1. Μπορούμε να επιλέξουμε πολλά εγκώμια για τον Ουσπένσκι από πολλές πηγές. Υπάρχουν άλλοι με επιφυλάξεις, όμως, και άλλοι με εχθρότητα.
Η Μαρί Σίτον ήταν 26 ετών όταν ένας φίλος ή μια φίλη της την οδήγησε στις ομάδες του Ουσπένσκι στο Λονδίνο το 1936. Ήξερε Ρωσικά και είχε πάει στη Ρωσία. Όταν ο Ουσπένσκι έμαθε πως αυτή είχε κάνει και κάποιες μεταφράσεις (και του Τσέχοφ), ζήτησε να γνωριστούν. Στο σύντομο Αναμνηστικό της του 1962 (μόνο 13 σελίδες Α4), The case of P. D. Ouspensky, γράφει: «Δεν νομίζω πως κανείς άλλος ήταν πιο ευγενικός μαζί μου, ούτε πως άλλος έδειξε τόσο σεβασμό για το πρόσωπό μου, όσο ο Ουσπένσκι».
Ένιωθε, γράφει, πως ευεργετήθηκε πολύ από την παρακολούθηση της σε κείνες τις ομάδες. Μα το 1938 έφυγε και αργότερα πήγε στην Αμερική. Το φθινόπωρο του 1940 ο Ουσπένσκι και μερικοί ακόλουθοί του επίσης πήγαν στην Αμερική. Η Μ. Σίτον ένιωσε έκπληξη όταν ο Ουσπένσκι της ζήτησε να γίνει γραμματέας του. Νόμιζε πως αυτό οφειλόταν στο ότι γνώριζε καλά Ρωσικά και τη χώρα και την κουλτούρα της.
2. Η Μ. Σίτον ελκυόταν αρκετά από το «Σύστημα» που οδηγούσε στην ανάπτυξη και στην Αυτοσυνειδησία. Κατάλαβε πως ορισμένοι άνθρωποι είχαν ένα «μαγνητικό κέντρο» που τους έκανε δεκτικούς σε εσωτερική εργασία και κατάλληλους για την πρακτική εφαρμογή της. Κάπως έτσι, ως «έτοιμη» αναγνωρίστηκε από τους φίλους που την έφεραν στις ομάδες του Ουσπένσκι.
Κατάλαβε επίσης πως οι μάζες των ανθρώπων είναι «κοιμισμένοι μα νομίζουν πως είναι ξύπνιοι» και πως ανταποκρίνονται και συμπεριφέρονται γενικά σύμφωνα με αυτά που άλλοι σκέφτονται για αυτούς. Αλλά όσοι έχουν το μαγνητικό κέντρο έχουν τη δυνατότητα να ανέλθουν σε «μια ανώτερη κατάσταση οντότητας» με Υψηλότερο Διανοητικό Κέντρο και Υψηλότερο Αισθηματικό Κέντρο. Αυτά τα στοιχεία ήταν πολύ σημαντικά για την ανάπτυξη του ανθρώπου. Υπήρχαν φυσικά και άλλα πράγματα στο «Σύστημα».
Η Μ. Σίτον κατάλαβε κάποια ώρα πως ο Ουσπένσκι φρόντιζε για τη θεωρητική πλευρά του Συστήματος, τη διδασκαλία και τις διαλέξεις, ενώ η κα Ουσπένσκι φρόντιζε για την πρακτική εφαρμογή, κυρίως στην εργασία που γινόταν στην εξοχική κατοικία όπου «εκείνη ζούσε σε μεγάλη άνεση ενώ όλες οι δουλειές γίνονταν… από άντρες και γυναίκες που ήταν ως επί το πλείστον ειλικρινείς… Ασκούσε μεγάλη επιρροή πάνω σε όλους αυτούς».
3. Κάποια ώρα αντιλήφθηκε πως «ο Ουσπένσκι έχασε τον δρόμο του για ορισμένη περίοδο», γράφει η Μ. Σίτον. Αυτή η λοξοδρόμηση «δεν οφειλόταν σε κάποιο εγγενές ελάττωμα στη θεωρία του Συστήματος».
Γιατί λοιπόν, σύμφωνα με τη Μ. Σίτον, «ο Ουσπένσκι έχασε τον δρόμο του για ορισμένη περίοδο»; Τι ήταν αυτή η λοξοδρόμηση;
Κάποια στιγμή, εξηγεί, άρχισε η ίδια να παρατηρεί πως «ο Ουσπένσκι ήταν παράξενα σπάταλος». Υπήρχε ανάμεσα στους μαθητές «ένα πλούσιο ζευγάρι νεαρών που πλήρωναν όλους τους μεγάλους λογαριασμούς».
Ο Ουσπένσκι της έλεγε να αγοράζει «τα πιο ακριβά φρούτα, τυριά και άλλες λιχουδιές για τον εαυτό του… Δεν υπήρχε φυσικά σύγκρουση ανάμεσα στη διατροφή του και την αυτό-συνειδητοποίηση καθαυτή. Μα ήταν ορθό κάποιος να επιλέγει τα πιο δαπανηρά πράγματα όταν κάποιος άλλος πλήρωνε τους λογαριασμούς;»
Επιπλέον, η Μ. Σίτον πρόσεξε πως εκείνοι που πλήρωναν δεν καλούνταν να συμμετέχουν στην απόλαυση αυτών των ακριβών αγαθών!
Ίσως και αυτό να μην αποκτούσε ιδιαίτερη σημασία, αλλά η Μ. Σίτον πρόσεξε πως ο Ουσπένσκι ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για άλλους πλούσιους όπως για έναν επιχειρηματία και την φιλενάδα του και για τη χήρα του μεγάλου σταρ, Ρούντολφ Βαλεντίνου.
4. Μια μέρα, ένα ζεύγος πλούσιων μεσηλίκων, που είχαν δει πως η Μ. Σίτον ήταν στενά συνδεδεμένη με τον Ουσπένσκι και πως περνούσε πολύ χρόνο μαζί του, της είπαν: «Πρέπει να είσαι πολύ ανεπτυγμένη για να εργάζεσαι τόσο κοντά με τον κ. Ουσπένσκι!»
Αυτό τη σοκάρισε διότι ανακάλυψε ξαφνικά πόσο ανυπόμονοι ήταν οι άνθρωποι να «αναπτυχθούν» και να βρίσκονται στη στενή παρέα του Ουσπένσκι. Και τότε παρατήρησε τον πειρασμό να εγείρεται στον νου της να προσποιείται πως ήταν ένα «ανεπτυγμένο» πρόσωπο.
Αργότερα, σε διαφορετικές περιστάσεις ο Ουσπένσκι της είπε να τιμωρήσει (η Μ. Σίτον δεν διευκρινίζει πώς) έναν από τους άνδρες που είχαν έρθει με τον Ουσπένσκι από την Αγγλία, κάποιον που ήταν στον πυρήνα της όλης οργάνωσης. Συνειδητοποίησε λοιπόν τώρα πως μπορούσε να έχει εξουσία πάνω στους ανθρώπους και να νοιώθει αλαζονεία.
Οι περισσότεροι μαθητές «ζούσαν για να έχουν την επιδοκιμασία [του Ουσπένσκι] και όσο περισσότερο την ήθελαν, τόσο λιγότερο την κέρδιζαν. Κάποτε ο Ουσπένσκι ξεσπούσε σε φοβερή οργή, ιδιαίτερα με το νεαρό ζεύγος που πλήρωνε τους λογαριασμούς».
Αυτά όλα ακούγονται πολύ παράξενα. Μα αυτά γράφει η Μ. Σίτον. Το ερώτημα εγείρεται, βέβαια, κατά πόσον είναι αξιόπιστη.
Θα συνεχίσω στο επόμενο.
