Κάποτε, πριν 50 έτη, ας πούμε, οι δημογράφοι και οικονομολόγοι έγραφαν με μεγάλη ανησυχία για τη ραγδαία αύξηση του πληθυσμού παγκοσμίως. Έγραψα κι εγώ μερικά, μα δείχνοντας πως και σε προηγούμενους αιώνες (18ος, 19ος) τα έθνη στην Ευρώπη και Αμερική (και αλλού) κατόρθωναν να ξεπεράσουν τον κίνδυνο της πείνας και κατάρρευσης, που φοβόταν ο Μάλθους στη Βρετανία (αρχές του 19ου αιώνα).
Τώρα οι δημογράφοι ανησυχούν για τη μείωση του πληθυσμού!
Εδώ, Στην Ελλάδα, συχνά κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου σχετικά με την αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού μας. Αυξάνονται οι συνταξιούχοι και μειώνονται οι νέοι εργαζόμενοι έτσι που σύντομα θα υπάρχει πρόβλημα στην κάλυψη των συντάξεων, αν μη τι άλλο.
Το πρόβλημα της μείωσης του πληθυσμού είναι παγκόσμιο πλέον. Δεν ξέρω κατά πόσο είναι αντιληπτό αυτό στη χώρα μας. Και, βέβαια, οι λόγοι για τη μείωση δεν είναι πολύ σαφείς. Ας κοιτάξουμε μερικά στατιστικά.
Η Ρωσία χάνει ετησίως τα τελευταία 3 χρόνια 500.000 με 700.000 πληθυσμό. Τα τελευταία 2 έτη έχασε πάνω από 300.000 στον βρόμικο πόλεμο στην Ουκρανία. Πολλοί επίσης μετανάστευσαν. Αλλά υπάρχει σοβαρή μείωση στις γεννήσεις. Γι’ αυτό ο Β. Πούτιν ζήτησε ξανά και ξανά από τις Ρωσίδες να γεννούν 7 και 8 παιδιά, όπως σε παλαιότερες εποχές.
Η υπογεννητικότητα παρατηρείται σε όλες σχεδόν τις χώρες της Δύσης. Η Πολωνία π.χ. έδειχνε αύξηση πληθυσμού μέχρι το 1912. Ακολούθησε μείωση με τον 1ο ΠΠ και τον πόλεμο με τους Μπολσεβίκους (1920) μετά αύξηση πάλι ως τον 2ο ΠΠ και μείωση ξανά και συνεχή αύξηση μετά το 1950 ως το 2000. Αλλά οι γεννήσεις άρχισαν να μειώνονται ραγδαία το 1985 και συνεχίζουν ως και το 2023 και 2024.
Όμοια τάση παρουσιάζεται και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες – Ιταλία, Ισπανία κλπ. Το ίδιο και στις ΗΠΑ. Αν ο πληθυσμός στις ΗΠΑ αυξανόταν με τον ρυθμό που αυξήθηκε στο Πακιστάν, τώρα θα είχε φθάσει το 1 δισεκατομμύριο. Κι ενώ το 2010 στις ηλικίες 45-60 οι ΗΠΑ είχαν 4 φορές τους αριθμούς του Πακιστάν, τώρα, οι ενήλικοι γύρω στα 30 είναι στις ΗΠΑ 36 εκμ., μα στο Πακιστάν είναι 38 εκμ.!
Αλλά η πιο τρανταχτή περίπτωση είναι η Κίνα. Εκεί η μείωση στις γεννήσεις είναι μεγάλη. Έπεσε απότομα από το 1973 (χρονιά ορόσημο για πάρα πολλές χώρες – Βρετανία, Ινδία, Ν. Κορέα) και συνεχίζει πιο δραστικά από 2017.
Παρά τις ενθαρρύνσεις από το ΚΚΚ (και τον πρόεδρο τον ίδιο) οι γεννήσεις το 2023 ήταν 9,02 εκμ. Ένα νέο χαμηλό ρεκόρ. Με τέτοιο ρυθμό, ακόμα και αν μείνουν οι γεννήσεις στα 9 εκμ., η Κίνα, που σήμερα (Μάιος 2024) έχει 1,4 δις πληθυσμό, θα έχει σε 80 έτη μόλις το μισό δηλ. 700.000.000!
Ο “ρυθμός αναπλήρωσης” πληθυσμού είναι 2,1. (Total Fertility Rate=TFR). Πτώση κάτω του ορίου αυτού σημαίνει μείωση του πληθυσμού.
Στις ΗΠΑ έπεσε κάτω του 2,00 το 1973 και στη Βρετανία το 1974. Στη Ν. Κορέα το 1984 και στην Κίνα το 1991.
Σήμερα (Μάιος 2024) στην Ινδία είναι μόλις 2,00, στον Ιράν 1,6 και στη Ν. Κορέα 0,68.
Όταν ρυθμός πέσει κάτω από το 1,5 είναι σχεδόν αδύνατο να αντιστραφεί η τάση.
(Τα στατιστικά είναι από άρθρο του καθηγ. Subash Kak στο Διαδίκτυο, The Coming Population Collapse.)
