Ο εφηβικός ρομαντισμός συχνά θεωρεί τη θλίψη και τη μελαγχολία φυσική και ποθητή διάθεση. Η μόδα είχε ξεκινήσει από τις αρχές του 19ου αιώνα και δεν έχει πάψει ακόμα παρότι έχει μειωθεί αρκετά στον 21ο αιώνα.
Μα υπάρχει και η θλίψη που ακολουθεί τον οξύ πόνο της απώλειας αγαπημένου προσώπου ή τον χωρισμό από αγαπημένο πρόσωπο. Ως τέτοια δεν είναι καθόλου ποθητή μα μάλλον μια επώδυνη κατάσταση. Βέβαια, με την πάροδο του χρόνου κάποια ώρα έρχεται ανακούφιση. Μ’ αυτή διαρκεί μόνο μέχρι την επόμενη απώλεια, οπότε η θλίψη πάλι φυτρώνει και φουντώνει.
Υπάρχει οριστικό τέλος για τη θλίψη – για τον πόνο, την απόγνωση, την απελπισία;
Εκτός από τον πόνο της απώλειας λόγω θανάτου ή χωρισμού, υπάρχει και η θλίψη και κατάθλιψη της φτώχειας, της στέρησης και της ζήλειας που οι άλλοι έχουν αυτά που επιθυμείς. Είναι και η θλίψη και κατάθλιψη της απόρριψης, της έλλειψης καλής παρέας, καλού παρουσιαστικού, αυτοπεποίθησης, ευφυΐας και παρόμοια.
Έτσι βρίσκουμε πολλούς λόγους για να νιώθουμε θλίψη σε διάφορες αποχρώσεις και να υποφέρουμε – και το αποδεχόμαστε.
Θέλουμε όμως πράγματι να είμαστε δίχως την αγωνία, τη στενοχώρια και τον πόνο; Γιατί αποδεχόμαστε τις διάφορες επιθυμίες και λαχτάρες και φιλοδοξίες που εμφανίζονται στον ψυχισμό μας και σκλαβωνόμαστε σ’ αυτές, χωρίς να ξέρουμε από πού ήρθαν και κατά πόσο είναι αναγκαίες; Και όταν δεν ικανοποιούνται βυθιζόμαστε σε θλίψη;
Θλίψη και πόνο προκαλεί και ο φόβος της αρρώστιας, των γερατειών, της μοναξιάς, της ανημποριάς…
Σε κάθε περίπτωση, ο εγωισμός μας επιθυμεί κάτι και η πραγματικότητα του περιβάλλοντος, η ροή της ζωής σε γεγονότα, περιστατικά και πρόσωπα που πάνε κι έρχονται, μας πλησιάζουν και φεύγουν, αυτή η συνεχής κίνηση, αρνείται να εκπληρώσει την επιθυμία μας. Η καθημερινότητα, η ζωή είναι σκληρή, λέμε, η δημιουργία είναι άδικη.
Μα έχουμε ποτέ μείνει με τον πόνο, με τη θλίψη αρκετά ώστε να δούμε την έγερση και την ουσία της; Την έχουμε ποτέ εξετάσει καθαυτή; Ή απλώς τη δεχόμαστε και αν ο πόνος είναι οξύς κάνουμε ό,τι μπορούμε να τον διώξουμε – με παρέα, με ξένες ουσίες όπως το αλκοόλ ή με φωνές και κλάμα κι εξομολόγηση σε κάποιο πρόσωπο που ακούει παρηγορητικά;
Αν δεν εξετάσουμε το ίδιο το συναίσθημα, δεν θα μάθουμε την αιτία του και αν δεν διαγνώσουμε την αιτία του, δεν θα βρούμε τη θεραπεία του – αν πράγματι θέλουμε να ελευθερωθούμε από αυτό.
Ο θάνατος είναι αναπόφευκτος για κάθε πλάσμα ενσωματωμένο. Τα στοιχεία που απαρτίζουν την ενσωμάτωση, ο νους, η ζωή, ο αέρας, το νερό κ.λπ., όλα επιθυμούν σύμφωνα με τη φύση τους και τους νόμους της δημιουργίας, να επιστρέψουν στην οικουμενική πηγή του το καθένα. Τρισεκατομμύρια ανθρώπων έχουν ζήσει και κανένα δεν γλίτωσε από τον ανελέητο αυτόν θεριστή, τον θάνατο. Μόνο που δεν ξέρουμε την ακριβή ώρα που θα χτυπήσει.
Είναι μόνο η προσκόλλησή μας στα οικεία και αγαπημένα πρόσωπα που προκαλεί πόνο όταν αυτά πεθαίνουν. Και η θλίψη είναι του εγωισμού μας, όχι για τους πεθαμένους!
Αν ο πατέρας ή άλλος στενός συγγενής αρρωστήσει βαριά, ανίατα, πάλι είναι η προσκόλληση σε κείνον που κάνει τον εγωισμό να υποφέρει ενώ το δικό σου σώμα είναι καλά!
Προσκόλληση και (αλληλο-)εξάρτηση. Δίνεις αγάπη γιατί παίρνεις φροντίδα και δώρα και ικανοποίηση αισθηματική, ερωτική ή ό,τι άλλο σε πολυσχιδείς αλληλένδετες σχέσεις.
Μα όταν κοιτάξεις καλά κι επαναληπτικά τον εγωισμό σε όλες τις εκφάνσεις του, αν μάθεις ποτέ να έχεις επίγνωση αποσπασμένη, κάποια ώρα ανακαλύπτεις πως αυτός ο εγωισμός είναι μια αυταπάτη. Και ο πόνος παύει.
