Παρά την επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στη Μόσχα και τις εξαγγελίες των ρωσικών ΜΜΕ, οι σχέσεις των δυο κρατών δεν είναι καθόλου ευνοϊκές για τη Μόσχα. Η Ρωσία τείνει να γλιστρήσει σε θέση υποτέλειας και η Κίνα σε θέση επικυρίαρχου. Το θέμα έχει εξετασθεί σε άλλα άρθρα – 113. Διεθνή: Κίνα – Ρωσία Μάρτιος 2023.
Όταν ο Μάο Τσετγούνγκ και οι κομμουνιστές του κατέλαβαν την εξουσία το 1949, ο Στάλιν θριαμβολογούσε και βοήθησε ανεπιφύλακτα στην οικονομική και στρατιωτική ανάπτυξη της Κίνας.
Το1950 ο Viktor Koretsky σχεδίασε την αφίσα της νέας κομμουνιστικής δύναμης:
“Δόξα στον Μεγάλο Κινέζικο Λαό που απέκτησε ελευθερία, ανεξαρτησία κι ευτυχία.”
Λίγο αργότερα το λαϊκό τραγούδι έγινε μεγάλο σουξέ στη Μόσχα “Μόσχα-Πεκίνο”. Άρχιζε με τον στίχο “Οι Ρώσοι και οι Κινέζοι θα είναι παντοτινά αδέλφια”.
Αλλά ο Στάλιν έβλεπε τον εαυτό του ως τον μεγαλύτερο αδελφό. Και βέβαια η Ρωσία ήταν τότε πολύ πιο ανεπτυγμένη βιομηχανικά και στρατιωτικά και θεωρούνταν υπερδύναμη – ιδίως όταν απέκτησε την ατομική βόμβα (Αυγ. 1949). Και ως μεγαλύτερος αδελφός ο Στάλιν το θεωρούσε υποχρέωσή του να βοηθήσει τον Κινέζο μικρότερο αδελφό. Άλλωστε είχε τώρα ένα πληθυσμιακά πανίσχυρο σύμμαχο!
Στις επόμενες αφίσες βλέπετε πως ο Στάλιν είναι κατά τι ψηλότερος όπως και ο Ρώσος. Ο Κινέζος και το Κινεζάκι αγκαλιάζουν για στήριξη (;) τα αδέλφια τους τους Ρώσους. Ο Μάο κρατά ένα βιβλίο του Λένιν: έχει να κάνει αρκετή μελέτη ακόμα για να φτάσει τον αδελφό Στάλιν. Μα τα μηνύματα είναι “αδελφικά”. Αριστερά: “Η άρρηκτη φιλία και συνεργασία μεταξύ του Σοβιετικού και Κινέζικου λαού ας συνεχίζει και ας δυναμώνει.” Δεξιά: “Μαζί πάντα!”
Αλλά ο Μάο δεν σκόπευε να παραμείνει μικρός αδελφός για πάντα. Γνώριζε πως η πληθυσμιακή υπεροχή θα ευνοούσε την Κίνα. Αποδεχόταν τον Στάλιν, φυσικά, μα όχι δίχως δισταγμούς. Η επόμενη αφίσα των Κινέζων δείχνει τη δική τους αντίληψη.
Ναι ο Στάλιν ήταν σημαντικός ως διάδοχος της τριάδας Μαρξ- Ένγκελς-Λένιν και ως υποστηρικτής των κομμουνιστών στην Κίνα. Μα ως εκεί. Ο Χρουστσόφ ήταν πολύ διαφορετικός. Και όταν άρχισε στο Κρεμλίνο η αποσταλινοποίηση το 1956, οι Κινέζοι ένιωσαν πως οι Ρώσοι διάβρωναν το έδαφος πάνω στο οποίο στέκονταν και αναπτύσσονταν οι ίδιοι. Στην επόμενη αφίσα ακολουθούν το Κόκκινο Βιβλίο του Μάο! “Λαοί του κόσμου, ενωθείτε να γκρεμίσουμε τον Αμερικανικό Ιμπεριαλισμό! Κάτω και ο Σοβιετικός Ρεβιζιονισμός! Κάτω οι αντιδραστικοί όλων των χωρών!”
Μα και οι Ρώσοι από την πλευρά τους άρχισαν να καταλαβαίνουν πως δεν ήταν και τόσο έξυπνη η συνεισφορά απεριόριστης βοήθειας προς την Κίνα. Μια οικονομικά και στρατιωτικά ανεπτυγμένη Κίνα θα ήταν μια μεγάλη απειλή για την ΕΣΣΔ.
Έτσι δημιουργήθηκαν δυο αντίθετες δυνάμεις. Οι Κινέζοι ήθελαν τη ρωσική βοήθεια μα ήθελαν και την ανεξαρτησία τους και τον δικό τους δρόμο προς τον σοσιαλισμό και τη δική τους διεκδίκηση ηγεσίας. Οι Ρώσοι πάλι ήθελαν έναν ισχυρό σύμμαχο ενάντια στους καπιταλιστές, μα όχι και να χάσουν την ηγεσία του κομμουνιστικού κόσμου! Πριν ολοκληρωθεί η δεκαετία 1960 οι δυο χώρες έπαψαν να είναι αδελφές!