Ψ129: Βάσανα και οδύνη

Ψ129: Βάσανα και οδύνη

- in Ψυχολογία
0

1. Η αγγλική suffering καλύπτει και τις εξωτερικές κακουχίες, αντίξοες συνθήκες, ατυχήματα και βάσανα μα και την ψυχική οδύνη, τον εσωτερικό αισθηματικό πόνο.

Αντίξοες συνθήκες και κακουχίες έρχονται σε όλους. Πολλοί άνθρωποι βασανίζονται και ταλαιπωρούνται στη ζωή τους, μερικοί περισσότερο από άλλους. Μερικοί, πολύ λίγοι συγκριτικά, μπορούν να αντιμετωπίζουν αντίξοες συνθήκες, κακουχίες και βάσανα δίχως μεγάλη αναστάτωση και οδύνη. Μα οι πιο πολλοί αφήνονται στα τρικυμίσματα του ψυχικού πόνου.

Οπότε η πραγματική αιτία της οδύνης ή θλίψης δεν οφείλεται στις εξωτερικές συνθήκες απώλειας, εναντίωσης, πίεσης ή στέρησης, αλλά σε μια εσωτερική αδυναμία του νου ή ψυχισμού μας. Διότι ένας μπορεί να αναστατωθεί επειδή έχασε τη γριά μητέρα του ή ένα πενηντάρικο και να κλαίει και να οδύρεται για μήνες, ενώ άλλος να μην αναστατώνεται από την απώλεια του παιδιού του ή μεγάλου μέρους της περιουσίας του σε μια θεομηνία και να επιδίδεται στη ζωή κανονικά πάλι, υπερβαίνοντας τη θλίψη και το σοκ πολύ σύντομα.

2. Η ανατροφή και η παιδεία συμβάλλουν στον σχηματισμό του χαρακτήρα μας και την ικανότητα να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες και κακουχίες. Ας εξετάσουμε μια σημαντική άποψη.

Όλοι ζούμε σε ένα κοινωνικό κύκλωμα ή σύνολο. Τα άτομα σε αυτό το συλλογικό σύστημα της κοινωνίας έρχονται και φεύγουν μα το σύστημα, το άμεσο κοινωνικό σύνολο παραμένει. Εμείς, τα άτομα, έχουμε ο καθένας και η καθεμιά, μια θεμελιακή σχέση με το σύνολο. Οι περισσότεροι έχουμε μια σχετικά θετική σχέση καθώς το αποδεχόμαστε και ζούμε και δρούμε μέσα στο πλαίσιο κανόνων που έχει εδραιωθεί μα αλλάζει κάθε τόσο σε μερικές λεπτομέρειες. Άλλοι έχουν σχετικά ή πολύ αρνητική σχέση και γίνονται κακοποιοί, αντισυστημικοί, αντικοινωνικοί, αναρχικοί, μηδενιστές, κλπ. Όμως, όταν οι αντισυστημικοί πληθύνουν πάρα πολύ κι επιδίδονται σε εγκλήματα, βλάπτουν άλλους πολίτες, τους θεσμούς και την κοινωνία γενικότερα.

Σήμερα οι αντισυστημικοί, οι μπαχαλάκηδες, οι κακοποιοί κάθε είδους πληθαίνουν, από τους μικρο-απατεώνες ως τους ναρκέμπορους, τους μαστροπούς και τους δολοφόνους.

Υπάρχουν αφορμές κι εναύσματα στις ίδιες τις κοινωνικές συνθήκες – με κακούς νόμους, κακούς κυβερνήτες, κακούς θεσμούς, αδικίες κλπ.

Μα υπάρχει και μια οικουμενική ηθική αρχή την οποία οι αντισυστημικοί αγνοούν!

3. Ας πάρουμε μια αναλογία που βοηθάει την κατανόηση.

Κανένας δεν μπορεί να ζήσει εύκολα και με άνεση ανεξάρτητος κι εντελώς μόνος του.

Είναι όπως τα κύτταρα στον σωματικό οργανισμό. Κανένα δεν βρίσκεται σε πλήρη ανεξαρτησία ή απομόνωση. Κάθε κύτταρο βρίσκεται οργανωμένο σε ένα μεγαλύτερο σύνολο, σε ένα σωματικό όργανο, καρδιά, νεφρό, πνεύμονα, στομάχι κλπ. Κάθε όργανο έχει συγκεκριμένη λειτουργία: το στομάχι π.χ. εκτελεί το δεύτερο μεγάλο στάδιο της πέψης καθώς, μετά τη μάσηση στο στόμα (πρώτο στάδιο), διαλύει πλήρως την τροφή με διάφορα ένζυμα έτσι που αυτή να περάσει μετά ευκολότερα στο κυκλοφορικό και να θρέψει τα κύτταρα στα άλλα όργανα του σώματος. Μα και το στομάχι εκτελεί επιτυχώς τη λειτουργία του επειδή τα κύτταρά του, το καθένα, εκτελούν το δικό τους λειτούργημα. Παίρνουν από το αίμα ό,τι χρειάζονται και δίνουν ό,τι χρειάζεται το όργανο του οποίου είναι συστατικά μέλη. Κι έτσι λειτουργούν συνεργαζόμενα αρμονικά.

Υπάρχουν όμως σε ορισμένες περιπτώσεις κύτταρα που παίρνουν και παίρνουν και παίρνουν χωρίς να δίνουν. Αυτά είναι τα διάφορα καρκινικά κύτταρα που καταστρέφουν το όργανο και προκαλούν ασθένεια, κάποτε θανατηφόρα για τον σύνολο οργανισμό. Ο άνθρωπος υποφέρει και πεθαίνει.

4. Για να έχει αρμονία, ισορροπία και υγεία ένας οργανισμός, πρέπει τα όργανα και τα κύτταρα των οργάνων να λειτουργούν φυσιολογικά με την αρχή δούναι-λαβείν.

Το ίδιο ισχύει και στην κοινωνία σε μια Πολιτεία. Η Ανθρωπότητα ολόκληρη είναι όπως ένας σωματικός οργανισμός. Οι Πολιτείες ή χώρες λειτουργούν με την αρχή δούναι-λαβείν ανταλλάσσοντας υλικά προϊόντα και υπηρεσίες. Μερικές θέλουν να παίρνουν μόνο και μάλιστα βίαια καθυποτάσσοντας, σκλαβώνοντας, άλλες. Κάποια ώρα αυτές οι κατακτήτριες καταστρέφονται (π.χ. η Γερμανία του Χίτλερ).

Μέσα σε μια πολιτεία, κάθε μικρή ή μεγάλη κοινωνία (χωριό ή πόλη) ζει και ακμάζει πάλι με την αρχή του δούναι-λαβείν. Οι γεωργικές κοινότητες της Αττικής και άλλων περιοχών ταΐζουν με τα προϊόντα τους την Αθήνα και οι έμποροι και βιομήχανοι των Αθηνών υπηρετούν τις ανάγκες των αγροκτηνοτροφικών κοινοτήτων της Αττικής και άλλων περιοχών.

Τι θα γινόταν αν μια κοινότητα παρήγαγε προϊόντα μόνο για τη δική της κατανάλωση, δεν πλήρωνε για τις τηλεφωνικές, ηλεκτροδοτικές, τηλεοπτικές και άλλες διασυνδέσεις της και, μάλιστα, έκλεβε από όπου μπορούσε;

Αν αυτό το έκανε μια μόνο κοινότητα, οι υπόλοιπες δια μέσου της κυβέρνησης και των οργάνων περιφρούρησης και δικαιοσύνης, θα την ανάγκαζαν να συμμορφωθεί με την αρχή του δούναι-λαβείν (= νόμοι που απαγορεύουν και τιμωρούν την απάτη, την κλοπή και κάθε παρανομία) ή θα την διέλυαν.

Αν αυτό το έκαναν πολλές κοινότητες, θα επακολουθούσε σύγχυση, αναταραχή, συγκρούσεις, εμφύλιος και ίσως ολοκληρωτική καταστροφή.

5. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στο ατομικό επίπεδο, όπως ενώ κανονικά όλα τα φυσιολογικά κύτταρα εκτελούν το λειτούργημά τους σε αρμονία και συνεργασία με τα άλλα για το γενικό καλό του οργανισμού, μερικά (που αυξάνονται σύντομα) θέλουν να παίρνουν μόνο κι έτσι λειτουργούν μόνο για το δικό τους όφελος καταστρέφοντας τα άλλα, τα φυσιολογικά, κι έτσι καταστρέφουν τελικά ολόκληρο τον οργανισμό.

Ομοίως οι αντισυστημικοί θέλουν να παίρνουν μόνο τα καλά που προσφέρει το κοινωνικό σύστημα χάρη στη συνεργασία όλων των κανονικών νομοταγών πολιτών, χωρίς οι ίδιοι να συνεισφέρουν κάτι αντίστοιχο για το γενικό καλό. Συχνά δε αυτοί (ή πολλοί από αυτούς) συναγελάζονται, οργανώνονται κάπως και προχωρούν σε αντικοινωνικές πράξεις που βαθμιαία διαβρώνουν τη συνοχή της κοινότητας, χαλούν την ισορροπία και τάξη και τελικά την καταστρέφουν – όπως κάνουν τα καρκινικά κύτταρα τον οργανισμό που τα τρέφει.

Υπάρχουν οργανώσεις και κόμματα που χαϊδεύουν και υποστηρίζουν τέτοιες αντικοινωνικές συμπεριφορές. Όλες οι αναρχοαριστερές οργανώσεις και κόμματα.

Σε μια ευνομούμενη Πολιτεία δεν θα υπήρχαν τέτοιες και αν πήγαιναν κάπως να επιδοθούν σε δράση προωθώντας τις καταστροφικές ενέργειές τους, ή ακόμα και αν ξεμυτούσαν, η Πολιτεία δεν θα τους επέτρεπε ούτε καν να ιδρυθούν.

Μα οι Πολιτείες έχουν γίνει πολύ ανεκτικές σε αυτό το κακό και γι’ αυτό κατολισθαίνουν στην κλίμακα βαρβαρότητας και της αυτοκαταστροφής.

Με αυτόν τον τρόπο οι άνθρωποι υποφέρουν. Όσο πιο χυδαίοι, βάρβαροι και απάνθρωποι γίνονται στην αντι-κοινωνική, αντι-συστημική συμπεριφορά τους τόσο περισσότερο πόνο προκαλούν στον εαυτό τους.

Μα αυτό θα το εξετάσω στο επόμενο άρθρο.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *