Το πλήρες όνομά του είναι Abū Yazīd (Tayfūr bin Īsā bin Surūshān al-Bīstāmī (ή al-Bastāmī), άνθισε τον 9ο αιώνα ΚΕ στην Περσία και πέθανε 875 ή 849 ΚΕ (Εγείρα 261 ή 234). Στη μεταγενέστερη παράδοση των Σούφι είναι γνωστός ως Sultān-ul-Arifīn “Βασιλιάς των Γνωστικών”.
Έζησε στη βόρεια κεντρική Περσία κι απόκτησε τη φήμη ως “μεθυσμένος” ή “εκστατικός” – που έγινε κλάδος μυστικισμού. Ήταν γνωστός για την τόλμη και το εύρος του μυστικισμού του καθώς στις εκστατικές εκφράσεις του έλεγε πως ανέβηκε τους 7 ουρανούς (που αντανακλά την άνοδο που αποδόθηκε στον Προφήτη Μωάμεθ). Ήταν από τους πρώτους που αναφέρθηκε στην κατάσταση fanā, δηλ. το σβήσιμο ή θάνατο στη μυστική ένωση με τον Αλλάχ (στον 7ο ανώτατο ουρανό).
Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά για τη ζωή του. Ο παππούς του ήταν ο Surūshān, ένας Ζωροάστρης με τρεις γιους – Adam, Īsā και Ali και όλοι έγιναν ασκητές. Ο Yazid ήταν γιος του Īsā, ο οποίος επίσης έγινε ασκητής και περιπατητής μα και ηγετικός δάσκαλος που συμβούλευε όχι πολύ ασκητισμό έχοντας μάθει από τον δικό του δάσκαλο για την πνευματική γνώση που οδηγεί με πρακτική στην ένωση με τον Θεό. Η πρακτική ήταν ευσέβεια, πειθαρχία με υποταγή και πίστη.
Άφησε ελάχιστα γραπτά, όσα διασώθηκαν από άλλους. Αλλά η επίδρασή του στους μεταγενέστερους ήταν μεγάλη.
Λέγεται πως πρέσβευε την απάρνηση του “εγώ” (zuhd) και παρότρυνε τους μαθητές/οπαδούς του (murid) να εμπιστεύονται τη ζωή τους στα χέρια του Αλλάχ και να επιδιώκουν την αγνή tawhid “ενότητα του Θεού”. Τέσσερεις πρακτικές αποτελούσαν τη βάση της πειθαρχίας:
Να μιλάμε την αλήθεια.
Να κρατάμε την καρδιά ελεύθερη από μίσος.
Ν’ αποφεύγουμε απαγορευμένη τροφή (χοιρινό κλπ.).
Ν’ αποφεύγουμε μεγάλες ή παράλογες καινοτομίες.
“Γνώρισα τον Αλλάχ μέσω του Αλλάχ και γνώρισα το άλλο που δεν είναι ο Αλλάχ με το φως του Αλλάχ” είπε. “Ο Αλλάχ χάρισε στους υπηρέτες του εύνοιες για να πάνε στην ενότητά Του, μα αυτοί σαγηνεύονται από τις εύνοιες και απομακρύνονται!”
Είπε επίσης: “Υπάρχουν μερικοί οπαδοί του Αλλάχ που αν στον Παράδεισο Εκείνος είναι καλυμμένος και δεν τον βλέπουν, θα τον εκλιπαρήσουν να τους βγάλει από τον Παράδεισο, ακριβώς όπως όσοι βρίσκονται στο άλλο μέρος, εκείνο της Φωτιάς, παρακαλούν να βγουν από την Κόλαση.”
Έπεται συνέχεια….
