρίζουμε στα δικά μας. Κοιτώ τρία άρθρα που διαπιστώνουν διαφθορά και παρακμή. Ξεκινώ με το τελευταίο άρθρο του κ. Θωμά Παπαλιάγκα στο ΒHMA 22/6/18 – «Η γοητεία του συγκεκριμένου: Αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση».

Ο κ. Θ. Παπαλιάγκας είναι δικηγόρος που πολιτεύεται ως επικεφαλής του μορφώματος «Δημοκρατική Ευθύνη». Δεν καταλαβαίνει πως και ο ίδιος ανήκει στη φάρα των πολιτικάντηδων που μιλούν και μιλούν χωρίς να λένε κάτι ουσιαστικό – και ας επισημαίνουν όλες τις κακοδαιμονίες και δυσλειτουργίες του σύγχρονου (μα παλαιολιθικού) ελληνικού κράτους.

Πάνω πάνω φιγουράρει η παρακμή και διαφθορά και οι τερατώδεις δυσλειτουργίες της κυβέρνησης και των δημόσιων υπηρεσιών. Και ο κ. Θ. Παπαλιάγκας νομίζει πως είναι ένας σύγχρονος Προμηθέας που θα σώσει το ελληνικό έθνος δίνοντάς του το φως της δικής του νοημοσύνης – μα παραγνωρίζοντας πόσοι άλλοι φωτισμένοι Νεοέλληνες νόμιζαν πως είχαν αυτό το φως, μόνο για να βυθίσουν τη χώρα σε βαθύτερο σκότος.

2. Βλέπετε, ο κ. Θ. Παπαλιάγκας αγνοεί τη μια κύρια και βασική ενέργεια που μόνη μπορεί να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές – Παιδεία.

Πολύ ορθά επισημαίνει πως ο μεγάλος υπαίτιος για τη δυστυχία των Ελλήνων είναι η Δημόσια Διοίκηση. Εδώ τις βρίσκει ο ερευνητής, και από δω ξεκινούν όλες σχεδόν οι κακοδαιμονίες μας.

Ναι, το σύστημα είναι αναξιοκρατικό με κομματισμό και νεποτισμό. Ναι, δεν υπάρχει αξιολόγηση κι έτσι ευημερούν η αμορφωσιά και η οκνηρία, έτσι που να ακολουθεί εξαπάτηση, λούφα και κακοτεχνία και κάκιστη εξυπηρέτηση των πολιτών σε όλους τους τομείς. Ναι, δεν υπάρχει σωστός συντονισμός υπουργείων και υποδιευθύνσεων, έτσι που διογκώνεται η γραφειοκρατία και το χάος.

Ο Θ. Παπαλιάγκας αναφέρει και άλλα – όπως η διαφθορά με τις μίζες κλπ.

Πολύ πολύ ορθά αυτά όλα. Μα που οφείλονται αυτά όλα τα ελαττώματα στις λειτουργίες του ευρύτερου Δημοσίου;

3. Σιγά σιγά το παλαιολιθικό μας Δημόσιο εκσυγχρονίζεται με μια καθυστέρηση περίπου 30 ετών, πίσω από τις προηγμένες και πιο πολιτισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Αναμφίβολα, κάποια ώρα, θα έχουμε τον απαραίτητο αυτοματισμό, τις ηλεκτρονικές συσκευές, τη διαδικτυακή διασύνδεση υπουργείων και διευθύνσεων κλπ κλπ.

Αλλά πρόκειται η τεχνική αυτή πρόοδος να βελτιώσει τη ζωή των δύσμοιρων πολιτών; Θα μπορέσει κάποιος φωτισμένος ηγέτης, ανώτερος (αν υπάρχει) του κ. Θ. Παπαλιάγκα, να εισάγει αυτές όλες τις τεχνογνωσίες και τεχνολογίες έτσι που να κάνουμε το άλμα της προόδου το οποίο θα μας προαγάγει στον πολιτισμό; Πού βρίσκεται αυτή η αισιόδοξη πίστη;

4. Ο αληθινός, ο συνετός πολιτικός θα αναρωτηθεί – «Πού οφείλονται αυτά τα κακώς κείμενα που μας βασανίζουν ανελέητα;»

Εργαλεία, κτίρια, μηχανήματα, οχήματα – όλα φθείρονται, σκεβρώνουν, σκουριάζουν ή παύουν να έχουν χρησιμότητα και αντικαθίστανται.

Μα πίσω από αυτά είναι το ανθρώπινο μάτι, το ανθρώπινο χέρι και φυσικά ο ανθρώπινος νους που τα σχεδίασε και ξέρει πώς να τα χρησιμοποιεί – ή δεν ξέρει ή τα χρησιμοποιεί πλημμελώς.

Έχουμε υπηρεσίες, οργανισμούς και θεσμούς πολλών ειδών. Μα όλοι αυτοί αποτελούνται από ανθρώπους. Δεν υπάρχουν ξέχωρα από τους ανθρώπους και λειτουργούν μόνο έτσι όπως εργάζονται οι άνθρωποι – καλά και αποτελεσματικά ή όχι.

Ο χειριστής του οχήματος ή του υπολογιστή μπορεί να μην ενδιαφέρεται να διεκπεραιώσει όσο το δυνατόν καλύτερα την εργασία. Δεν φταίει το όχημα ή ο υπολογιστής. Το όχημα και ο υπολογιστής μπορεί να έχουν πάθει βλάβη. Υπεύθυνος είναι πάλι ο χειριστής να τα διορθώσει ή να τα αντικαταστήσει.

Οι θεσμοί, οι οργανισμοί, οι υπηρεσίες δεν λειτουργούν δίχως τους ανθρώπους. Αν οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται και δεν εργάζονται καλά, τότε οι θεσμοί κλπ. δεν θα λειτουργούν καλά.

Μπορεί το Δημόσιο να χρειάζεται πολλές μεταρρυθμίσεις. Αυτό είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες. Μα αν δεν διορθωθούν οι άνθρωποι που το απαρτίζουν, οι μεταρρυθμίσεις θα είναι μάταιες και δεν θα αποφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Σε κάθε δραστηριότητα και υπηρεσία, οι άνθρωποι προσφέρουν και παίρνουν. Η διαφθορά και η παρακμή απλώνονται και διαβρώνουν τον κοινωνικό ιστό, καθώς οι άνθρωποι θέλουν να παίρνουν όσο το δυνατό περισσότερα για πάρτη τους και να δίνουν όσο το δυνατό λιγότερα.

Η βελτίωση θα έλθει μόνο όταν οι άνθρωποι εκπαιδευτούν έτσι που να προσφέρουν και να παίρνουν το πρέπον.