1. Αυτή η αμερικάνικη ταινία (1993) είναι μια από τις καλύτερες στην Ιστορία.
Δεν βλέπεται άνετα διότι το θέμα της σε πολλές σκηνές έχει μεγάλη και παράλογη βία – τη βία των ναζιστών στον εξευτελισμό, την καταπίεση, τον βασανισμό και την ανελέητη εξόντωση των Εβραίων.
Μα τελικά το κύριο θέμα είναι η μεταμόρφωση και ηθική ωρίμανση ενός ανθρώπου, του Όσκαρ Σίντλερ, που αντιλήφθηκε την παράνοια της ναζιστικής φυλετικής “κάθαρσης” και κατόρθωσε να σώσει πάνω από 1.200 Εβραίους (κυρίως στην Πολωνία) δίνοντάς τους δουλειά στο εργοστάσιό του. Ξεκίνησε κι αυτός τη δράση του (1908-1974) ως μέλος του κόμματος των Ναζί και μάλιστα στη Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών (Abwehr) και αυτές οι διασυνδέσεις βοήθησαν αργότερα στην προστασία των δικών του Εβραίων, εργαζόμενων στα δικά του εργοστάσια που παρήγαγαν σκεύη εμαγιέ για τον γερμανικό στρατό. Ήταν φιλοχρήματος, γλεντζές και μπεκρής και απάτησε τη γυναίκα του Έμιλι αρκετές φορές, μα βαθμιαία μεταμορφώθηκε. Η Έμιλι τον βοήθησε με τους Εβραίους, μα δεν πρωταγωνιστεί στην ταινία.
2. Η ταινία είναι παραγωγή του S. Spielberg, ο οποίος, ως Εβραίος, παίρνει το θέμα του Ολοκαυτώματος πολύ σοβαρά. Το σενάριο του S. Zaillian είναι βασισμένο στο βιβλίο (νουβέλα-βιογραφία) του Αυστραλού Th. Keneally Schindler’s Ark (1982).
Η σκηνοθεσία είναι εξαιρετική αποδίδοντας πιστά τόσο την κοσμική ζωή στο ναζιστικό καθεστώς στα χρόνια της ανόδου και των πολεμικών νικών όσο και τη θλιβερή ζωή των Εβραίων. Ιδίως των Εβραίων στο στρατόπεδο του Plaszow στην Πολωνία. Εκεί διοικητής ήταν ο διαβόητος Amon Göth, ένας διεστραμμένος σαδιστής, τον οποίο υποδύεται άριστα ο Ralph Fiennes, αφήνοντας κάπου κάπου να εκδηλωθεί στιγμιαία μια λάμψη ανθρώπινης καλοσύνης για να σβήσει πάλι στη σκληρότητα του ψυχοπαθή. Και τον βλέπεις να πυροβολεί Εβραίους αιχμαλώτους σαν να παίζει. Τον βλέπεις επίσης να ελκύεται από την Εβραιοπούλα υπηρέτριά του και να διχάζεται.
Εξαιρετικός και ο Liam Neeson στον κύριο ρόλο, προτάθηκε για Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού (όπως ο Fiennes για δεύτερο ρόλο), μα δεν κέρδισε.
Εξαιρετικός και ο Ben Kingsley στον ρόλο του Εβραίου λογιστή του Σίντλερ – και ταυτόχρονα η φωνή της συνειδήσεώς του που τον οδηγεί στο καλό.
3. Η ταινία γυρίστηκε μαυρόασπρη ίσως για να εκδηλώσει την αντίθεση καλού (Σίντλερ) και κακού (Γκοθ) – εκτός από το κοριτσάκι με το κόκκινο πανωφόρι σε μια μαυρόασπρη σκηνή στο γκέτο της Κρακοβίας.
Κέρδισε τα Όσκαρ καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας, καλύτερου σεναρίου, δεύτερου ρόλου (Ralph Fiennes), μουσικής του John Williams και κινηματογραφίας του J. Kaminski.
Η ταινία κόστισε 22 εκατ. δολάρια μα εισέπραξε παγκοσμίως 322 εκατ.!
