Σεραφείμ Κωνσταντινίδης
Η παρομοίωση ήταν από εκείνες που «έγραψαν». Αναφερόμενος στην επιμήκυνση της διάρκειας του δημοσίου χρέους που επιδίωκε το 2012 η κυβέρνηση, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας δήλωνε: «Η επιμήκυνση είναι ουσιαστικά ένα μακρύτερο σχοινί για να κρεμαστούμε». Παραπλανητικό αλλά χαριτωμένο.
Μετά μάθαμε πολλά και τον Ιούνιο του 2018, ο πρωθυπουργός, πλέον, Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε στο Ζάππειο φορώντας κόκκινη γραβάτα επειδή πέτυχε 10ετή επιμήκυνση για το 1/3 του δημοσίου χρέους. Ούτε αυτό είναι κακό. Μπορεί να είναι γελοίο, αλλά δεν ενοχλεί εφόσον η πολιτική που ασκείται, συνεπάγεται μεν θυσίες για τον πληθυσμό αλλά το κράτος δεν δανείζεται, το δημόσιο χρέος μειώνεται έστω αργά, προκειμένου να γίνει βιώσιμο και να μπορεί να χρηματοδοτείται κανονικά, δηλαδή με δανεισμό από τις αγορές. Να φύγει επιτέλους ο βραχνάς που επιβαρύνει ολόκληρη την οικονομία, καθώς δυσκολεύει τη χρηματοδότηση και των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Είναι από τους παράγοντες που περιορίζουν την ανάπτυξη.
Αυτά πιστεύουν οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» κατά τον Λένιν, που έχουν την εντύπωση, έγινε ό,τι έγινε, αλλά τώρα που «φορέσαμε γραβάτα» τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η ανάπτυξη έρχεται.
Κρίμα που αναγκάζομαι να τους απογοητεύσω, αλλά η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια το δημόσιο χρέος αυξάνεται. Το 2015, όταν οι ψηφοφόροι αποφάσισαν να σωθούν από το μνημόνιο (!) το δημόσιο χρέος της χώρας ήταν 321 δισ. ευρώ, ο κρατικός προϋπολογισμός αναγράφει ότι εφέτος το χρέος είναι 357,2 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 11,2% την περίοδο αυτή, ενώ το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ ξεπέρασε το 180% του ΑΕΠ και είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ακολουθούν η Ιταλία με 133,1% και η Πορτογαλία με 124,9% του ΑΕΠ.
Με ποιο τρόπο αυξάνεται το δημόσιο χρέος αφού είμαστε εκτός αγορών; Τα «ψιλά γράμματα» του προϋπολογισμού φωτίζουν το μυστήριο. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού Δημοσίου το 2018 καλύφθηκαν με δάνεια συνολικού ύψους 21,7 δισ. ευρώ που εκταμιεύτηκαν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), επταετές ομόλογο 3 δισ. ευρώ (αυτό που «βγήκαμε» στις αγορές) αλλά και αναχρηματοδότηση βραχυχρόνιου χρέους. Το τελευταίο είναι η δυνατότητα που έχει η κυβέρνηση να εκδίδει έντοκα γραμμάτια τρίμηνης, εξάμηνης και ετήσιας διάρκειας για τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς και αγοράζουν οι ελληνικές κυρίως τράπεζες. Το επιτρεπόμενο ύψος της χρηματοδότησης αυτής είναι 15 δισ. ευρώ. Επίσης, το ελληνικό Δημόσιο έχει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται με ρέπος, καταθέσεις κρατικών οργανισμών μέχρι 15 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση εξαντλεί και τις δύο αυτές δυνατότητες και το δημόσιο χρέος αυξάνεται χωρίς αυτό να φαίνεται. Μια ακόμα ανομολόγητη αλχημεία…
Γιατί όμως το Δημόσιο δανείζεται από τον ESM, αφού έχουμε πλεόνασμα; Μα είναι το cash buffer, το «μαξιλάρι» που υποτίθεται δημιουργήθηκε από την «υπεραπόδοση» της οικονομίας, χάρη στο οποίο δεν χρειάζεται να βγούμε στις αγορές.
Υπάρχει όμως μια ευχάριστη πρόβλεψη στον προϋπολογισμό. Το 2019 το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα πέσει κάτω από το 170%. Βέβαια οι λογαριασμοί έγιναν με την εκτίμηση ότι η αύξηση του ΑΕΠ την ερχόμενη χρονιά θα είναι 2,5%, ενώ ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι θα είναι μικρότερη. Με χαμηλότερη ανάπτυξη, αλλάζουν τα νούμερα. Θα ξαναφορέσει γραβάτα.
Πηγή: Καθημερινή
