Όλη μας η ζωή κυλάει, τρέχει, ονειροπολεί σε μια τραχιά επιφάνεια γεμάτη «μπορώ, δεν μπορώ» και δεν ξέρουμε τι κρύβεται από κάτω. Είμαστε τόσο απορροφημένοι στην επιδίωξη της ευχαρίστησης που μόνο αυτή μας ενδιαφέρει. Αν ξέραμε μόνο πως κάτω από την επιφάνεια υπήρχε μια πηγή ανεξάντλητης ευχαρίστησης!…
Τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση ο κόσμος πιστεύει σε σύμβολα, εθνικά, πατριωτικά και θρησκευτικά, σε γιορτές και τελετές με παραστάσεις και παρελάσεις και μουσικές και ψαλμωδίες – και συνθηματολογίες. Είναι η ίδια αιχμαλωσία όπως του οπαδού ενός αθλητικού συλλόγου (ΑΕΚ, Ολυμπιακός, ΠΑΟ κ.λπ.), στον οποίο δεν ανήκουν και με τον οποίο δεν σχετίζονται μα τον υποστηρίζουν και θλίβονται όταν χάνει και χαίρονται όταν κερδίζει. Επειδή και μόνο αποφάσισαν νοερά κι εγκάρδια «Είναι η ομάδα μου, η θρησκεία, το κόμμα, η πατρίδα μου».
Αλλά τι κρύβει αυτή η προσκόλληση που τυφλώνει και σκλαβώνει;
Κρύβεται η επιθυμία να μη νιώθεις μόνος η/και μικρός μα να ανήκεις σε μια ενότητα μεγαλύτερη. Αυτή η προσχώρηση – νοερή έστω – σου δίνει ευχαρίστηση και ασφάλεια.
Η επιδίωξη της ευχαρίστησης είναι τόσο παλιά όσο και η πρώτη απόλαυση του γλυκού ή νόστιμου ή το σβήσιμο της δίψας. Και η ανασφάλεια είναι τόσο παλιά, επίσης, όσο το πρώτο ρόπαλο σε μια ομάδα που αγρίεψε.
Αλλά γιατί έχουμε παγιδευτεί σε αυτήν την αδιάκοπη επιδίωξη της ευχαρίστησης; Ναι, βέβαια, είναι πιο ευχάριστη από τη δυσαρέσκεια, τον πόνο, τη συμφορά. Μα για να την έχεις συχνά περνάς από συμφορά, πόνο και δυσαρέσκεια, καθώς κοπιάζεις, αποτυχαίνεις και προσπαθείς ξανά.
Και όλη την ώρα, εκτός από τη στιγμιαία κορύφωση της ικανοποίησης που πλημμυρίζει τον νου, υποβόσκει – και το νιώθεις – η ανασφάλεια και ο φόβος. Υπάρχει ακόμα και στο αγκάλιασμα του/της συντρόφου, στη στοργή των γονιών σου, στη στοργή προς τα παιδιά σου. Ένας ίσκιος – εντελώς δικό σου κατασκεύασμα!
Παίρνει πολλές μορφές ο φόβος: της αποτυχίας, της έκθεσης στα μάτια των συγγενών και φίλων, του πόνου του σωματικού και του ψυχικού, της απώλειας, της ανημποριάς και μοναξιάς, του θανάτου. Μα όλοι οι φόβοι και οι φοβίες, που περιορίζουν την ευχαρίστηση μας, είναι τρεις: ο φόβος του αγνώστου, ο φόβος της έκθεσης, ο φόβος του πόνου.
Όλος ο φόβος είναι στο παρελθόν μα και στο μέλλον. Ποτέ στο παρόν. Ίσως διότι ποτέ δεν είμαστε ολοκληρωτικά στο παρόν. Και η κίνηση που δεν μας αφήνει στη στιγμή, στο παρόν, εδώ, είναι διαποτισμένη με άγνοια. Δεν γνωρίζουμε από πού ήρθαμε ως όντα με νοημοσύνη ενσαρκωμένα σε αυτόν τον υλικό κόσμο, ούτε πού πηγαίνουμε, από μια ευχαρίστηση σε άλλη, με τεράστια διαστήματα δυσαρέσκειας και δυστυχίας, ούτε τι κρύβεται κάτω από τη γλιστερή επιφάνεια με τόσες ανηφοριές και κατηφοριές!
