Ο Rāma και ο Kṛṣṇa (= Krishna) είναι θεϊκές ενσαρκώσεις – του Viṣṇu (= Vishnu), άποψη του θεού Ήλιου που με το φως του απλώνεται και είναι διάχυτος παντού – μα είναι γνωστός σ’ ένα μύθο να καλύπτει το σύμπαν σε τρεις δρασκελιές. Έχει και άλλες ενσωματώσεις στον υλικό κόσμο μας.
1. (α) Ο Ράμα είναι ο ήρωας του επικού Rāmāyaṇa (και μερικών άλλων κειμένων) και επονομάζεται maryada puruṣottama, το ιδανικό πρότυπο ανδρός, ή ādipuruṣa “ο πρώτος ανώτερος άνδρας”. Ανήκει στην ηλιακή βασιλική δυναστεία και η ζωή του παρέχει παραδείγματα συμπεριφοράς για κάθε περίσταση – ως γιος, διάδοχος, αδερφός, σύζυγος, πολεμιστής, επισκέπτης και φιλοξενούμενος, φιλόξενος οικοδεσπότης, ηγέτης κ.λπ.
(β) Αποδέχεται την εξορία που του επιβάλλει ο πατέρας του την ημέρα που θα έπαιρνε τον θρόνο, δίχως διαμαρτυρία. Στη ζούγκλα φροντίζει τη σύζυγό του Σιτά και τον μικρό αδελφό του Λάξμανα (πολεμιστής και αυτός). Τη Σιτά την απαγάγει ένας μεγαλοδύναμος δαίμονας, ο Ράβανα με τα δέκα κεφάλια (συμβολίζει τον κοινό άνθρωπο που γίνεται σκλάβος αισθητήριων επιθυμιών, των 5 αισθήσεων γνώσης και των 5 λειτουργιών δράσης και θέλει γαλήνη την οποία συμβολίζει η Σιτά). Ο Ράμα δέχεται τη βοήθεια πιθήκων και άλλων δασόβιων και τελικά σκοτώνει τον Ράβανα, καταστρέφει το βασίλειο του και παίρνει πίσω την αγαπημένη του Σιτά.
(γ) Ο ποιητής του δίνει μερικά ελαττώματα, όπως τα επισημαίνουν πολλοί κριτικοί – όπως πχ. η δυσπιστία του ως προς την πίστη και αγνότητα της Σιτά. Μα αυτές οι αδυναμίες κάνουν τον ήρωα πιο ανθρώπινο, αφού, εκτός από λιγοστούς Αγίους, κανένας άνθρωπος δεν είναι ολότελα δίχως κάποια αδυναμία.
2. (α) Ο Κρίσνα είναι ένας από τους ήρωες του επικού Mahābhārata (= 8 φορές όσο η Ιλιάδα και η Οδύσσεια μαζί). Βασιλιάς των Yadava, έλαβε μέρος στον εμφύλιο μεταξύ των ξαδέλφων Pāṇḍava (Arjuna και 4 αδέρφια) και Kaurava (Duryodhana κ.λπ.). Ανήκε στην σεληνιακή βασιλική δυναστεία. Όταν οι Kaurava δεν δέχτηκαν τις προτάσεις του για συμφιλίωση, δεν ήθελε να πολεμήσει ενεργά μα έγινε αμαξηλάτης του Άρτζουνα.
(β) Ο μεγαλύτερος αδερφός των Pāṇḍava έχασε το βασίλειο στα ζάρια και οι Kaurava θα το κρατούσαν για 13 χρόνια. Μα όταν αυτά πέρασαν, ενώ οι Πάνταβες ζούσαν σε μια πόλη στο δάσος, αρνήθηκαν να το επιστρέψουν. Έτσι ακολούθησε η πολεμική σύγκρουση. Στο τέλος νίκησαν οι Πάνταβες.
(γ) Ο Σρι Κρίσνα είναι γνωστός ως upadeśa puruṣottama – ο ανώτερος άνθρωπος δάσκαλος. Την παραμονή της έναρξης της μάχης οδήγησε το άρμα στο μέσο του πεδίου Kuru, ανάμεσα στις δυο παρατάξεις και δίδαξε στον Άρτζουνα τον Γιόγκα της Γνώσης και Δράσης στο κείμενο που έχει γίνει γνωστό ως Bhagavad Gītā. ‘Το άσμα του Μεγαλόχαρου’. Υπάρχει ακόμα ένα ιερό κείμενο με τη (μυθική) βιογραφία του, το Shrīmad Bhāgavatam (Purāṇam).
(δ) Δεν πολέμησε, μα η παρουσία του και μόνο στη μεριά των Πάνταβα. βοήθησε ποικιλότροπα. Δεν πίεσε ή επέκρινε τον Άρτζουνα ή άλλους να δεχθούν τις συμβουλές του μα τους έπειθε με την ανώτερη γνώση και λογική του.
Ο dharma (= φυσικός νόμος, δικαιοσύνη) είναι απαράβλεπτο καθήκον για όλους!
