1. Παρότι μαθηματικά (και γεωμετρία ή στερεομετρία) ασχολήθηκαν και ασχολούνται με τις διαστάσεις του κόσμου και ειδικότερα την τέταρτη, τα μαθηματικά δεν μπορούν να διερευνήσουν το θέμα των συντεταγμένων, του χώρου και του χρόνου, για καταφανέστατους λόγους.
Αν το δ1 είναι μια γραμμή, το δ2 ένα τετράγωνο, το δ3 ένας κύβος και το δ4 ένα τετραδιάστατο σώμα, τι θα ήταν δ100 ή δ1000; Είναι πιθανό να υπάρχουν 1000 ή έστω 100 συντεταγμένες;
Μετά, αν το δ αντιπροσωπεύει ένα μήκος 10, το δ2 μπορεί κάλλιστα να είναι μόνο ένα μήκος 100 και όχι ένα τετράγωνο με 4 πλευρές των 10!
Η τέταρτη συντεταγμένη είναι ζήτημα ψυχολογικό και φιλοσοφικό.
2. Η ανάπτυξη ενός σπόρου σε φυτό ή δέντρο, έγραψα στο προηγούμενο άρθρο, είναι μια έκφραση της τέταρτης συντεταγμένης στον οικείο μας τρισδιάστατο κόσμο.
Η τέταρτη συντεταγμένη πρέπει να είναι η κίνηση ενός τρισδιάστατου σώματος μακριά από τον εαυτό του σε μια κατεύθυνση άλλη από τις τρεις συντεταγμένες. Και αυτό το κάνει κάθε σπόρος που φυτρώνει. (Το κάνει επίσης μια μεταλλική μπίλια που θερμαίνεται και διαστέλλεται.)
Η γραμμή χάνεται στο εμβαδόν της επιφάνειας. Η επιφάνεια χάνεται στη μάζα του στερεού. Ο σπόρος χάνεται στον οργανισμό του φυτού.
Ένα σημείο σηματοδοτεί το τέλος της γραμμής. Μια γραμμή το όριο μιας επιφάνειας. Μια επιφάνεια το άκρο ενός στερεού. Ο καρπός σηματοδοτεί την ωρίμανση του φυτού.
Τρισδιάστατα σώματα είναι ουσιαστικά τομές τετραδιάστατων όντων. Κι ένα πεύκο σε μια δεδομένη στιγμή είναι η τομή ενός όντος που ξεκίνησε ως μικρό κουκουνάρι και αναπτύχθηκε σε δέντρο. Το φεγγάρι είναι μια τομή ενός τετραδιάστατου πλάσματος που περιζώνει τη γη.
Αυτές οι σκέψεις οδηγούν σε νέες κατευθύνσεις, νέες επισημάνσεις.
3. Μπορεί τρισδιάστατα πράγματα που στον κόσμο μας φαίνονται χωριστά και ασύνδετα να είναι τομές μερών (ή μελών) ενός τετραδιάστατου για μας ασύλληπτου σώματος. Είναι όπως όταν τα δάκτυλα στην ανοικτή φούχτα μας κυρτώνουν και ακουμπούν σε μια επιφάνεια όπου αφήνουν ως αχνάρια 5 κύκλους διαφορετικών μεγεθών – που επίπεδα όντα δεν μπορούν να δουν ως μέρη ενός πράγματος. Ή φανταστείτε ένα πεύκο κι ένα οριζόντιο επίπεδο παράλληλο με τη γη, να το τέμνει ψηλά εκεί που φουντώνουν πολλά κλαδιά: πολλές τομές θα φαίνονται χωριστές και ασύνδετες.
Ο τετραδιάστατος κόσμος είναι ο ίδιος που χωρίζει διάφορα στερεά στον κόσμο μας (δηλ. ο κοινός χώρος) μα συγχρόνως τα συνδέει σε κάποιο για μας άγνωστο ενιαίο ον. Το ίδιο κάνει μια επιφάνεια χωρίζοντας πολλές γραμμές και συγχρόνως ενώνοντας άλλες σε ένα σύνολο – όπως και το στερεό χωρίζει και συγχρόνως ενώνει επιφάνειες.
Ένα δάσος μπορεί να είναι ένα ενιαίο σώμα στην τέταρτη διάσταση. Ομοίως μια πολυμελής οικογένεια.
4. Η ανάπτυξη του σπόρου σε φυτό και η διαστολή της θερμαινόμενης μπίλιας συνεπάγονται χρόνο. Κάθε κίνηση στον χώρο συνοδεύεται από αυτό που αποκαλούμε κίνηση ή πάροδο του χρόνου. Ακόμα και κάτι που δεν φαίνεται να κινείται στον χώρο (ένας βράχος, νερό σε λίμνη, παρατημένο παλιό αμάξι) κινείται στον χρόνο καθώς τα στοιχεία εγκλωβισμένα στο σώμα του φεύγουν για να σμίξουν με τα συμπαντικά.
Ο χρόνος είναι ο χώρος που χωρίζει γεγονότα με τη σειρά της διαδοχής τους μα επίσης τα συνδέει σε διαφορετικά σύνολα – που συχνά για μας είναι ακατανόητα, άγνωστα, όπως ίσως ένα δάσος ή μια οικογένεια. Είναι η τέταρτη διάσταση.
Ο ‘χρόνος’ συμπεριλαμβάνει τώρα δυο έννοιες: έναν ορισμένο χώρο (=τέταρτη συντεταγμένη) και την κίνηση πάνω σε κείνο τον χώρο
Η κίνηση μάλλον δεν υπάρχει στην πραγματικότητα μα σε μας φαίνεται να γίνεται διότι δεν βλέπουμε τον χρόνο ως χώρο.
Τι βλέπουμε; Στη συνηθισμένη μας κατάσταση (ονειρικής) αφύπνισης βλέπουμε διαδοχικές τομές των πραγμάτων σε διαδοχικές στιγμές που είναι η σχισμή του παροδικού παρόντος. (Αυτό το θέμα το κοιτάξαμε λεπτομερώς στα άρθρα “Πώς γνωρίζουμε τον κόσμο” 56. Φιλοσοφία: Πώς γνωρίζουμε τον κόσμο; , 57. Φιλοσοφία: Πώς γνωρίζουμε τον κόσμο; (Β’), 58. Φιλοσοφία: Πώς γνωρίζουμε τον κόσμο; (Γ’)).
5. Από αυτή την άποψη, κάθε στιγμή το μέλλον είναι προκαθορισμένο και υπάρχει. Αλλά κάθε στιγμή ανα-προκαθορίζεται συνεχώς ανάλογα με τα ταικτενόμενα στο δεδομένο παρόν καθώς εισέρχεται ένας νέος παλμός συνειδήσεως και βούλησης.
Στη Βεδική Παράδοση και ορισμένες διατυπώσεις εσωτερικής διδασκαλίας υπάρχει το Αιώνιο Παρόν όπου τα πάντα συνυπάρχουν σε όλες τις δυνατότητες και εκδοχές τους. Αυτή είναι η Αιωνιότητα και ο χρόνος είναι μια ακόμη συντεταγμένη, η τέταρτη όπως οι άλλες τρεις.
Υπάρχουν δύο ακόμα, δίνοντας ένα σύνολο έξι διαστάσεων. Αυτές συμβολίζονται από το εξάκτινο αστέρι του Δαυίδ (ή Σολωμόντα), όπου ένα ισόπλευρο τρίγωνο υπερεπιβάλλεται με τη μια γωνία προς τα κάτω πάνω σε άλλο ισόπλευρο τρίγωνο με βάση της δυο γωνίες.
Στη Βεδική Παράδοση, πάλι, υπάρχει η ιδέα του ‘εκτεταμένου σώματος’ linga ṡarīra: αυτό είναι το ‘λεπτό σώμα’ του ανθρώπου που αλλάζει συνεχώς μα παραμένει ίδιο όχι μόνο από τη γέννηση ως το θάνατο, αλλά και από μια ενσωμάτωση σε άλλη.
Αν το επίπεδο της Συνείδησής μας ήταν ανώτερο, η δύναμη αντίληψής μας επίσης θα ήταν ανώτερη και θα βλέπαμε τότε πέρα από τη στενή σχισμή της στιγμής, όχι τομές πλέον της πραγματικότητας, μα παρελθόν και μέλλον μαζί στο παρόν.
