Θοδωρής Γεωργακόπουλος
Την προηγούμενη Παρασκευή, στο κλείσιμο του φετινού Thessaloniki Summit 2017, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω από κοντά μια ομιλία του πρωθυπουργού σε αμιγώς επιχειρηματικό/τεχνοκρατικό κοινό. Μερικά πράγματα τα βρήκα αξιοσημείωτα.
Στην ομιλία του, ας πούμε, ο πρωθυπουργός κατήγγειλε την κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, και πολύ καλά έκανε. Αλλά έφερε ως παράδειγμα τέτοιας τον ΟΑΣΘ, μια εταιρεία την οποία η κυβέρνηση κρατικοποίησε, τοποθετώντας μάλιστα επικεφαλής της τον πατέρα του (παρόντα στο συνέδριο) Νίκου Παππά. Ήταν μια πολύ ιδιαίτερη τοποθέτηση, σαν να υπονοοεί ότι το αντίθετο του “κρατικοδίαιτος” είναι το “κρατικός”. Βεβαίως, δεν είναι δύσκολο να φέρει ένας πολιτικός συγκεκριμένα παραδείγματα κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας. Είναι άπειρα. Κάποιος κακεντρεχής θα έλεγε πως κάτι τέτοιο δυσκολεύει μόνο σε μία περίπτωση: όταν θέλει να κάνει δουλίτσα, και δε μπορεί να στοχοοποιεί και να αποθαρρύνει τους αυριανούς (ή και σημερινούς) συνεργάτες. Ο ΟΑΣΘ είναι ένα βολικό θύμα, καθώς έχει κρατικοποιηθεί. Αλλά μπορεί να ήταν και υπόγεια υπενθύμιση του ότι γι’ αυτή την κυβέρνηση υπάρχει μόνο κρατικοδίαιτη ή κρατική επιχειρηματικότητα, τρίτος δρόμος για την ανάπτυξη δε νοείται. Ποιος ξέρει.
Αλλά αυτή ήταν η μόνο μία από τις αντιφάσεις.
Ως μέσο για να έρθει την ανάπτυξη ο πρωθυπουργός εξήγγειλε πάλι τη δημιουργία μιας νέας αναπτυξιακής επενδυτικής τράπεζας. “Αυτή είναι μια πάρα πολύ κακή ιδέα”, μου έλεγε ειδήμων (πιο ειδήμων δε γίνεται) συνδαιτημόνας, και μετά μου απαρίθμησε και τους λόγους. Τον κοιτούσα με ένα γλυκό οίκτο, σαν κάποιον που μου λέει τι καλός που είναι ο Νεντ Σταρκ σ’ αυτή τη σειρά, το Game of Thrones, το οποίο μόλις άρχισε να βλέπει. Φυσικά είναι μια πάρα πολύ κακή ιδέα από οικονομικής απόψεως. Το σημαντικότερο εργαλείο της κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας παραδοσιακά, όμως, είναι ακριβώς αυτό: Οι τράπεζες. Τράπεζες ελεγχόμενες από το κράτος που να μπορούν να δίνουν δάνεια και να κάνουν διευκολύνσεις σε φιλικά προσκείμενους επιχειρηματίες. Οι ελληνικές τράπεζες σήμερα δεν μπορούν να παίξουν αυτό το ρόλο καθώς δεν είναι υπό τον έλεγχο του κράτους. Ο πρωθυπουργός καταδίκαζε από το βήμα την κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα των θαλασσοδανείων (τα είπε έτσι) και λίγα λεπτά μετά εξήγγειλε τη δημιουργία μιας καινούριας τράπεζας, υπό κρατικό έλεγχο, που, όπως μου περιγράφηκε γλαφυρά, ο μόνος ρόλος που θα μπορούσε να έχει στο χρηματοπιστωτικό περιβάλλον της χώρας μας σήμερα θα ήταν ακριβώς αυτός: Να δίνει θαλασσοδάνεια και διευκολύνσεις.
Εκτός από αυτές τις προφανείς αντιφάσεις, ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε να απαριθμήσει όλα τα επιτεύγματα της κυβέρνησής του. Καθώς το κοινό ήταν επιχειρηματίες, δεν ανάφερε το σύμφωνο συμβίωσης, ας πούμε, αλλά ανάφερε όλα τα υπόλοιπα. Είμαι σίγουρος ότι μπορείτε να μαντέψετε ότι όλα τα έργα υποδομής στα οποία αναφέρθηκε ήταν έργα πληρωμένα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, υπογράμμισε ότι τα έργα “είχαν κολλήσει” με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, και με τη δικιά του ξεκόλλησαν. Δεν ανάφερε ότι είχαν κολλήσει επειδή επειδή ήταν συγχρηματοδοτούμενα και το κράτος χρώσταγε στους προμηθευτές τη δικιά του συνεισφορά, και ξεκόλλησαν επειδή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έσπευσε να καλύψει το 100% του κόστους σε συγκεκριμένα έργα με τη δική της πρωτοβουλία. Δεν ξέχασε να αναφέρει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που υλοποίησε ή (υποτίθεται ότι) υλοποιεί η κυβέρνησή του. Ξέχασε να αναφέρει ότι είναι όλες -μα όλες- μεταρρυθμίσεις επιβεβλημένες από την τρόικα και τα μνημόνια. Οπότε πρακτικά ο πρωθυπουργός καυχήθηκε για έργα που έχει πληρώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και μεταρρυθμίσεις που έχει επιβάλλει το μνημόνιο.
Πηγή: Καθημερινή
