Φιλ10: Πολιτισμός και βαρβαρότητα (Γ’)

Φιλ10: Πολιτισμός και βαρβαρότητα (Γ’)

- in Φιλοσοφία
0

1. Ούτε ο πολιτισμός ούτε η βαρβαρότητα είναι αφηρημένες έννοιες ή γενικεύσεις. Παντού και πάντα είναι συγκεκριμένοι άνθρωποι, συγκεκριμένες ομάδες, που εκδηλώνουν ιδιότητες και τάσεις στις οποίες δίνουμε αυτές τις ονομασίες.

Όπως η άγνοια στηρίζεται πάνω στη γνώση, έτσι και η βαρβαρότητα αναπτύσσεται και στηρίζεται πάνω στον πολιτισμό. Η άγνοια λειτουργεί ξεχωριστά από και ενάντια στη γνώση. Επιλέγουμε να αγνοούμε πολλά, διότι δεν έχουμε αρκετό χρόνο για να τα γνωρίσουμε, όμως επιλέγουμε για πολλούς και ποικίλους λόγους να αγνοούμε και πρόσωπα και πράγματα που γνωρίζουμε πολύ καλά. Η άγνοια είναι αρνητικό αποκύημα της γνώσης.

Έτσι γίνεται και με τη βαρβαρότητα. Είναι αρνητικό αποκύημα του πολιτισμού και χρησιμοποιεί τις απόψεις του για δικό της όφελος. Αλλά συχνά κι ένας πολιτισμός χρησιμοποιεί στα πρώτα στάδια του βάρβαρες μορφές για να αναπτυχθεί, να εδραιωθεί, να εξαπλωθεί στον εξωτερικό κύκλο της σύγχυσης.

Για να αναπτυχθεί, κάθε πολιτισμός χρειάζεται ασφάλεια. Για να έχει αυτή την ασφάλεια, θα χρησιμοποιήσει μορφές αστυνομίας και στρατού.

Κάποια στιγμή αυτές οι κατασταλτικές δυνάμεις ξεχνάνε τον αρχικό λόγο ύπαρξής τους, το αληθινό λειτούργημά τους και αρχίζουν να φροντίζουν για το δικό τους συμφέρον, την επικράτηση και διαιώνισή τους και σε έντονο βαθμό εργάζονται κόντρα στον πολιτισμό που τις ανέθρεψε.

Η καταπίεση, εγκληματικότητα, βία, εμφανίζονται πιο έντονα και απλώνονται.

2. Ο πολιτισμός πάντα καθορίζει τη γραμμή που τον χωρίζει από την βαρβαρότητα και τις εκδηλώσεις της, που είναι η γνωστή γκάμα εγκλημάτων. Αλλά με την ανάπτυξη της βαρβαρότητας το διαχωριστικό όριο μετακινείται ή θολώνει  και τώρα πολλοί «νόμοι» που προσδιορίζουν εγκλήματα ή ενθαρρύνουν δραστηριότητες είναι προϊόντα της ίδιας της βαρβαρότητας.

Πολλοί απαγορευτικοί νόμοι καθορίζουν ως έγκλημα πράξεις που δεν εμπεριέχουν βία ή κακό ή καταστροφή άλλων. Π.χ. το να περνάς με κόκκινο φανάρι, ενώ βλέπεις πως δεν υπάρχει κυκλοφορία εκείνη την ώρα ή το να ανοίγεις το καθόλα νόμιμο κατάστημά σου πέραν των «νόμιμων» ωρών.

Αντίθετα πολλές επιτρεπόμενες δραστηριότητες είναι ουσιαστικά εγκληματικές, καθώς έμμεσα και ύπουλα βλάπτουν άλλους. Π.χ. η πλήρης ιδιωτικοποίηση των εδαφών που δίνει πελώρια πλεονεκτήματα σε ορισμένους και μεγάλα μειονεκτήματα στους στερημένους, ή ο τζόγος με τα διάφορα παράγωγα στο Χρηματιστήριο, που υπονομεύει την ενδυνάμωση των έντιμων εισηγμένων επιχειρήσεων.

Αναγνωρίζονται σήμερα να υπάρχουν εγκληματίες, εγκληματικές πράξεις, εγκληματικά επαγγέλματα κι εγκληματικές ομάδες ανθρώπων. Αλλά δεν υπάρχει επίσημα και θεσμικά αναγνωρισμένη «εγκληματική κυβέρνηση (και χώρα)». Συνεπώς τα μεγαλύτερα εγκλήματα, δηλαδή εγκληματικά νομοθετήματα και δρώμενα των εγκληματικών κυβερνήσεων (λαμπρό παράδειγμα η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα), διαφεύγουν και μένουν ατιμώρητα. Στην πραγματικότητα όλες οι σύγχρονες κυβερνήσεις είναι εγκληματικές: αρκεί και μόνο πως δεν τηρούν τις προεκλογικές εξαγγελίες με τις οποίες ξεγελάνε τον κόσμο και τις ψηφίζει.

3. Η απουσία ενός αντικειμενικού και μόνιμου ορισμού της εγκληματικότητας και η σχεδόν πλήρης ατιμωρησία των εγκληματικών κυβερνήσεων, δείχνουν ακριβώς την επικράτηση της βαρβαρότητας στον Δυτικό πολιτισμό. Υπάρχουν κι άλλα σαφή γνωρίσματα: η δίψα για γρήγορο κέρδος, συχνά παράνομο˙ το κυνήγι εύκολου και ανεύθυνου (συχνά ανώμαλου) αισθησιασμού˙ η εδραίωση τυχερών παιχνιδιών και τζόγου˙ ανόητη διασκέδαση, ανόητα σπορ και επιδίωξη για ρεκόρ σε πάμπολλα άχρηστα αθλήματα κλπ κλπ.

Το βομβαρδιστικό αεροπλάνο, το αεροπλανοφόρο, τα τανκς και οι πύραυλοι δεν είναι παρά σύγχρονες μορφές βίας και καταστροφής του ξύλινου ροπάλου, του λίθινου τσεκουριού και του απλού τόξου των παλαιολιθικών «πρωτόγονων».

Η γνωστή ιστορία που διδάσκεται στα σχολεία και πανεπιστήμια είναι η ιστορία του εγκλήματος, τα ποικίλα ξετυλίγματα της βαρβαρότητας.

Τι γύρευε ο Αιγύπτιος Ραμσής στη Μεσοποταμία;

Τι γύρευε ο Πέρσης Ξέρξης στην Ελλάδα;

Τι γύρευε ο Έλληνας Μεγαλέξανδρος στη Βακτριανή;

Τι γύρευε ο Ιούλιος Καίσαρ στην Αίγυπτο και στη Βρετανία;

Ναι, όλοι αυτοί όπως και οι μάζες των Κελτών, των Σλάβων, των Ούνων ή των Σελτζούκων Τούρκων, έγραψαν ιστορία: την έγραψαν με αίμα, δια πυρός και σιδήρου και άφησαν μόνο συντρίμμια και λίγα σκόρπια ονόματα (Αλεξάνδρεια, Λονδίνο…) ως αναμνήσεις για τη σύγχρονη εποχή.

4. Οι δύο τάσεις συνυπάρχουν για μεγάλες περιόδους.

Σε αντίθεση με τη βαρβαρότητα και την καταστροφική εγκληματικότητά της (βλ. τους Ταλιμπάν και τους Τζιχαντιστές να καταστρέφουν τα μνημεία των αρχαίων πολιτισμών που άνθησαν στις χώρες τους), ο πολιτισμός προσαρτεί και μεταρρυθμίζει τις υπάρχουσες μορφές καλλιέργειας δημιουργώντας θρησκεία, επιστήμη, τέχνη και φιλοσοφία.

Αυτή  είναι η αληθινή ιστορία της Ανθρωπότητας: η είσοδος νέου ισχυρού παλμού συνειδήσεως στο βάλτωμα των βαρβάρων και η έγερση λατρείας και νόμου, έρευνας στο φυσικό περιβάλλον και τεχνολογίας, μεγάλων έργων στην ποίηση, στη μουσική, στη ζωγραφική και άλλες τέχνες και νέους τρόπους στόχασης για τον εαυτό και τον κόσμο μας.

Για κάποιο λίγο διάστημα ο πολιτισμός επικρατεί και οι ενέργειές του εκδηλώνονται στον συγκεκριμένο τόπο και χρόνο με αξιοζήλευτα έργα. Για κάποιο διάστημα η ενέργεια του πολιτισμού και η τάση της βαρβαρότητας συμβαδίζουν, μα σύντομα η βαρβαρότητα υπερισχύει, καταλαμβάνει τις μορφές πολιτισμού και τις χρησιμοποιεί τώρα για τους δικούς της σκοπούς.

Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε σήμερα (Δεκέμβριος 2015) με ημι-βάρβαρους λαούς κι εγκληματικές  κυβερνήσεις.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *